Cô sinh viên đến từ Trung Quốc Zhang Yuzhu dành hầu hết thời gian rảnh của mình tại các trung tâm mua sắm xa xỉ nhất New York để mua hàng hiệu. Cô từng bỏ ra tới 45.000USD cho 1 chiếc túi xách Hermes’ Birkin, mẫu túi được nhiều người ví như “Chén thánh” trong làng túi xách thời trang.
CNN cho hay, Zhang hoàn toàn không cần phải bỏ tiền túi của bản thân để shopping. Cô thuộc một tầng lớp đang ngày càng phát triển tại Trung Quốc gọi là “haiwai daigou” – chỉ những người mua sắm hàng hóa tại nước ngoài và cung cấp hàng hiệu xách tay cho người tiêu dùng tại nội địa Trung Quốc.
“Tôi kiếm được 200 đến 300 USD với mỗi một chiếc túi Chanel. Túi của Hermes còn thu lời nhiều hơn thế”, Zhang trả lời phỏng vấn của CNN.
Những khách hàng của Zhang mua được hàng hiệu với giá rẻ hơn tại thị trường nội địa nhờ “thoát” được hàng rào thuế quan của Trung Quốc. Zhang cho hay, giá thành của xa xỉ phẩm tại Mỹ thấp hơn Trung Quốc tới 30%.
Người tiêu dùng Trung Quốc xếp hàng vào cửa hàng của Louis Vuitton tại Thượng Hải. Ảnh: CNN.
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ hàng hiệu xa xỉ lớn nhất thế giới, chiếm tới 29% thị trường, theo thống kê của Bain & Company. Đặc biệt các giao dịch mua bán hàng hiệu của khách hàng Trung Quốc ngày càng tăng lên tại hải ngoại, đa phần là nhờ sức mua của khách du lịch nước này, tất nhiên cũng có phần những “haiwai daigou” như Zhang.
Theo CNN, rất nhiều thanh niên Trung Quốc sống và học tập tại các thành phố lớn trên thế giới như New York, London, Paris và Tokyo đã khởi nghiệp bằng dịch vụ kinh doanh hàng hiệu như Zhang Yuzhu. Bain & Company nhận định thị trường xa xỉ phẩm tại Trung Quốc sẽ ngày càng trở nên phụ thuộc vào “thị trường song song” này.
Các daigou VIP
Zhang Yuzhu tìm kiếm khách hàng của mình thông qua mạng xã hội của Trung Quốc như Wechat hay Weibo, nơi cô đăng tải hình ảnh những sản phẩm mới nhất mỗi tháng 1 lần. Khách hàng của Zhang sẽ chuyển khoản tiền hàng cùng với hoa hồng cho cô. Thậm chí, trong nhiều trường hợp Zhang còn có thể giảm giá để giữ chân khách hàng của mình bằng cách mua hàng tại Oregon, một tiểu bang bán hàng miễn thuế tại Mỹ nơi cô từng sống.
Nhiều “haiwai daigou” khác sử dụng trang Taobao, một website thương mại điện tử giống với Ebay, được vận hành bởi “người khổng lồ” Alibaba.
Zhang Yuzhu cho hay, vào thời điểm “làm ăn tốt”, cô bán được cùng lúc 6 chiếc túi cho các tín đồ của Chanel, Hermes, Prada, Dior và Bottega Veneta, đồng thời đặt hàng cho khoảng 50 khách hàng khác.
Một thanh niên họ Li sống tại Paris tiết lộ anh kiếm được hơn 6000USD/tháng nhờ “mua giúp” hàng hiệu tại các cửa hàng tại Pháp cho các khách hàng nội địa.
Với tấm bằng MBA trong tay, Li thậm chí còn không có kế hoạch dấn thân vào một nghề nghiệp chính thức hơn. “Tôi là một fan lớn của hàng hiệu xa xỉ và tôi nghĩ daigou (mua hàng giúp người khác - ND) là một công việc nhẹ nhàng hơn các nghề khác rất nhiều”, Li chia sẻ với CNN.
Tuy nhiên, Li cho biết ngành kinh doanh này không hề ổn định. Cho dù thuộc hàng khách VIP tại các cửa hàng như Hermes thì anh này vẫn không thể nhận được nhiều ưu đãi hơn. Li nói “Vì đó là Hermes nên đừng ai mong được giảm giá, trừ khi bạn là một siêu VIP”.
Một phụ nữ đang tìm mỹ phẩm tại một gian hàng miễn thuế.
Chính quyền “giáng búa”
Trả lời phỏng vấn của CNN, Li cho hay chiến dịch chống tham nhũng quyết liệt mà Chủ tịch Tập Cận Bình khởi động tại Trung Quốc đã khiến lượng tiêu thụ xa xỉ phẩm tại nước này sụt giảm nghiêm trọng trong năm 2013, và tất nhiên công việc kinh doanh của Li cũng bị ảnh hưởng.
Khách hàng của Li hiện tại không còn “chịu chi” như trước để mua về những chiếc đồng hồ siêu sang hay quà tặng xa xỉ, bởi đơn giản các quan chức “được nhận quà” đều lọt vào tầm ngắm của chính quyền Bắc Kinh.
Các nhà phân tích đánh giá quy định mới sẽ có lợi cho các sàn giao dịch thương mại điện tử hợp pháp tại Trung Quốc như Tmall Global – một sàn giao dịch thương mại điện tử chính quy thuộc Alibaba, nhưng lại là đòn giáng mạnh vào những công ty nhỏ và các cá nhân vẫn đang ngụp lặn tại “thị trường xám” của quả bom tấn daigou.
Thống kê của Trung tâm nghiên cứu Thương mại điện tử Trung Quốc, có trụ sở tại Hàng Châu, cho thấy thị trường daigou trên mạng internet của Trung Quốc đạt giá trị tới 74,4 tỷ NDT, tương đương 12 tỷ USD năm 2013 và sẽ “nở ra” thành 100 tỷ NDT (16,23 tỷ USD) trong năm 2014.
Erwan Rambourg – tác giả cuốn “Vương triều hoàng kim: Vì sao sự thống trị của người tiêu dùng Trung Quốc mới chỉ bắt đầu?” – đánh giá Trung Quốc vẫn sẽ là thị trường tiêu thụ ví da hàng hiệu lớn nhất thế giới.
“Xa xỉ phẩm giúp người Trung Quốc hòa nhập với cộng đồng và trở nên chuyên nghiệp”, Erwan kết luận.
Trung Quốc hiện là thị trường tiêu thụ xa xỉ phẩm lớn nhất thế giới. Hàng hiệu được coi là biểu hiện của đẳng cấp và địa vị tại quốc gia này.
Mua sắm hay buôn lậu?
Lượng tiền giao dịch khổng lồ mà nhà chức trách không thể kiểm soát nổi đã khiến ngành kinh doanh daigou bị giới chức hải quan Trung Quốc để mắt tới.
Từ hôm 1/8, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ban hành quy định bắt buộc mọi cá nhân tham gia “kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới” phải cung cấp cho hải quan danh sách mọi sản phẩm nhập khẩu và xuất khẩu.
Lu Zhenwang – CEO của Wanqing Consultancy, một doanh nghiệp thương mại điện tử có trụ sở tại Thượng Hải – phát biểu trên tờ China Daily: “Những người không tuân thủ quy định phải bị xem như phạm pháp, thậm chí là buôn lậu”. Đó sẽ là sự liều lĩnh mà ít người muốn mạo hiểm.
Mặc dù vậy, bất chấp quy định mới của Tổng cục Hải quan, Zhang và Li đều khẳng định bọn họ chưa có ý định từ bỏ “miếng bánh” daigou béo bở này. “Họ có thể nói đó là buôn lậu nhưng không thể chứng minh được. Mọi sản phẩm tôi mua đều được giao dịch một cách hợp pháp”, Li quả quyết.
Zhang Yuzhu cho biết cô không định làm daigou lâu dài, nhưng đó là một cách dễ dàng để kiếm tiền khi mà hàng loạt sinh viên tốt nghiệp, kể cả những người đi du học, đều phải vật lộn để kiếm được một công việc tại Trung Quốc.
Sau khi tốt nghiệp, Zhang hy vọng tìm được việc làm tại đài truyền hình hoặc trong ngành giải trí. “Daigou giống như việc làm thêm, và tôi có thể dành dụm được một chút tiền”.
