Theo nhận định của TS Hoàng Dương Tùng - nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, việc siết chặt tiêu chuẩn khí thải trong nội đô là rất cần thiết. “Áp dụng quy chuẩn khí thải theo khu vực là phương pháp phổ biến tại nhiều đô thị phát triển trên thế giới như Berlin (Đức), London (Anh), Bắc Kinh (Trung Quốc)… Đề xuất này cho thấy Bộ Xây dựng đã nghiên cứu và học hỏi từ những mô hình thành công khác trên quốc tế”, ông Tùng nói.
Chưa thể ban hành quy chuẩn khí thải cho xe máy theo vùng, do vẫn còn rất nhiều xe máy cũ, có mức phát thải cao đang hoạt động
Đối với xe máy, các quy chuẩn về khí thải vẫn phân loại theo năm sản xuất. Đầu tháng 7, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Chính phủ dự thảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô và xe gắn máy. Cụ thể, mức 1 áp dụng cho mô tô sản xuất trước năm 2008 và xe gắn máy sản xuất trước năm 2016; mức 2 cho mô tô sản xuất từ 2008-2016 và xe gắn máy sản xuất từ 2017-30/6/2027; mức 3 cho mô tô sản xuất từ 2017-30/6/2026; mức 4 cho mô tô sản xuất sau 1/7/2026 và xe gắn máy sản xuất sau 1/7/2027. Ông Hoàng Văn Thức, Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, quy chuẩn chính thức sẽ được ban hành trong tháng 7.
Ông Nguyễn Tô An - Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam - cho biết, cả nước cần khoảng 5.000 cơ sở để có thể kiểm định khí thải cho hơn 70 triệu mô tô và xe máy đang lưu hành, trong khi đó mới có khoảng 300 trung tâm đăng kiểm ô tô có thể làm được việc này.
Hầu hết cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng tư nhân từ chối kiểm định khí thải xe máy đến từ nhiều lý do, nhưng phổ biến nhất là lo thu không đủ chi. Trong khi đó, người dân quan tâm hơn đến lộ trình thực hiện, quy trình và thủ tục kiểm định.
Ông Nguyễn Tô An xác nhận, việc kiểm định khí thải xe máy tại Việt Nam gần như phải bắt đầu từ con số không, vì số lượng phương tiện rất lớn mà chưa có cơ sở kiểm định chính thức nào.
Phân tích của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy, từ nay đến năm 2035, xe máy vẫn là phương tiện giao thông chính tại Việt Nam. Để đạt được mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 do Chính phủ đặt ra, WB cho rằng cần có ít nhất 12-16 triệu chiếc xe máy điện được bán ra trong giai đoạn 2024-2035. Điều này đòi hỏi Việt Nam sớm ban hành những chính sách hỗ trợ tài chính cho người tiêu dùng.
