Xuất thân từ nghề giáo
Foley sinh ngày 18-10-1973 tại Rochester (bang New Hampshire), là người con lớn nhất trong gia đình có 5 người con. Anh tốt nghiệp Đại học Marquette University năm 1996 và Khoa Báo chí của Đại học Northwestern University năm 2008.
Trước khi làm nhà báo, Foley làm thầy giáo dạy kỹ năng đọc và viết cho các tù nhân đã bị kết án tại nhà tù Hạt Cook ở Chicago.
Giống như các nhà báo Mỹ khác trưởng thành sau vụ khủng bố 11-9-2001 và giữa những cuộc chiến tranh của Mỹ ở hải ngoại, Foley đã mải mê có mặt ở Iraq, Afghanistan và những khu vực đang xung đột khác. Anh là một nhà báo tự do (freelancer), cộng tác cho một số tờ báo, hãng tin lớn như AFP, GlobalPost…
Theo CNN, bên cạnh việc viết bài cho báo Global Post hay hãng tin AFP, nhà báo Foley thường chia sẻ các bài viết của anh trên trang blog “A world of troubles” (Một thế giới đầy rắc rối). Anh thường nhắc đi nhắc lại câu nói nổi tiếng của tướng Carl von Clausewitz: “Chiến tranh là do con người gây ra”.
Trong 5 năm cuối đời hành nghề, anh gắn với Trung Đông. Anh từng bị lực lượng trung thành với Tổng thống Moammar Gaddafi bắt ở Libya hồi tháng 4-2011 trong cuộc nội chiến ở nước này cùng với 3 đồng ngiệp khác và được thả ra sau đó 44 ngày.
Khi đó, anh tận mắt chứng kiến người bạn là phóng viên ảnh Nam Phi Anton Hammert bị bắn chết. Anh đã cùng một số đồng nghiệp tổ chức một quỹ để hỗ trợ gia đình Hammert. Sau khi được thả anh trở về Mỹ, nhưng sau đó lại đi tác nghiệp ở chiến trường Syria.
Sau đó, Foley tâm sự rằng điều khiến anh buồn nhất là biết mình đang làm gia đình lo lắng. Trong một cuộc phỏng vấn sau lần bị bắt ở Libya, Foley nói mình vẫn thích được trở lại đó.
Anh tâm sự là mình rất yêu nghề. Một người bạn nói rằng Foley biết rõ nghề nghiệp của mình là rất nguy hiểm, nhưng "tin vào những gì anh ấy đang làm" là đưa tin về cuộc khủng hoảng Syria.
"Dũng cảm và kiên cường"
Bạn bè mô tả Foley là một người trung thực, ham hiểu biết và điềm đạm.
Bạn bè và đồng nghiệp Foley mô tả anh là một người dũng cảm và hào hiệp. Nhà báo Alex Sherman của Bloomberg News viết trên Twitter: “James là một anh chàng nồng nhiệt và vui tính”. Max Fisher của Vox ca ngợi tinh thần dấn thân đi tìm sự thật của Foley.
Phóng viên CBS News Clarissa Ward viết trên Twitter: “James là một nhà báo dũng cảm và kiên cường, có niềm đam mê lớn”. Phóng viên Sheera Frenkel của trang BuzzFeed nhấn mạnh Foley là một nhà báo lớn và mọi người cần nhớ về anh trong vai trò đó.
Nhà báo Clare Morgana Gillis viết trên một blog hồi tháng 5-2013, đúng nửa năm sau khi Foley mất tích: "Mọi người, mọi nơi, đều thích Jim ngay khi họ gặp anh". Foley có khiếu khôi hài, rất dễ trở nên thân thiện với mọi người ngay sau cái bắt tay đầu tiên.
“Tôi tin rằng báo chí chiến trường là vô cùng quan trọng. Không có những bức ảnh và video và trải nghiệm tại chiến trường, chúng ta không thể kể cho thế giới về sự tồi tệ của chiến tranh” - Foley từng khẳng định.
Theo tổ chức Phóng viên không biên giới (RWB), Foley là một trong hơn 40 nhà báo đã thiệt mạng ở Syria kể từ tháng 3-2011. Hơn 178 nhà báo khác từ bị cầm tù tại đây.
