Khung gầm tương đương
Đầu tiên, khi chọn khung gầm cơ sở của xe để tích hợp pháo, Xí nghiệp Liên hợp Z751 (Tổng cục Kỹ thuật) đã chọn mẫu xe vận tải việt dã 3 cầu chủ động Ural-375D (6x6).
Đây là loại xe ưu việt, được Quân đội ta sử dụng rất phổ biến, hoàn toàn phù hợp với số lượng pháo 105mm có sẵn trong trang bị, còn EVO-105 của Hàn Quốc sử dụng khung xe KM-500 (6x6).
Thông số kỹ thuật của Ural-375D có phần kém hơn một chút so với khung xe của Hàn Quốc về công suất động cơ (180/270 mã lực), tốc độ (76/88 km/h) và dự trữ hành trình theo nhiên liệu (750/855 km).
Bù lại, Ural-375D có ưu thế là khoảng sáng gầm xe lớn, dễ dàng vượt các địa hình phức tạp, đặc biệt là đồi núi. Trong khi đây là điểm hạn chế của KM-500, vì dù cũng là xe tải việt dã 3 cầu chủ động, nhưng nó chủ yếu hoạt động ở địa hình tương đối bằng phẳng.
Đặc biệt hơn nữa, nếu Ural-375D của Việt Nam được diesel hóa, thay thế động cơ xăng nguyên thủy, lượng tiêu thụ nhiên liệu sẽ giảm từ 30-40%, đồng thời nâng công suất và tăng thêm hiệu quả hoạt động hoặc dùng khung gầm xe đời mới thì sẽ không hề thua kém.
Pháo tự hành 105mm của Việt Nam.
Cùng có những giải pháp hợp lý...
Khi tích hợp pháo 105mm, Z751 đã dỡ bỏ thùng xe để thay thế bằng một sàn công tác chịu lực làm mặt bằng đặt pháo.
Trong khi đó, mẫu EVO-105 còn được thiết kế thêm các tấm che chắn có thể điều chỉnh. Còn mẫu pháo của Việt Nam được gắn thêm các bậc thang lên xuống, được thiết kế theo kiểu gập mở.
Các bộ phận càng pháo và bánh xe đều được tháo bỏ vì không cần thiết. Cùng với đó là một hệ thống chân chống thủy lực được sử dụng để chịu lực của phát bắn. Hệ thống này còn giúp giảm thời gian thao tác và giảm bớt sức lao động của bộ đội.
Ngoài ra còn khiến độ dao động nhỏ trong quá trình bắn, độ ổn định cao, độ sai lệch sau mỗi phát bắn giảm đáng kể, giảm thiểu tối đa độ rung xóc nên độ bền của tổ hợp pháo được nâng cao.
Ngoài ra mỗi mẫu pháo đều có một khoang chứa đạn đi kèm, đối với EVO-105 mang được cơ số đạn là 60 quả. Riêng mẫu pháo của Việt Nam không rõ số lượng đạn cụ thể mang theo, nhưng có thể lớn hơn nhiều so với khi sử dụng pháo kéo nguyên thủy.
Khi đưa pháo 105mm lên gầm xe tải, phía Việt Nam gần như giữ nguyên các tính năng kỹ chiến thuật như đối với pháo kéo nguyên thủy, chỉ không bao gồm bánh xe kéo và càng pháo như đã nói ở trên.
Chính nhờ điều này, nên việc tiếp cận tổ chức huấn luyện cho khẩu đội vận hành sử dụng pháo thuận tiện và không mất nhiều thời gian.
Do vậy, bộ đội sẽ dễ dàng làm chủ được các tính năng kỹ chiến thuật của tổ hợp pháo cải tiến, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình huấn luyện chiến đấu.
Còn đối với pháo EVO-105 của Hàn Quốc, ngoài việc giữ nguyên các tính năng kỹ chiến thuật của pháo kéo nguyên thủy để pháo thủ có thể sử dụng ở chế độ bắn trực tiếp, họ còn tích hợp thêm hệ thống điều khiển được điện khí hóa.
Pháo tự hành EVO-105 của Hàn Quốc.
Kíp pháo thủ có thể vận hành pháo ở các chế độ bắn tự động và bán tự động. Đặc biệt, nhờ việc đặt trên giá pháo gọn nhẹ và điều khiển từ xa, nên pháo có thể tác xạ ở góc bắn lên tới 80o, đây là điều pháo kéo không thể làm được, vì hạn chế của bộ khung pháo.
Nhờ việc chuyển đổi từ một mẫu pháo xe kéo thành pháo tự hành, nên số lượng binh sĩ biên chế trong một khẩu đội pháo đã giảm đáng đi đáng kể, chỉ còn gần bằng một nữa.
Đối với mẫu pháo của Việt Nam, kíp pháo thủ chỉ còn 5 người, gồm lái xe, khẩu đội trưởng, cùng pháo thủ số 1, 2 và 3. Các pháo thủ số 4-5-6-7 đã được giảm bớt để pháo thủ số 3 kiêm nhiệm chức năng của họ.
Đối với pháo EVO-105, kíp phảo thủ cũng gồm 5 người, ngoài 3 pháo thủ và lái xe, còn bao gồm một xạ thủ súng máy phòng không 12,7mm (có thể là M2 Browning). Đây cũng là vũ khí phụ đi kèm cùng với pháo chính 105mm.
... nhưng EVO-105 hơn hẳn về phần điện tử
Trang thiết bị điện tử đi kèm của EVO-105 là mặt chiếm ưu thế tuyệt đối, vì mẫu pháo tự hành của Việt Nam hoàn toàn không được trang bị.
Hệ thống điện khí hóa của EVO-105 bao gồm: Hệ thống điều khiển hỏa lực tự động rất hiện đại của pháo tự hành K9 Thunder.
Hệ thống định vị kết hợp bao gồm: Hệ thống con quay hồi huyển, cảm biến chuyển động gắn trên xe và hệ thống định vị vệ tinh GPS. Hệ thống liên lạc bao gồm điện đài VRC-947K, cùng bộ đàm.
Hệ thống điều khiển pháo tự động có chức năng điều khiển góc quay và góc nâng hạ của nòng pháo. Trong tình huống các thiết bị điện tử có sự cố, binh sĩ cũng có thể điều khiển khẩu pháo bằng cần điều khiển hoặc chỉnh tầm hướng trực tiếp ngay trên mâm pháo.
Pháo EVO-105 của Hàn Quốc được tích hợp thêm nhiều khí tài điện tử hiện đại.
Nhờ việc tích hợp hệ thống điện tử tự động hóa cực kỳ hiện đại như trên, đã đem lại nhiều hiệu quả đáng kể trong quá trình tác chiến. Hệ thống máy tính kết nối với hệ thống dẫn hướng tự động, đảm bảo cho pháo tự hành mới có độ chính xác cao hơn.
Hoặc khi bắt buộc phải thực hiện phát bắn thẳng ở tầm gần, việc chỉnh pháo bằng cần điều khiển điện tử, cho phép người lính thực hiện phát bắn nhanh và chính xác hơn so với việc điều khiển bằng các tay quay cơ học như ở chế độ bắn trực tiếp.
Nhìn chung việc phát triển mẫu pháo xe kéo M101A1 105mm thành pháo tự hành đặt trên gầm xe tải bánh lốp ở mỗi nước đều đạt được những yêu cầu cơ bản và cấp thiết, với những mục đích chính như:
- Tính cơ động, giúp rút ngắn thời gian triển khai và thu hồi pháo, tăng khả năng sống sót của trang bị, phù hợp với yêu cầu của chiến tranh hiện nay. Đây là yếu tố vượt trội được đánh giá cao.
- Tính năng kỹ chiến thuật cùng hiệu suất chiến đấu cao hơn so với pháo xe kéo nguyên thủy.
- Kết cấu nhỏ gọn, giúp cho công tác ngụy trang khi cơ động được dễ dàng hơn rất nhiều.
Qua so sánh, có thể thấy tuy sản phẩm của Xí nghiệp Z751 có nhiều điểm chưa bằng sản phẩm cùng loại của Samsung Techwin, nhưng đây là tiền đề để mở rộng nghiên cứu, lắp đặt các loại vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật khác lên các phương tiện cơ giới.
Vì vậy nên việc chế tạo chỉ dừng lại ở việc đáp ứng bài toán đặt ra là khả năng cơ động của vũ khí.
Còn EVO-105 là một mẫu pháo “trung gian”, được sản xuất để lấp đầy khoảng trống mà pháo tự hành K9 cùng các kiểu pháo khác để lại.
Bên cạnh đó, do là mẫu vũ khí hoàn chỉnh, phục vụ cho việc xuất khẩu, nên bắt buộc EVO-105 phải có tính tự động hóa cao, cùng nhiều thiết bị điều khiển hiện đại được điện khí hóa.
Chính những điều trên đã tạo nên một số khác biệt đặc trưng giữa hai mẫu vũ khí này. Nhưng tin rằng, từ sự thành công của đề tài nghiên cứu, cùng sự phát triển của CNQP nước nhà, trong tương lại không xa, sẽ có nhiều sản phẩm vũ khí mới hiện đại hơn.
