Lịch sử phát triển dòng trực thăng chiến đấu Mil của Nga

Anh Tuấn |

Công ty sản xuất máy bay trực thăng Mil tọa lạc ở ngoại ô Moscow, đã trở thành một trong những doanh nghiệp dẫn đầu trong việc sản xuất trực thăng chiến đấu.

Thực tế, chính người Nga đã thiết kế và chế tạo máy bay trực thăng đầu tiên trên thế giới. Kỹ sư Igor Sikorsky đã phát minh mẫu máy bay trực thăng đầu tiên ở Kiev trong khoảng những năm 1908 và 1911.

Trực thăng Mi-28H tại một xưởng sản xuất

Tình hình thế giới biến động vào đầu thế kỷ 20, trong đó có Thế chiến I và Cuộc cách mạng Tháng mười năm 1917 đã khiến sự nghiệp của Sikorsky rẽ sang hướng khác.

Nhà phát minh đã di cư sang Mỹ và năm 1923, ông đã thành lập công ty sản xuất máy bay mang tên mình. Tuy vậy, những thiết kế của ông đã ảnh hưởng đến những thế hệ kỹ sư sau này.

Ở Mỹ, công ty của Sikorsky đã chế tạo máy bay trong 10 năm trước khi bắt đầu sản xuất trực thăng vào năm 1939.

Lợi ích của loại máy bay mới này đã nhanh chóng được chính phủ để ý. Ứng dụng của chúng rộng hơn loại máy bay cánh cố định và có thể đến được những vùng xa xôi mà không cần đường băng để cất cánh và hạ cánh.

Bên cạnh đó, nó có thể dừng lại khi đang bay trên trời và đạt độ cao thấp, do đó nó được sử dụng rộng rãi cho mục đích dân sự và quân sự.

Trong khi đó, Nga phải bắt đầu mọi thứ từ đầu. Cho đến năm 1940, việc sản xuất trực thăng tại Liên Xô vẫn còn trong trứng nước, nhưng đã có nhiều kỹ sư chế tạo được máy bay trực thăng cỡ nhỏ. Một vài trong số này đã được đưa vào sử dụng trong Thế chiến II.

Một năm trước khi cuộc chiến nổ ra, Cục thiết kế máy bay trực thăng đầu tiên được thành lập với người đứng đầu là ông Nikolai Kamov.

Tuy nhiên, nền công nghiệp trực thăng chỉ thực sự bắt đầu trong những năm hậu chiến, và sự tiến bộ này được gắn liền với tên của kỹ sư Liên Xô Mikhail Mil.

Kỹ sư, nhà thiết kế trực thăng Mikhail Mil

Năm 1947, tại trung tâm nghiên cứu hàng không lớn nhất Liên Xô thời đó là Viện Nghiên cứu Công nghệ Khí động học Trung ương tại Zhukovsky (ngoại ô Moscow), chiếc trực thăng đầu tiên do Liên Xô chế tạo đã xuất hiện theo chỉ đạo của ông Mil.

Vào thời điểm đó không ai nghĩ rằng cục thiết kế này sẽ trở thành một trong những nhà sản xuất trực thăng lớn nhất trên thế giới. Một năm sau đó, chiếc trực thăng do ông Mil thiết kế, Mi-1, đã cất cánh.

Chiếc máy bay này trở thành loại trực thăng Liên Xô đầu tiên được sản xuất hàng loạt. Nó được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm thám hiểm, vận chuyển người và hàng hóa đến nơi xa xôi, hay hỗ trợ nông nghiệp, và cả trong các hoạt động quân sự.

Nó cũng đánh dấu tương lai của cục thiết kế Mil, từ đó lập nên dây chuyền sản xuất mới và sau đó tạo nên tiếng vang lớn trên toàn Liên Xô.

Các kỹ sư của Mil không dừng lại ở đó. Khả năng của Mi-1 bị giới hạn bởi động cơ của mình, và do đó họ bắt tay vào chế tạo một loại đông cơ mới. Năm 1952, sau nhiều cuộc thử nghiệm, trực thăng Mi-2 cuối cùng đã cất cánh và được sản xuất tại Ba Lan và Liên Xô.

Trong khi đó, cục thiết kế cũng đồng thời chế tạo trực thăng Mi-4 để cạnh tranh với cùng mẫu máy bay do Sikorsky phát triển tại Mỹ. Mi-4 tỏ ra vượt trội so với đối thủ của mình về tải trọng, khi nó có thể chở được hơn một chục binh sĩ có vũ trang.

Trực thăng Mil Mi-1, loại máy bay trực thăng đầu tiên được sản xuất hàng loạt của Liên Xô

Năm 1954, cục Mil nhận được yêu cầu phát triển một loại máy bay trực thăng mới dựa trên nền tảng của Mi-4. Mi-6 sau đó đã ra đời và đã phá nhiều kỷ lục thế giới: Nó có thể chở một chuyến hàng nặng 15 tấn và bay lên độ cao 2.700 m, một kỷ lục đến nay vẫn chưa bị phá.

Tiếp nối Mi-6 là hàng loạt các loại trực thăng mới. Vào đầu những năm 1960, cục thiết kế Mil đã phát triển mẫu máy bay mới có tên Mi-8.

Máy bay đã được sử dụng trong các đơn vị quân đội và hãng hàng không trên khắp thế giới trong vòng 40 năm qua, và hơn 12.000 chiếc đã được chế tạo.

Mi-24 cũng là một sản phẩm rất đặc biệt, và là chiếc trực thăng chiến đấu đầu tiên của Liên Xô. Kể từ năm 1971, Mi-24 đã được sử dụng tại nhiều vùng chiến sự, từ Afghanistan cho đến Angola.

Cho đến nay, Mi-24 là loại trực thăng chiến đấu được nhiều nước sử dụng nhất trên thế giới với 50 quốc gia sở hữu loại máy bay này.

Một chiếc trực thăng Mi-8 của Liên Xô

Ngày nay, hãng trực thăng Mil không chỉ sản xuất và sửa chữa nâng cấp các mẫu máy bay cũ mà còn chế tạo loại trực thăng mới, trong đó có Mi-28N, được Không quân Nga đưa vào sử dụng năm 2013 và được thiết kế để tấn công các mục tiêu trong bóng tối.

Trực thăng Mi-34C là loại máy bay lên thẳng duy nhất trên thế giới có khả năng thực hiện những pha lộn nhào chỉ có thể thấy ở máy bay cánh cứng.

Trong khi đó, Mi-38 là một loại máy bay đa chức năng rất được chú ý, hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm và được hy vọng sẽ kế thừa những thành công của hãng Mil.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Russia & India Report (RIR), ấn bản tại Ấn Độ của website tin tức Russia Beyond the Headlines của Nga.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại