Ngày 22/12, tên lửa H3 của Nhật Bản mang theo vệ tinh Michibiki số 5 cất cánh từ Trung tâm Vũ trụ Tanegashima ở Minamitane, tỉnh Kagoshima, tây nam Nhật Bản. (Kyodo)
Tên lửa H3 của Nhật Bản mang theo vệ tinh thứ 6 trong hệ thống định vị gồm 7 vệ tinh đã không thể đưa tải trọng vào quỹ đạo mục tiêu sau khi phóng ngày 22/12, theo thông báo của cơ quan vũ trụ nước này.
Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) cho biết đang đánh giá tình hình và thu thập dữ liệu liên quan đến việc động cơ tầng 2 bị ngắt sớm, xảy ra khoảng 30 phút sau thời điểm phóng lúc 10h51’ từ Trung tâm Vũ trụ Tanegashima, tỉnh Kagoshima.
Đây là lần thất bại phóng thứ 2 của tên lửa H3, sau lần đầu tiên vào tháng 3-2023. Sau sự cố đó, tên lửa này đã có 5 lần phóng thành công liên tiếp.
“Không thể tiến hành lần phóng tiếp theo nếu chưa xác định được nguyên nhân và triển khai các biện pháp phòng ngừa,” Giám đốc dự án JAXA Makoto Arita phát biểu tại một cuộc họp báo.
Nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng tới các chương trình không gian
Trong khi Nhật Bản đặt mục tiêu hoàn tất hệ thống 7 vệ tinh trong năm tài chính hiện tại, kết thúc vào tháng 3 tới, thì khả năng tạm dừng phóng trong thời gian tới có thể gây ảnh hưởng đáng kể tới các chương trình không gian của nước này.
Những chương trình bị tác động bao gồm hệ thống vệ tinh định vị tương tự GPS của Mỹ, hoạt động tiếp tế cho Trạm Vũ trụ Quốc tế, cũng như sứ mệnh thăm dò các vệ tinh tự nhiên của sao Hỏa.
Các quan chức JAXA cho biết cơ quan này sẽ xác nhận liệu vệ tinh có được tách khỏi tên lửa hay không, sau đó tiến hành điều tra toàn diện nguyên nhân khiến áp suất trong thùng nhiên liệu hydro bị giảm trong quá trình bay.
Theo JAXA, động cơ tầng 2 được thiết kế để đốt cháy nhiên liệu 2 lần. Tuy nhiên, lần đốt thứ 2, dự kiến kéo dài hơn 4 phút, dường như đã chấm dứt gần như ngay sau khi bắt đầu.
Vai trò then chốt của hệ thống vệ tinh Quasi-Zenith
Được bố trí trên nhiều mặt phẳng quỹ đạo khác nhau, Hệ thống Vệ tinh Quasi-Zenith sẽ cho phép Nhật Bản vận hành các dịch vụ định vị có độ chính xác cao, đóng vai trò quan trọng đối với điện thoại thông minh và dẫn đường phương tiện.
Theo JAXA, hệ thống này có thể bao phủ gần 100% lãnh thổ Nhật Bản, gồm cả các khu vực đô thị dày đặc nhà cao tầng và địa hình miền núi.
Vệ tinh Michibiki số 5 được phóng từ Tanegashima, hòn đảo ở tây nam Nhật Bản. Ban đầu, vụ phóng được lên lịch vào ngày 7-12, nhưng đã phải dời sang ngày 17/12 và sau đó là 22/12 do phát hiện các bất thường ở tên lửa và các cơ sở mặt đất.
Nhật Bản bắt đầu vận hành hệ thống định vị riêng với 4 vệ tinh từ năm 2018, nhằm tăng tính sẵn sàng và cải thiện hiệu suất của Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS) do Mỹ quản lý.
Vệ tinh Michibiki số 6 đã được phóng vào tháng 2 năm nay. JAXA cho biết trong tương lai, số lượng vệ tinh có thể được nâng lên 11 nhằm đảm bảo tính dự phòng trong trường hợp xảy ra sự cố kỹ thuật và mở rộng phạm vi phủ sóng.
Theo cơ quan này, với Hệ thống Vệ tinh Quasi-Zenith, luôn có ít nhất 1 vệ tinh hiện diện phía trên lãnh thổ Nhật Bản tại mọi thời điểm, đồng thời phạm vi phủ sóng còn mở rộng sang các khu vực khác của châu Á và châu Đại Dương.