SOHA NEWS
Thư đề ngày 27/7/1967. Đây là số tiền tiết kiệm của Bác Hồ dành dụm từ tiền lương hàng tháng còn lại sau khi trừ mọi chi tiêu sinh hoạt và tiền nhuận bút viết bài cho báo Nhân dân. Ngân hàng Hoàn Kiếm chuyển thư này tới Tổng cục Chính Trị.
Sau khi nhận tiền, chuyển tiền cho các đơn vị, Tổng cục Chính Trị xin giữ lại thư chuyển tiền, giao cho Bảo tàng Quân đội (nay là Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam) làm hiện vật.
Các cuộc trưng bày về Bác Hồ với lực lượng vũ trang, hiện vật này được giới thiệu với công chúng bảo tàng. Câu chuyện về sự quan tâm của Bác Hồ với lực lượng phòng không ba thứ quân được đồng chí Vũ Kỳ - Thư ký của Người kể lại.
Năm 1967, nhằm kết hợp với cuộc phản công chiến lược ở miền Nam, đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh phá hoại mới ở miền Bắc.
Chúng tăng thêm số lượng máy bay, số lần cất cánh, số bom ném vào các mục tiêu, mở những đợt đánh tập trung vào Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, thị xã, cơ sở công nghiệp, thả mìn một số cửa sông và tuyến đường vận chuyển trên biển…
Dự kiến địch sẽ đánh vào Thủ đô Hà Nội, Bộ Tổng tham mưu và Bộ Tư lệnh Quân chủng Phòng không – Không quân đã điều động lực lượng, tăng cường lưới lửa phòng không bảo vệ thủ đô Hà Nội.
Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố, Bộ Tư lệnh Thủ đô động viên, tổ chức các đội tự vệ tham gia các tổ, đội bắn máy bay bằng súng bộ binh.
Trên các đồng lúa, ruộng rau ở ngoại thành, dưới chân cầu Long Biên đã xuất hiện hàng trăm trận địa pháo cao xạ, tên lửa. Trên các nóc nhà cao tầng là các trận địa súng máy phòng không của các tổ tự vệ Thủ đô Hà Nội trực chiến.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ, Bộ Tổng tư lệnh ở Hà Nội trực tiếp theo dõi, chỉ đạo cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ đối với miền Bắc và cuộc chiến đấu bảo vệ Thủ đô Hà Nội, trái tim của cả nước.
Tháng 7/1967, Hà Nội hứng chịu đợt nóng nắng kỷ lục. Mặt trời đốt cháy trên đỉnh đẩu. Hà Nội hầm hập như chảo lửa. Thấy thời tiết khắc nghiệt như vậy, Bác rất lo lắng cho cán bộ, chiến sĩ đang bảo vệ bầu trời Thủ đô. Người liền cử đồng chí Vũ Kỳ lên nóc Hội trường Ba Đình, xem xét điều kiện trực chiến của tổ súng máy phòng không trên đó.
Bác nói: "Nắng nóng như thiêu như đốt thế này, các chú bộ đội trực phòng không bên mâm pháo, tự vệ trực chiến máy bay trên nóc các tòa nhà thì sao chịu được? Các chú ấy có đủ nước uống không? Chú thử lên tìm hiểu xem thế nào, về cho Bác biết!".
Giấy báo ghi lý do "quà của Bác Hồ gửi cho bộ đội pháo cao xạ" - Ảnh Văn Tùng.
Đồng chí Vũ Kỳ lên nóc Hội trường Ba Đình, trên đó có một tổ súng máy phòng không 14,5mm đang làm nhiệm vụ trực chiến. Nhìn thấy công sự, ụ cát rất sơ sài, đồng chí Vũ Kỳ thầm nghĩ nếu bị địch bắn vào, mọi người sẽ không an toàn…
Trời nắng nóng, chỉ đứng một lúc đồng chí Vũ Kỳ đã thấy hoa mắt, chóng mặt. Đồng chí hỏi các chiến sĩ: "Các đồng chí có nước ngọt uống không?" Các chiến sỹ trả lời: "Đồng chí ơi, trên này nước uống còn thiếu, lấy đâu ra nước ngọt?"
Nghe đồng chí Vũ Kỳ về báo cáo, Bác quyết định rút tiền tiết kiệm của mình tặng lực lượng phòng không để có thêm nước giải khát cho các chiến sĩ trực chiến máy bay Mỹ trên toàn miền Bắc. 16.000 đồng hồi đó giá trị bằng mấy chục cây vàng. Từ Ngân hàng Hoàn Kiếm, thư chuyển tiền của Người được chuyển tới Tổng cục Chính trị, dấu bưu điện đề ngày 27/7/1967.
Lá thư chuyển tiền được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam - Ảnh Văn Tùng.
Sau đó, ngày 5/8/1967, từ 7 giờ đến 10 giờ, Bác Hồ dành thời gian làm việc với Tổng Tham mưu trưởng Văn Tiến Dũng. Người nghe đồng chí Văn Tiến Dũng báo cáo tình hình địch đánh phá Hà Nội, Hải Phòng, lực lượng phòng không ba thứ quân hiệp đồng chặt chẽ bắn rơi nhiều máy bay, bắt sống nhiều phi công Mỹ.
Nghe đồng chí Văn Tiến Dũng báo cáo xong, Bác Hồ rất vui mừng. Người khen ngợi thành tích của lực lượng phòng không ba thứ quân, động viên các chiến sỹ bắn giỏi bắn trúng giành nhiều thành tích hơn nữa.
Người không quên nhắc nhở đồng chí Tổng Tham mưu trưởng quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần cho chiến sỹ, bảo đảm đủ cơm ăn, nước uống, đảm bảo an toàn cho chiến sỹ trong chiến đấu.
Món quà của Bác Hồ tuy nhỏ nhưng đã đến với tất cả các chiến sỹ phòng không, động viên tinh thần, tiếp thêm sức mạnh cho họ, giúp họ vượt qua được một mùa hè nóng bỏng nhất, lập nhiều chiến công xuất sắc, bắn rơi nhiều máy bay Mỹ.
Chiến công của lực lượng phòng không ba thứ quân chính là những món quà ý nghĩa nhất dâng lên Bác Hồ muôn vàn kính yêu. Sau này, Tổng cục Chính trị xin giữ lại giấy báo chuyển tiền số 63 ghi lý do "quà của Bác Hồ gửi cho bộ đội pháo cao xạ" có dấu Cục Tài vụ làm hiện vật và giao cho Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam lưu giữ, bảo quản và phát huy giá trị lịch sử.