Theo nghiên cứu do NASA dẫn đầu, vừa công bố trên Science Space Reviews, cấu trúc kỳ lạ này đã được phát hiện từ năm 2017 bởi tàu thăm dò Van Allen của NASA, được phóng lên để nghiên cứu vành đai bức xạ Van Allen, nơi các hạt bức xạ có hại từ Mặt Trời bị từ trường của Trái Đất giữ lại.
Vành đai Van Allen có cấu trúc hình bánh rán vòng bao vây Trái Đất, nhưng không bao giờ tiếp cận và làm hại những sinh vật trên mặt đất được. Vành đai này gồm 2 lớp: vành đai trong chiếm khoảng không gian 640-9.600 km từ bề mặt Trái Đất, vành đai ngoài là 13.500-58.000 km từ bề mặt Trái Đất.
Cầu trúc mới (màu xanh) đang đẩy vành đai Van Allen (màu hồng) ra xa bề mặt Trái Đất - Ảnh đồ họa từ NASA
Cấu trúc mới phát hiện cũng mang hình dạng bánh rán vòng tương tự, càng về xích đạo càng căng phồng. Bong bóng kỳ lạ này không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng âm thầm trở thành lớp đệm hữu hiệu chen giữa vành đai Van Allen và Trái Đất, hợp sức với từ trường đẩy vành đai này xa.
Tiến sĩ Phil Erickson từ Đài quan sát Haystack của Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), thành viên nhóm nghiên cứu, tiết lộ trên Science Alert rằng bong bóng kỳ lạ này đợc tạo nên từ các tín hiệu liên lạc vô tuyến tần số rất thấp (VLF). Dạng tín hiệu này trở nên phổ biến từ thế kỷ trước và ngày một ứng dụng rộng rãi trong nhiều hoạt động kỹ thuật, khoa học và quân sự.
Con người không thể nghe được âm thanh từ VLF, nhưng nó có thể được dùng như các tin nhắn được mã hóa, gửi đi với khoảng cách xa hoặc xuyên qua mặt nước, ví dụ đến một chiếc tàu ngầm biển sâu. Chúng cũng rất hữu ích khi truyền tín hiệu qua các địa hình hiểm trở.
Chúng ta đã vô tình làm rò rỉ dạng sóng này ra ngoài không gian xung quanh Trái Đất mà không hay. Chúng trở thành những thứ "phế thải" vô hình bao vây Trái Đất, dần tạo thành một bong bóng khổng lồ. Nhưng với bước sóng dài đặc trưng, VLF đã đánh bại các bức xạ có hại một cách hữu hiệu.
Ngoài VLF, con người từng làm rò rỉ nhiều dạng sóng, tia lên vũ trụ, nhưng đáng tiếc rằng hầu hết những thứ khác đều có hại. Điển hình là các hạt bức xạ từ các vụ nổ hạt nhân, tạo nên các vành đai bức xạ nhân tạo nằm gần hơn vành đai Van Allen và gây thiệt hại cho các vệ tinh. Theo NASA, nghiên cứu này đã giúp chúng ta thấy được cách con người có thể tác động đến cả môi trường vũ trụ và sự tiến hóa của hành tinh mình đang cư ngụ.