Hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã dẫn lời ông Jiro Honzawa, cựu phóng viên chính trị, người từng hộ tống cựu Thủ tướng Nhật Masayoshi Ohira trong chuyến thăm Trung Quốc năm 1979, cho rằng, ông Shinzo Abe đã không làm tròn nhiệm vụ của một Thủ tướng khi đang để Nhật Bản mất dần uy tín trong mắt cộng đồng quốc tế.
Nhận định này của ông Honzawa được đưa ra sau chuyến thăm đền Yasukuni của Thủ tướng Nhật Bản Abe ngày 26/12, bất chấp sự phản đối từ nhiều quốc gia láng giềng. Đây là lần đầu tiên sau 7 năm một Thủ tướng đương chức Nhật tới thăm ngôi đền chiến tranh gây tranh cãi này. Chuyến thăm của ông Abe đã chịu sự lên án rộng rãi cả ở trong và ngoài nước, đặc biệt là từ các quốc gia từng bị Nhật Bản xâm lược.
Ông Honzawa cho rằng, Mỹ, đồng minh thân cận của Nhật Bản, đã thể hiện sự phản đối về chuyến thăm của ông Abe bằng một tuyên bố của Đại sứ Mỹ ở Tokyo, trong đó nói rằng Mỹ "thất vọng" với hành động của ông Abe bởi nó sẽ làm "gia tăng căng thẳng với các quốc gia láng giềng Nhật Bản".
Vị học giả này nhận định rằng, có thể thấy được sự liên quan giữa chuyến thăm của ông Abe tới đền với thái độ của chính phủ Nhật Bản về lịch sử chiến tranh của mình và cơ sở chính trị trong quan hệ Trung - Nhật. "Ông Abe muốn thúc đẩy lục lượng quân đội Nhật Bản và khơi dậy tình cảm đối với dân tộc trong người dân bằng cách sử dụng các cuộc xung đột giữa Nhật Bản với các quốc gia láng giềng".
Theo ông Honzawa, Thủ tướng Abe đang nói dối khi hứa hẹn về "hoà bình mãi mãi" và khẳng định rằng "Nhật Bản sẽ không bao giờ gây chiến một lần nữa": "Nếu Thủ tướng thực sự nghĩ những gì ông ấy nói, điều ông ấy phải làm là duy trì hiến pháp hoà bình hiện nay" thay vì sửa đổi nó. "Hành động của ông Abe ngược lại với lời ông ấy nói... Nếu Thủ tướng cân nhắc tới cảm nhận của người Trung Quốc và Hàn Quốc, ông ấy sẽ không bao giờ tới thăm đền".
Học giả Honzawa dự đoán rằng Thủ tướng Abe sẽ còn tiếp tục tới thăm ngôi đền Yasukuni này và điều này chắc chắn cũng sẽ gia tăng ác cảm của công chúng với ông. Thêm vào đó, "khi kế hoạch tăng thuế bán hàng được thực hiện vào tháng Tư, chính quyền của Thủ tướng Nhật sẽ phải chịu một đòn mạnh nếu kế hoạch này bị ngăn chặn, điều này sẽ đẩy chính quyền tới nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào".
Học giả này cũng cho biết, nếu đảng Komeito mới, đối tác của đảng Dân chủ Tự do, rút khỏi liên minh cầm quyền thì chính quyền của ông Abe sẽ tiến nhanh hơn tới bờ vực sụp đổ. Lãnh đạo đảng Komeito mới cũng đã lên tiếng chỉ trích chuyến thăm của ông Abe tới đền Yasukuni.
Một cuộc thăm dò dư luận do tờ Kyodo News (Nhật Bản) thực hiện cho thấy, tỉ lệ ủng hộ nội các của ông Abe đã giảm từ 62% xuống còn 54,2% không lâu sau khi ông nhậm chức vào tháng 12/2012.
