Hạm đội tàu chiến Nga nhỏ "nhưng có võ to” khiến Hải quân Mỹ phải kiêng nể

Hải quân Nga ngày 14/8/2019 đã hoàn tất cuộc thử nghiệm rất quan trọng một tàu hộ vệ tên lửa được nâng cấp mới. Hoạt động này cho thấy rõ xu hướng phát triển của hạm đội Nga từ một lực lượng được chi phối bởi một vài tàu chiến cỡ lớn chuyển sang một lực lượng có số lượng tàu nhỏ nhiều hơn.

Hãng thông tấn TASS dẫn thông tin từ văn phòng báo chí Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Nga cho biết, tàu hộ vệ tên lửa mới nâng cấp Smerch đã tiến hành một cuộc tập trận bắn đạn thật trên Biển Nhật Bản.

"Hôm nay, theo kế hoạch thử nghiệm của các nhà máy ​​đóng tàu, tàu hộ vệ tên lửa cỡ nhỏ hiện đại hóa Smerch đã tiến hành một loạt vụ phóng tên lửa tấn công các mục tiêu hải quân và không quân giả định", văn phòng báo chí Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Nga chia sẻ với TASS.

Smerch, tàu hộ vệ lớp III Nanuchka có lượng choán nước khoảng 500 tấn đã được Nga đưa vào sử dụng năm 1984.

Sau nhiều lần nâng cấp gần đây, Smerch đã được trang bị pháo 30 mm và 76 mm, các tổ hợp tên lửa hải đối không cỡ nhỏ và tên lửa chống hạm Uran, loại tương đương với tên lửa chống hạm Harpoon của Hải quân Mỹ.

Smerch là một trong số 150 tàu hộ tống, tàu tuần tra và tàu tác chiến mìn hiện đang có trong biên chế của hạm đội Nga. Mỗi mỗi tàu dạng này chỉ có lượng giãn nước vài nghìn hoặc vài trăm tấn. Hải quân Nga vận hành ít hơn 30 tàu khu trục, khinh hạm và tàu tuần dương cỡ lớn.

Tàu tác chiến chống ngầm cỡ nhỏ Brest. Ảnh: TASS

Trong khi đó, Hải quân Mỹ chỉ sở hữu vài chục tàu tác chiến mặt nước cỡ nhỏ và hơn 100 tàu cỡ lớn. Các hạm đội tàu chiến của Mỹ và Nga đối ngược với nhau bởi mỗi lực lượng phản ánh chiến lược, lịch sử hoạt động, ngành công nghiệp quốc phòng và vị trí địa lý từng nước.

Hải quân Mỹ với sự hỗ trợ của một ngành công nghiệp công nghệ cao, hùng hậu có xu hướng phát triển các tàu cỡ lớn dựa trên khả năng triển khai ở các khoảng cách xa nhằm hỗ trợ cho chính sách ngoại giao can thiệp.

Ngược lại, hạm đội Nga phải dựa vào các nhà máy đóng tàu đã có tuổi chỉ có thể sản xuất được các tàu loại nhỏ. Tuy nhiên, những tàu dạng này lại phù hợp hơn với chiến lược của Nga khi Hải quân nước này chủ yếu tập trung hoạt động ở những địa bàn không quá xa.

Kế hoạch chuyển đổi các tàu hải quân Nga thành một hạm đội tàu nhỏ đang được Moscow tăng tốc. Nhiều tàu cỡ lớn hơn đang bị Nga cho ngừng hoạt động và các tàu nhỏ hơn - cả đóng mới và nâng cấp - đang dần thay thế.

Tháng 4/2019, Kremlin đã quyết định tháo dỡ thay vì tân trang hai chiến hạm lớp Kirov cổ điển thời Chiến tranh Lạnh. Moscow cũng cân nhắc việc loại bỏ tàu sân bay duy nhất của mình là Đô đốc Kuznetsov, thay vì đầu tư tiền bảo trì và nâng cấp.

Các tàu mới mà Hải quân Nga đang tập trung đầu tư thường là các tàu hộ vệ tên lửa có lượng choán nước không quá 5.000 tấn, trong khi một tàu khu trục của Mỹ có lượng giãn nước 9.000 tấn.

Trong năm 2018, Kremlin chỉ mua có 4 tàu chiến mới và tất cả đều là các tàu hộ vệ tên lửa. Mặc dù kích thước nhỏ nhưng các tàu này lại được tích hợp một lượng hỏa lực hùng mạnh.

Trong những năm gần đây, các tàu hộ vệ thuộc hạm đội Biển Caspi đã từng phóng tên lửa hành trình tầm xa Kalibr tấn công các mục tiêu ở Syria mà không cần phải di chuyển ra khỏi vùng biển nước Nga.