Phát biểu tại cuộc họp hàng năm của Câu lạc bộ Valdai, Tổng thống Nga cho biết, ông đã thảo luận những vấn đề như vậy với một loạt người đồng cấp phương Tây và chỉ nhận được những câu trả lời mập mờ, không chắc chắn cho các câu hỏi của ông về tương lai của đất nước đang chìm trong bạo lực chiến tranh này.
“Khi tôi có cuộc gặp với những người đồng nghiệp phương Tây, tôi nói: Được thôi, về bản chất, các ông muốn gạt bỏ những kẻ khủng bố sang một bên và giúp họ (phe nổi dậy Syria) lên cầm quyền nhưng sau đó thì thế nào?”, Tổng thống Putin cho biết đồng thời nhấn mạnh đến việc Mỹ và các đồng minh phương Tây của nước này từng thừa nhận thực tế rằng, các nhóm có liên quan đến al-Qaida đang là một phần rất lớn trong lực lượng nổi dậy chống chính quyền của ông Assad.
“Các bạn sẽ làm gì – lấy một tờ báo và gạt họ ra khỏi vị trí cầm quyền này? Nhưng điều đó là không thể, chúng ta biết là không thể”, ông chủ điện Kremlin cho hay, lấy dẫn chứng về sự thất bại của phương Tây trong việc đưa nền dân chủ vào Iraq và Libya thông qua chiến dịch can thiệp quân sự.
Theo nghiên cứu gần đây của tổ chức quốc phòng IHS Jane’s có trụ sở ở thủ đô London, 1/10 trong số 100.000 chiến binh nổi dậy đang chiến đấu chống lại chính phủ Syria là những phần tử có liên quan đến tổ chức khủng bố khét tiếng thế giới al-Qaida. Theo chính quyền của ông Assad, con số này thực chất còn cao hơn gấp nhiều lần. Các phần tử Hồi giáo cực đoan đang tiến dần tới việc thống trị các phe nhóm nổi dậy.
Nhà lãnh đạo Nga một lần nữa khẳng định, việc sử dụng vũ lực ở Syria chỉ có thể được phép thực hiện nếu được sự cho phép của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc chứ không phụ thuộc vào kết quả của một quyết định đơn phương bởi một nước nghĩ mình “vô địch”.
Theo lời ông Putin, sự đồng thuận trong các vấn đề liên quan đến chiến tranh, hòa bình phải là nguyên tắc nền tảng, cơ bản của Liên Hợp Quốc và đi ngược lại nguyên tắc đó sẽ làm phương hại đến bản chất của tổ chức quốc tế này.
“Đó sẽ là một cú giáng mạnh vào trật tự thế giới chứ không phải vào Syria ”, Tổng thống Putin nhấn mạnh.
Ông chủ điện Kremlin cũng tái khẳng định, cuộc khủng hoảng ở Syria chỉ có thể được giải quyết thông qua một cuộc đối thoại nội bộ giữa chính phủ và các phe nhóm đối lập. “Dù khó khăn như thế nào, chúng ta cũng phải thuyết phục hai bên tìm ra những điểm chung, đi đến thỏa thuận để tìm cách cân bằng lợi ích. Chỉ có như thế thì tình hình đất nước Syria mới có thể ổn định trong lâu dài hay thậm chí là bình thường hóa”.
Đề cập đến vấn đề sử dụng vũ khí hóa học, Nhà lãnh đạo Nga tiếp tục nhắc lại quan điểm của nước này là, vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 21/8 vừa rồi ở ngoại ô thủ đô Damascus nhiều khả năng là hành động khiêu khích và nó cần phải được điều tra toàn diện. “Nếu chúng ta tìm được câu trả lời cuối cùng cho câu hỏi ai gây ra vụ tấn công đó, ai đã gây ra tội ác đó... chúng ta có thể đưa ra quyết định về bước đi tiếp theo”, ông Putin nói.
Trong khi phương Tây và Mỹ khăng khăng đổ lỗi cho quân của Tổng thống Assad đã gây ra vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 21/8 vừa rồi thì Nga tuyên bố không bị thuyết phục bởi các bằng chứng được đưa ra. Moscow tin rằng, vụ tấn công này là âm mưu do phe nổi dậy dàn dựng nhằm lôi kéo sự can thiệp quân sự từ bên ngoài, đặc biệt là từ Mỹ, vào cuộc nội chiến ở Syria .
Mỹ, Nga tiếp tục đối đầu
Trong cuộc tranh cãi dai dẳng, không dứt về việc ai là thủ phạm gây ra vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 21/8, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua tiếp tục chỉ trích mạnh mẽ việc Nga “chĩa mũi tên nghi ngờ” về phía phe nổi dậy Syria. Theo ông Kerry, bản báo cáo vừa được các thanh sát viên Liên Hợp Quốc công bố trong tuần này không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào chứng minh cho lời cáo buộc của Moscow.
“Nhờ vào bản báo cáo được chờ đợi lâu nay của Liên Hợp Quốc, những sự thực ở Syria mới trở nên rõ ràng hơn và những lập luận trở nên thuyết phục hơn”, Ngoại trưởng Kerry cho các phóng viên biết tại trụ sở của Bộ Ngoại giao Mỹ. Ông này nhấn mạnh, bản báo cáo của Liên Hợp Quốc đã chỉ ra rõ ràng rằng, chính phủ Syria thực hiện vụ tấn công bằng vũ khí hóa học khiến hơn 1.400 người thiệt mạng.
Những phát biểu trên của ông Kerry được đưa ra nhằm đáp trả tuyên bố trước đó của Tổng thống Putin về việc Nga có “đủ mọi lý do để tin” rằng vụ tấn công là một “hành động khiêu khích” bởi nó dã sử dụng những đầu đạn từ thời Liên Xô và không còn xuất hiện trong kho vũ khí của quân đội Syria.
Những phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ cũng được đưa ra vào thời điểm khi mà lãnh đạo các nước trên thế giới chuẩn bị có cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tuần tới và vấn đề Syria được cho sẽ là một chủ đề nóng bỏng.