SOHA NEWS
Quân Thanh xâm lược nước ta
Lê Chiêu Thống thế cùng lực kiệt, sai người sang cầu cứu nhà Thanh. Vua Thanh là Càn Long muốn nhân cơ hội này thực hiện âm mưu xâm lược nước ta để mở rộng lãnh thổ xuống phía nam
Cuối năm 1788, nhà Thanh cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân chia làm bốn đạo tiến vào nước ta.
Trước thế giặc ào ạt, quân ta rút khỏi Thăng Long. Ngô Văn và Ngô Thì Nhậm sai người về Phú Xuân báo cho Nguyễn Huệ biết và gấp rút lập phòng tuyến Tam Ðiệp - Biện Sơn. Phòng tuyến có quân bộ đóng ở Tam Ðiệp (Ninh Bình), quân thủy đóng ở Biện Sơn (cửa Bạng, Thanh Hoá). Thủy bộ liên kết vững chắc.
Tranh vẽ miêu tả quân thanh ồ ạt tiến vào nước ta
Tại Thăng Long, Tôn Sĩ Nghị cho quân lính cướp bóc, đốt nhà, giết người rất tàn bạo. Lê Chiêu Thống được nhà Thanh phong là "An Nam quốc vương" , thực ra chỉ là vua bù nhìn. Hàng ngày, y tìm cách trả thù, báo oán rất tàn ngược. Người dân Thăng Long nói vói nhau: "Nước Nam từ khi có đế có vương đến nay, chưa bao giờ thấy ông vua nào luồn cúi đê hèn như vậy".
(Hoàng Lê nhất thống chí).
Tôn Sĩ Nghị suốt ngày ăn chơi, bắt nhân dân Thăng Long và các vùng lân cận phải nộp bò, lợn, lúa gạo; có nơi còn phải nộp rơm cỏ nuôi lừa ngựa, dựng nhà cửa, đồn lũy cho giặc. Lòng căm thù quân cướp nước và lũ bán nước đã lên đến cao độ.
Quang Trung đại phá quân Thanh (1789)
Nhận được tin cấp báo, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế (12/1788), lấy niên hiệu là Quang Trung, lập tức tiến quân ra Bắc.
Đến Nghệ An, Quang Trung tuyển thêm quân, mở cuộc duyệt binh lớn ở Vĩnh Doanh (Vinh, Nghệ An).
"Ðánh cho để dài tóc,
Đánh cho để đen răng,
Đánh cho nó chích luân bất phản,
Ðánh cho nó phiến giáp bất hoàn,
Ðánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ".
Ra đến Tam Điệp, Quang Trung khen ngợi kế hoạch tạm rút quân để bảo toàn lực lượng của Ngô Thì Nhậm và các tướng.
Quang Trung mở tiệc khao quân và tuyên: "Nay hãy ăn Tết Nguyên Đán trước, đến sang xuân, ngày mồng 7 Thăng Long sẽ mở tiệc lớn. Các ngươi hãy nhớ lời ta xem có đúng thế không ?"
Lược đồ diễn biến trận đánh đồn Ngọc Hồi – Đống Đa
-Ðạo chủ lực, do Quang Trung trực tiếp chỉ huy, thẳng hướng Thăng Long.
-Đạo thứ hai và đạo thứ ba đánh vào Tây Nam Thăng Long và yểm hộ cho đạo chủ lực.
-Đạo thứ tư tiến vào Hải Dương.
-Đạo thứ năm tiến lên Lạng Giang (Bắc Giang), chặn đường rút lui của địch. Ðêm 30 tết (âm lịch), quân ta vượt sông Gián Khẩu (sông Đấy), tiêu diệt gọn toàn bộ quân địch ở đồn tiền tiêu. Ðêm mồng 3 tết, quân ta bí mật vây đồn Hà Hồi (Thường Tín, Hà Nội). Quân giặc bị đánh bất ngờ, hoảng sợ, hạ khí giới đầu hàng.
Mờ sáng mồng 5 tết, quân ta đánh đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì, Hà Nội). Ðây là đồn quan trọng nhất của địch với khoảng 3 vạn quân tinh nhuệ đóng giữ. Đồn lũy được xây đắp kiên cố, xung quanh đều cắm chông sắt và chôn địa lôi dày đặc.
Mở đầu trận đánh, hơn 100 voi chiến của quân ta ào ào tiến về đồn giặc, tiếp sau là đội quân mang những tấm lá chắn bằng gỗ quấn rơm tẩm nước, bảo vệ bộ binh theo sau.
Khi đến sát đồn giặc, Quang Trung truyền lệnh cho tượng binh và bộ binh đồng loạt xông tới. Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy tán loạn, giày xéo lên nhau mà chết.., thây ngổn ngang đầy đồng, máu chảy thành suối. Quân Thanh đại bại (Hoàng Lê nhất thống chí).
Khi đạo quân của Quang Trung đang đánh đồn Ngọc Hồi thì đạo quân của đô đốc Long tấn công đồn Đống Đa. Ðược nhân dân địa phương giúp sức, quân ta giáp chiến, đốt lửa thiêu cháy doanh trại giặc. Tướng giặc là Sầm Nghi Đống khiếp sợ, thắt cổ tự tử.
Nghe tin đại bại, Tôn Sĩ Nghị bàng hoàng mất vía, vội vã cùng vài võ quan vượt sông Nhị sang Gia Lâm.
Trưa mồng 5 tết Kỷ Dậu, vua Quang Trung trong trong chiến bào xạm đen khói thuốc súng cùng đoàn quân chiến thắng tiến vào Thăng Long trong tiếng reo hò:
Ba quân đội ngũ chỉnh tề tiến,
Trăm họ chật đường vui tiếp nghênh...
(Ngô Ngọc Du)
Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn
Trong 17 näm liên tục chiến đấu, phong trào Tây Sơn đã lật đổ được các chính quyên phong kiến thối nát nhà Nguyễn, Trịnh, Lê, xóa bỏ ranh giới chia cắt đất nước, đặt nền tảng thống nhất quốc gia. Ðồng thời, phong trào Tây Sơn đánh tan các cuộc xâm lược của Xiêm, Thanh, bảo vệ nền độc lâp và lãnh thổ của Tổ quốc.
Có được thắng lợi trên, trước hết là nhờ ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột và tinh thần yêu nước cao cả của nhân dân ta. Tiếp đó, sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân đã góp phần quan trọng vào tháng lợi. Quang Trung là anh hùng dân tộc vĩ của nhân dân ta ở thế kỷ XVIII.
Bài viết nhằm giúp cho độc giả nào chưa có điều kiện tìm hiểu lịch sử nước nhà có thêm kiến thức tham khảo, theo tinh thần "Dân ta phải biết Sử ta". Nguồn: SGK Sử lớp 7, tr. 127-128-129-130-131.