Thay thế vai trò của tiểu liên MP5
Khi nhắc về súng tiểu liên, hầu hết mọi người sẽ nghĩ ngay đến khẩu MP5 vô cùng nổi tiếng của Đức.
MP5 thực sự là một biểu tượng của súng tiểu liên khi phục vụ trong rất nhiều lực lượng chấp pháp cũng như quân đội trên thế giới. Đặc biệt đây là vũ khí ưa thích của các lực lượng đặc nhiệm nổi tiếng như Navy SEAL, GIGN hay GSG-9.
Tuy nhiên, qua thời gian MP5 cũng bộc lộ một số khuyết điểm như tuổi thọ và độ tin cậy của súng giảm nhanh theo thời gian, kèm theo kinh phí bảo trì tương đối cao.
Súng cũng có nhược điểm về thiết kế như cần dùng cả hai tay để chọn chế độ bắn và hộp tiếp đạn nếu xạ thủ không có ngón tay đủ dài, cũng như khả năng tháo lắp kém và phải gắn phụ kiện thông qua ngàm kẹp không tiêu chuẩn.
Vì vậy, Công ty SIG Sauer của Thụy Sĩ muốn phát triển một mẫu súng có vai trò tương tự MP5 nhưng đơn giản hơn trong việc sử dụng và bảo dưỡng. Giải pháp của họ là tiểu liên MPX, khẩu súng này lần đầu tiên được giới thiệu tại SHOT Show 2013.
Tiểu liên MP5 của thế kỷ 21
MPX có khối lượng cơ bản 2,74 kg, chiều dài tổng thể khi kéo báng tối đa là 610 mm, khi thu gọn là 425 mm. Với chiều cao 265 mm khi sử dụng hộp tiếp đạn 30 viên tiêu chuẩn và độ dày là 52 mm. So sánh với MP5, MPX có kích thước và khối lượng gần như tương đồng, không có nhiều khác biệt.
SIG đã mang thiết kế cơ bản của MP5 lên khẩu MPX, đây là một thiết kế tuyệt vời của dòng súng tiểu liên. Hầu hết các bộ phận của súng được làm bằng polymer cao phân tử để tối ưu hóa trọng lượng, kim loại được gia cố vào một số chi tiết để tăng độ chắc chắn.
Theo xu hướng chung, báng súng cũng được SIG thiết kế kiểu báng rút dạng thanh kim loại đôi giống như các phiên bản mới của MP5 hoặc MP7. Báng được gắn với súng thông qua một đường ray picatinny phía sau, đây là một lợi thế của súng khi có thể thay thế các loại báng nhanh chóng và tiện lợi.
Nòng của MPX cũng có thể tháo rời và thay thế nhanh chóng. Chỉ cần đẩy ốp lót tay bên dưới về phía trước sau khi đã tháo các chốt hãm ra, sau đó tháo hai ốc và nòng sẽ được lấy ra.
SIG cung cấp loại nòng chính cho MPX với độ dài: 114 mm, 165 mm và 203 mm. Ngoài ra, súng cũng sử dụng được các cỡ đạn khác nhau khi thay nòng thích hợp. Bao bọc phía ngoài nòng là lưới nhôm được làm riêng cho MPX với các chiều dài khác nhau phù hợp với cỡ nòng.
Nhà sản xuất còn cung cấp phiên bản lưới Keymod (giá 100 USD) với một vài cải tiến và một phiên bản làm bằng sợi carbon (giá hơn 300 USD). Tất cả đều đi kèm với đường ray tiêu chuẩn và một chặn tay phía trước.
Tương tự như lưới nhôm, ốp lót tay của súng cũng bao gồm các chiều dài tương ứng với chiều dài của nòng. Ngoài bản tiêu chuẩn, nhà sản xuất còn cung cấp loại ốp lót bằng sợi carbon nhẹ và cách nhiệt tốt hơn.
Mặc định, lưới nhôm sẽ liền với thân và bên trên là một đường ray picatinny chạy dài theo toàn bộ thân súng, giúp súng gắn được các loại kính ngắm.
MPX tương thích với hầu hết các loại kính ngắm hiện có trên thị trường của các nhà sản xuất như Trijicon, EOTech, Aimpoint hay kính ngắm của SIG chế tạo riêng cho MPX. Bên cạnh đó, súng còn có thước ngắm dự phòng với trường ngắm 276 mm có thể tháo rời hoặc gập lại.
Hai bên của lưới nhôm là ray tùy chọn, được gắn vào thông qua các con ốc. Dưới cùng có thể trang bị ray để gắn tay nắm dọc hoặc ốp chống trượt. Một phụ kiện thường thấy của súng là loa che lửa kiểu lồng chim hoặc ống hãm thanh.
Thay vì sử dụng cơ chế nạp đạn bằng phản lực bắn như MP5 hay Scorpion Evo 3, MPX nạp đạn bằng phương thức trích khí ngắn tin cậy. Hệ thống trích khí trên MPX cũng giữ được sự ổn định mà không bị bụi bẩn bám và gây kẹt đạn so với nhiều hệ thống trích khí khác (ví dụ như của M16).
Thiết kế khóa nòng và bệ khóa nòng của MPX khá giống với dòng súng AR-15 của Mỹ. Cơ chế khóa an toàn của súng dựa trên việc khóa các móc (dùng để gạt đạn lên nòng) nhưng cơ chế lùi khóa nòng thì hoàn toàn khác. Trên AR-15 hệ thống giật về nằm ở báng, còn trên MPX thì nằm hoàn toàn ở thân trên.
Khe thoát vỏ đạn nằm bên thân phải của súng với thiết kế nắp đậy. Cần lên đạn nằm ở phía sau và khóa an toàn dạng chốt xoay thuận cả hai tay tương tự như AR-15. Điều này giúp xạ thủ quen sử dụng AR-15, M16 hoặc M4 có thể sử dụng MPX một cách dễ dàng mà không cần đào tạo bổ sung.
Công nghệ vật liệu mới như polymer cao phân tử phát triển đã tạo nên một xu hướng hộp tiếp đạn bằng polymer mới mà rất nhiều khẩu súng nổi tiếng sử dụng như Scorpion Evo 3, CZ 805 BREN, G36 hay SG 552 và giờ đây là MPX.
SIG không phải là một công ty chuyên về sản xuất hộp tiếp đạn, vì vậy MPX sử dụng hộp tiếp đạn do nhà máy Lancer sản xuất. Hộp tiếp đạn trong suốt làm bằng polymer cao phân tử của MPX nhẹ, bền và dễ sử dụng.
Khi so với hộp tiếp đạn của MP5 làm bằng thép có giá thành đắt thì hộp tiếp đạn của MPX được đánh giá vượt trội hơn hẳn.
Mặc định, MPX sử dụng loại đạn tiểu liên và súng ngắn 9 x 19 mm Parabellum phổ biến tại châu Âu và Mỹ. Tuy nhiên với bộ chuyển đổi, súng có thể tương thích với các loại đạn khác như .357 SIG và .40 S&W. MPX có tốc độ bắn khoảng 800 viên/ phút. Hộp tiếp đạn Lancer của MPX có sức chứa 30 viên.
MPX được sản xuất với 4 phiên bản chính. MPX-K là bản rút gọn với nòng dài 114 mm, đi kèm mặc định với lưới nhôm và thước ngắm thép cơ bản. Phiên bản ngắn có tên gọi MPX-P với nòng dài 203 mm, đi kèm với ốp lót tay làm bằng sợi carbon và kính ngắm của SIG.
MPX-SD là phiên bản nòng 165 mm với một ống hãm thanh ngắn ở phía trước, giúp phù hợp với các nhiệm vụ đòi hỏi tính bí mật, đi kèm với súng là lưới nhôm với hệ thống ray tiêu chuẩn cùng một báng rút 3 nấc.
MPX-C là phiên bản carbine dài nhất của MPX với nòng 165 mm và đi kèm theo đó là một ống hãm nãy kim loại cỡ lớn, được thiết kế giống như các tầng giảm ồn bên trong ống hãm nảy.
Theo đánh giá, MPX hội tụ nhiều yếu tố của một khẩu tiểu liên tuyệt vời, đó là sự gọn nhẹ, dễ sử dụng bởi người bắn thuận tay trái hay tay phải, bên cạnh khả năng thay đổi chiều dài nòng và cỡ đạn; độ chính xác cao cũng như khả năng kiểm soát súng dễ dàng. Có thể coi MPX là tiểu liên MP5 của thế kỷ 21.
