Phương án chế tạo pháo phản lực phóng loạt tự hành từ xe thiết giáp K-63 lưu kho

Xe thiết giáp chở quân Type 63 (Việt Nam gọi là K-63) do Tập đoàn công nghiệp quốc phòng NORINCO của Trung Quốc chế tạo, chính thức phục vụ từ năm 1964. Chiếc APC này được coi là sản phẩm tự thân nghiên cứu của Trung Quốc, không sao chép nguyên mẫu từ Liên Xô, nó sử dụng khung gầm bánh xích với cửa đổ quân phía sau rất khác biệt.

Quân đội nhân dân Việt Nam bắt đầu nhận những chiếc xe bọc thép K-63 đầu tiên vào đầu thập niên 1970. Sau khi vào biên chế, số thiết giáp trên ngay lập tức trở thành loại taxi chiến trường chủ lực của chúng ta, đóng góp rất nhiều vào chiến thắng năm 1975 cũng như hai cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới sau này.

Theo Truyền hình Quốc phòng Việt Nam, hiện tại, phần lớn những chiếc APC K-63 trên đã đã được rút khỏi thành phần sẵn sàng chiến đấu và chuyển sang chế độ niêm cất bảo quản trong kho. Chỉ còn một số lượng rất nhỏ được triển khai tại các đơn vị đóng quân ở phía Bắc.

Xe thiết giáp chở quân Type 63 vẫn trong tình trạng kỹ thuật tốt sau thời gian dài sử dụng. Ảnh: Truyền hình Quốc phòng Việt Nam.

Trong khi đó, một vũ khí khác cũng mang định danh Type 63 lại là loại pháo phản lực phóng loạt xe kéo cỡ nòng 106,7 mm được Trung Quốc thiết kế từ năm 1961 và chính thức phục vụ trong năm 1963.

Kết cấu của Type 63 MLRS gồm 12 ống phóng xếp thành 3 hàng, gắn trên một khung đơn trục với 2 bánh xe, nó có góc nâng hạ từ -3 độ tới +57 độ; góc xoay ngang 32 độ quanh trục dọc, khẩu đội vận hành gồm 5 người. Đạn rocket của Type 63 có trọng lượng 18,8 kg trong đó đầu đạn ước tính chiếm gần 1/10 cân nặng (phụ thuộc vào các chủng loại đạn khác nhau).

Việt Nam nhận được từ Trung Quốc một lượng không xác định pháo phản lực phóng loạt Type 63 vào giai đoạn giữa của cuộc Kháng chiến chống Mỹ, chúng được Việt hóa bằng tên gọi H-12. Tương tự như xe thiết giáp K-63, hiện nay pháo phản lực H-12 đã hầu như không còn thấy trong biên chế chiến đấu.

Pháo phản lực H-12 của Việt Nam trưng bày trong Bảo tàng Lịch sử quân sự

Bước sang giai đoạn mới, để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của chiến tranh hiện đại đặc biệt là nâng cao sức cơ động của hỏa lực bộ binh, Việt Nam đang tiến hành các dự án hoán cải, kết hợp các vũ khí lại mới nhau nhằm tăng cường sức mạnh cho chúng, điển hình chính là chương trình tự hành lựu pháo xe kéo bằng cách đưa chúng lên khung gầm xe tải bánh lốp.

Nhưng không chỉ có vậy, Việt Nam còn có thể tạo ra loại pháo phản lực phóng loạt trên khung gầm xe thiết giáp bánh xích để làm nhiệm vụ bắn yểm trợ cho các đơn vị thiết giáp trước khi xung phong, đây chính là loại vũ khí mà chúng ta đang thiếu, nhất là khi phương án mua loại giữ nhiệm vụ tương tự như TOS-1A của Nga thì ngân sách tạm thời chưa cho phép.

Pháo phản lực phóng loạt Type 70 của Trung Quốc sử dụng khung gầm thiết giáp chở quân Type 63

Thực ra cách làm đó không phải là mới, ngay tại chính Trung Quốc, họ đã tạo ra hệ thống MLRS Type 70 bằng cách tận dụng khung gầm thiết giáp Type 63 để gắn lên đó giàn phóng cỡ 130 mm. Ngoài ra còn có Thái Lan tích hợp các ống phóng trên lên chiếc APC Type 85 (thế hệ sau của Type 63) thành tổ hợp MLRS với tên định danh DTI-5.

Cấu hình kết hợp như trên đã chứng minh rõ tác dụng qua thời gian dài sử dụng khi cho độ tin cậy tốt, thời gian triển khai và thu hồi rất nhanh, đặc biệt là có thể mang theo cơ số đạn dự trữ ngay trong xe để nhanh chóng tái nạp.

Việc bổ sung giàn rocket H-12 cho xe bọc thép K-63 là điều đơn giản, hoàn toàn nằm trong khả năng của các kỹ sư quân sự Việt Nam. Do vậy hy vọng rằng thứ vũ khí độc đáo trên sẽ được sớm ra đời khi có điều kiện phù hợp.