Trong trường hợp Mỹ quyết định tấn công Syria thì một trong những ưu tiên chính sẽ là làm cách nào hạn chế tối đa thiệt hại gây ra cho dân thường và các cơ sở dân sự.
Điều này là do 2 nguyên nhân chính. Thứ nhất, thiệt hại nhân mạng cho dân thường càng cao thì sự phản đối của dân chúng Mỹ cũng như cộng đồng quốc tế sẽ càng tăng. Nó cũng có thể khiến nhiều người Syria chuyển sang ủng hộ chế độ của ông Assad hơn.
Thứ hai, những thiệt hại không cần thiết đối với các hệ thống cơ sở hạ tầng dân sự sẽ làm tăng phí tổn tái thiết sau chiến tranh. Nếu có thể thay thế chế độ hiện nay bằng một chế độ thân Mỹ hơn thì Mỹ cũng sẽ phải chịu một phần kinh phí tái thiết.
Do đó, Mỹ có thể dựa vào một số loại vũ khí được thiết kế đặc biệt cho mục đích giảm thiểu thiệt hại không mong muốn. Đó không phải là Tomahawk hay một số vũ khí mà giới bình luận liên tục mổ xẻ trong những ngày qua, mà là những thứ hầu như chưa từng được nhắc đến.
Cách đơn giản nhất để giảm khả năng sát thương của vũ khí là loại bỏ một phần hoặc toàn bộ số chất nổ bên trong.
Bom bêtông
Trong cuộc chiến Vùng Vịnh lần 1, Không quân Mỹ dùng bêtông để thay thế cho toàn bộ số thuốc nổ bên trong nhiều quả bom dẫn đường bằng laser. Chúng được dùng để tiêu diệt các vị trí phòng không của Iraq được đặt bên trong các khu dân cư đông đúc. Bom dẫn đường bằng laser có độ chính xác rất cao, có thể rơi chính xác ngay vào mục tiêu cần tiêu diệt, thường là súng hoặc các giàn tên lửa phòng không. Khi đó, chỉ cần động năng của một quả bom nặng 460kg rơi tự do là đủ để tiêu diệt mục tiêu.
Bom BLU-126B
BLU-126B là một phiên bản đặc biệt của bom đa dụng loại 230kg. Thay vì chứa 90 kg chất nổ như bom thông thường, BLU-126B chỉ có 13kg. Phần chất nổ còn lại được thay thế bằng vật liệu khác để đảm bảo tổng khối lượng của quả bom không đổi. BLU-126B chỉ có sức công phá tương đương một quả đạn pháo loại 155mm. Nó có thể được gắn thêm các bộ dẫn đường bằng laser hoặc GPS, để tấn công chính xác các mục tiêu có kích thước nhỏ.
Một cách tiếp cận khác là chế tạo những mẫu vũ khí mới với kích thước nhỏ hơn.
Bom thông minh mini GBU-39B
GBU-39B là loại bom thông minh dẫn đường bằng vệ tinh, được sử dụng lần đầu tại Iraq từ năm 2006. Trước đó, loại bom thông minh nhỏ nhất mà quân đội Mỹ sử dụng nặng 230kg, với 130kg chất nổ. GBU-39B chỉ nặng gần một nửa, 130kg, và lượng chất nổ còn ít hơn nhiều, chỉ 17kg. Do đó, nó có thể được dùng để tấn công các mục tiêu bên trong các khu đô thị đông đúc, xung quanh có nhiều dân thường. Hoặc nó có thể tiêu diệt một phần cụ thể của một công trình mà không cần phải phá sập toàn bộ công trình đó.
GBU-39B trong thử nghiệm tiêu diệt mục tiêu kiên cố.
Mặc dù có kích thước nhỏ, GBU-39B có những đặc tính rất đáng nể. Nó được thiết kế với hình dáng thuôn dài và một đầu xuyên bằng thép cứng. Do đó, nó có thể xuyên thủng hơn 2m bêtông cốt thép, nghĩa là tương đương với loại bom xuyên kiểu cũ BLU-109 nặng gần 1 tấn. Ngoài ra, nó còn được trang bị một cặp cánh có thể bung ra sau khi rời máy bay. Do đó, GBU-39B có thể lướt đi trong không trung và tấn công mục tiêu cách xa đến 80km.
Ngoài việc thu nhỏ kích thước, một cách khác để giảm tầm sát thương là thay đổi cấu tạo của quả bom.
Vũ khí sát thương giới hạn (FLM)
FLM được tạo ra bằng cách dùng những loại bom có sẵn, thay thế phần vỏ thép bằng vỏ sợi carbon, và chất nổ được trộn chung với bột tungsten. Khi bom nổ, những mảnh sợi carbon sẽ ít gây sát thương hơn mảnh bằng thép. Tungsten là một kim loại rất nặng, gấp 2.5 lần thép. Vì vậy nó không thể bay xa được, và giúp hãm sóng xung kích từ vụ nổ. FLM có bán kính sát thương chỉ khoảng một nửa so với vũ khí thông thường cùng loại.
Bom sát thương tuỳ biến (VEB)
Cùng một quả bom VEB có thể được điều chỉnh để có tầm sát thương khác nhau, tuỳ theo nhiệm vụ và mục tiêu. Nó có 3 mức cài đặt, trong đó mức nhỏ nhất có tầm sát thương bằng 40% của mức cao nhất. Phi công có thể chọn các mức này ngay trước khi thả bom, tuỳ vào tình hình thực tế khi đó.
Nguyên lý hoạt động của VEB dựa trên thực tế rằng không dễ để có thể kích nổ các loại chất nổ hiện đại. Khi bị đốt chúng sẽ cháy như một loại nhiên liệu thay vì phát nổ. Chất nổ bên trong VEB được chia thành nhiều ngăn nhỏ. Khi chọn chế độ sát thương thấp, chất nổ bên trong một số ngăn sẽ được đốt cháy từ từ, thay vì được cho kích nổ.
Bài vở và ý kiến đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về email: quansu@soha.vn. Trân trọng!
