Cụ thể, khi so sánh với các phiên bản trước đó tại cùng địa điểm, chùm ảnh vệ tinh lần này cho thấy Trung Quốc đang nạo vét và bồi đắp đất trái phép tại hai đảo thuộc nhóm An Vĩnh, quần đảo Hoàng Sa (chủ quyền Việt Nam).
Ngoài ra, ảnh vệ tinh cũng đã vạch trần âm mưu xây dựng một sân bay trực thăng trên một đảo khác cũng thuộc chủ quyền Việt Nam trên quần đảo Hoàng Sa. Đó là đảo Quang Hòa, thuộc nhóm Lưỡi Liềm.
Điều này, theo tác giả Victor Robert Lee, cho thấy Bắc Kinh dường như đang muốn phát triển phi pháp một mạng lưới các căn cứ trên Biển Đông, hòng phục vụ dã tâm điều trực thăng chống ngầm, ví dụ như mẫu ASW Z-18F mới được điều động, tới đóng tại vùng biển này.
Đảo Bắc và Đảo Cây
Theo ảnh vệ tinh, hành vi thay đổi hiện trạng trái phép gần đây nhất do Trung Quốc thực hiện đã diễn ra vào khoảng thời gian sau ngày 2/12/2015. Một dải đất mới đang dần hình thành tại một bãi san hô sát với Đảo Bắc, thuộc nhóm An Vĩnh, quần đảo Hoàng Sa.
Có thể thấy rõ qua ảnh vệ tinh chụp ngày 9/1/2016 một chiếc máy vét bùn, đường ống trầm tích, và dải đất đang dần hình thành ở bên phải Đảo Bắc.
Tại Đảo Cây, cách Đảo Bắc 5,5 km về phía tây bắc, có thể thấy một chiếc tàu nạo vét hút cắt đang mở rộng diện tích một cảng biển, và trầm tích được vận chuyển tới một dải đất đang được bồi đắp.
Hành vi bành trướng phi pháp này của Trung Quốc được cho là diễn ra vào khoảng thời gian sau ngày 18/10/2015.
Đảo Cây trong ảnh chụp ngày 2/12/2015 cho thấy Trung Quốc đã bồi đắp trái phép một dải đất mới về phía tây Đảo Cây.
Đảo Bắc và Đảo Cây là một phần của quần thể bãi cạn với chiều dài hơn 8 km.
Theo đánh giá của The Diplomat, diện tích bề mặt lớn hơn của hai đảo này so với đảo Phú Lâm (chủ quyền Việt Nam, Trung Quốc chiếm đóng trái phép), nơi Bắc Kinh đã ngang ngược xây dựng 2 cảng biển và sân bay đầu tiên trên quần đảo Hoàng Sa, khiến nước này dễ bề lợi dụng đẩy mạnh các hành vi bành trướng phi pháp của mình.
Đảo Quang Hòa
Còn tại đảo Quang Hòa, ảnh vệ tinh lần này đã lần đầu vạch trần mưu đồ xây dựng sân bay trực thăng trái phép của Trung Quốc.
Đảo Quang Hòa trên ảnh vệ tinh chụp ngày 17/1/2016 cho thấy diện tích đảo đã tăng lên trông thấy, cảng biển đã được nâng cấp, và một sân bay trực thăng đang trong quá trình xây dựng.
Theo The Diplomat, với sân bay trực thăng trên đảo Quang Hòa, cùng hệ thống sân bay trực thăng đã và đang được Trung Quốc xây dựng trái phép trên các đảo thuộc chủ quyền Việt Nam, sẽ cho phép nước này điều Z-18F tới bất kì tọa độ nào trên Biển Đông chỉ trong vòng 2 giờ đồng hồ.
Có thể thấy, trong khi Trung Quốc một mặt khẳng định không quân sự hóa Biển Đông, thì những hình ảnh do vệ tinh ghi lại từ trước đến nay chỉ cho thấy điều ngược lại. Dù có bao biện bằng cách nào đi chăng nữa, thì Bắc Kinh vẫn không thể chối bỏ dã tâm bành trướng và quân sự hóa Biển Đông của mình.
Và nếu ai đó vẫn phủi tay cho rằng những gì xuất hiện trên hình ảnh vệ tinh lần này chỉ là một vài chấm nhỏ không đáng kể trên một vùng biển rộng lớn, thì nên nhớ, đây cũng chính là cái cách mà Trung Quốc đã khởi đầu hành vi bành trướng, biến các bãi đá Xu Bi, Vành Khăn, hay Chữ Thập (đều thuộc chủ quyền Việt Nam) trở thành những hòn đảo nhân tạo mang theo nhiều mưu đồ nguy hiểm.
