Tại công đường, bị cáo Dương Tự Trọng được HĐXX hỏi đầu tiên. Trước khi trả lời thẩm vấn, bị cáo xin phép được đứng ít giây để mặc niệm bố của bị cáo Vũ Tiến Sơn (mới mất mấy ngày). Trọng nói, Trọng coi bố Sơn giống như bố mình. Những giọt nước mắt lăn dài trên má cựu Đại tá nổi tiếng một thời. Trước công đường, Trọng xin nhận tội về việc chỉ đạo Sơn, chứ Sơn không có vai trò chỉ đạo gì.
Mong HĐXX thông cảm vì bây giờ mới khai rõ ràng
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 22/5, Dương Chí Dũng và vợ là bà Phạm Thị Mai Phương cũng được triệu tập đến tòa với vai trò người làm chứng. Dương Tự Trọng và các bị cáo đồng phạm bị truy tố về tội tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài. Trước đó, HĐXX cấp sơ thẩm đã tuyên: Dương Tự Trọng 18 năm tù, Vũ Tiến Sơn 13 năm tù, Hoàng Văn Thắng 5 năm tù, Đồng Xuân Phong 7 năm tù, Trần Văn Dũng 8 năm tù, Nguyễn Trọng ánh 6 năm tù, Phạm Minh Tuấn 5 năm tù. Trong vụ án này, riêng bị cáo Thắng không kháng cáo.
Đứng trước công đường, bị cáo Dương Tự Trọng xác nhận lời khai của các bị cáo khác. Bị cáo cũng mong HĐXX thông cảm vì bây giờ mới khai rõ ràng. Bị cáo Trọng nói, có một chút lý do vì liên quan đến "ông anh" cấp trên: "Anh ấy là thủ trưởng của tôi nên trước đây tôi không muốn khai vì không muốn nói ra anh ấy".
Vẫn với giọng nói rõ ràng, rành mạch, Trọng nói thêm: "Xin tòa xem xét việc đánh giá chúng tôi tổ chức tinh vi, không có chuyện tinh vi mà lại đi bằng chính xe của Công an Hải Phòng, đi giữa ban ngày trên đường 1A. Khâu quan trọng nhất là qua biên giới thì anh Dũng tự đi, tự quyết, tôi là em không can thiệp được. Còn khi nhờ các anh em giúp đỡ thì tôi gọi sang phòng nói chuyện nhờ giúp đỡ, chứ không hóa trang gì, đề nghị HĐXX xem xét yếu tố tinh vi. Việc chỉ đạo đưa anh Dũng tạm lánh một thời gian là do tôi nhờ anh Sơn, việc anh Sơn truyền lại cho các bị cáo khác là truyền lại ý của tôi, tôi xin chịu trách nhiệm, anh Sơn không thể là chủ mưu".
Về việc các bị cáo đưa Dũng vào miền Nam, Trọng khai: "Chúng tôi vào TP.HCM công tác là đúng, khi đó chúng tôi đang tham gia một chuyên án, đối tượng chính đang ở trong đó, vì thế chúng tôi tranh thủ chuyến công tác để giúp anh Dũng, chứ không phải cố tình sắp xếp việc đi công tác. Khi đó, tôi cũng nghiên cứu, nghĩ rằng ụ nổi không phải là tàu, tôi nghĩ anh Dũng chỉ bị mất chức chứ không nghĩ là sẽ bị bắt".
Ở phiên tòa sơ thẩm, từ đầu đến cuối, Dương Tự Trọng luôn giữ thái độ cứng rắn, trả lời theo kiểu "nửa nạc, nửa mỡ", không thừa nhận cũng không phủ nhận lời khai của các bị cáo khác. Tuy nhiên, sau hơn 4 tháng đã trôi qua kể từ khi xét xử sơ thẩm, ở phiên tòa này, bị cáo Trọng trả lời HĐXX rành mạch, khai kỹ hơn và nhận tội.
Dương Tự Trọng và đồng phạm tại phiên tòa.
Trở lại việc trước đây bị cáo Trọng không khẳng định cũng không phủ nhận lời khai của các bị cáo khác, thậm chí cả những lời khai bất lợi cho mình thì nay ông này đã có chuyển biến trong lời khai. Luật sư Hưng nói: "Quan điểm của ông Trọng là không chống đối lại pháp luật, những gì không rõ ràng thì không được nói. Tại phiên tòa sơ thẩm, ông Trọng cho rằng, ông ấy không chỉ đạo chi tiết, nên nếu bắt ông ấy xác nhận các chi tiết thì ông không dám xác nhận. Nhưng, ông ấy sẵn sàng gánh chịu hậu quả xảy ra".
Phía sau công đường
Theo ghi nhận của PV, trong ngày diễn ra phiên phúc thẩm xét xử Dương Tự Trọng, vợ và con của Dương Chí Dũng cũng đến trước khu vực cổng tòa từ rất sớm với hy vọng khi những chiếc xe thùng chở hai anh em Dũng, Trọng đi qua sẽ có thể vẫy chào người thân. Cô con gái thứ hai của Dương Chí Dũng đang mang bầu hơn 4 tháng, mặc dù không có giấy mời tham dự phiên xét xử nhưng cũng đến trước khu vực cổng tòa để cố gắng vẫy chào bố và chú. Còn nhớ, cách đây ít ngày, trong phiên tòa xử phúc thẩm Dương Chí Dũng và đồng phạm, lẫn trong tiếng dặn dò của người thân các bị cáo, cô này đã nói to: "Bố ơi! Con yêu bố! ". Chính điều đó đã khiến Dương Chí Dũng cảm động, vấp chân suýt ngã. Ông Dũng giơ tay đáp lại: "Bố yêu con!".
Trao đổi với PV, người thân của Dương Chí Dũng cho biết, sau khi cựu Chủ tịch Vinalines nhận án tử hình tại phiên tòa phúc thẩm, tuần trước, gia đình đã đến trại giam thăm nuôi Dương Chí Dũng. Lần này, phía gia đình gồm có vợ, con và cả đứa cháu ngoại mấy tháng tuổi của Dương Chí Dũng đã vào thăm. Một người con của ông Dũng cho biết: "Tại buổi thăm gặp trước phiên xét xử phúc thẩm bố em, gia đình đưa cả bà nội đi theo nhưng lần này thì không. Bà em đang mệt nên để bà ở nhà nghỉ ngơi. Bà thương bố và chú Trọng lắm, thường xuyên hỏi han tình hình của hai người. Hôm bố em bị tuyên y án tử hình, gia đình không dám cho bà biết kết quả mà động viên bà, làm công tác tư tưởng đến mấy ngày sau mới dám cho bà biết tin".
Người thân của Dương Chí Dũng cũng cho hay, sau phiên phúc thẩm, ông Dũng tỏ ra rất buồn rầu, nhưng sau đó, tâm lý của ông đã ổn định trở lại, sức khỏe bình thường. Trong chuyến gia đình vừa vào thăm nuôi lần này, cựu Chủ tịch không còn đọc thơ tặng vợ, con như trước nữa. Ông Dũng chủ yếu nhắn nhủ, dặn dò mọi người phải ăn uống, giữ gìn sức khỏe và ngủ ngon, không phải lo nghĩ nhiều cho mình. Cựu Chủ tịch cũng tâm sự, ông rất ân hận vì việc của mình đã làm liên lụy đến em trai Dương Tự Trọng và những người thân quen khác.
Con gái Dương Chí Dũng cũng cho biết thêm, buổi thăm nuôi vừa rồi cũng là lần đầu tiên Dương Chí Dũng được gặp đứa cháu ngoại mấy tháng tuổi của mình (con của cô con gái lớn), Vì vậy, ông Dũng cũng tỏ ra rất vui mừng. Ông Dũng đã gửi tới cháu và vợ, con nụ hôn gió qua cửa kính.
Trong khi đó, tâm sự với PV báo Đời sống Pháp luật, bà H. (vợ cựu Đại tá Dương Tự Trọng) cũng tỏ ra khiêm nhường, dè dặt. Bà không muốn nói nhiều về những chuyện đã xảy ra đối với gia đình mình. Bà bày tỏ sự không hài lòng đối với một số thông tin đưa chưa chính xác về gia đình bà. Phu nhân cựu Đại tá thở dài: "Không hiểu một số báo điện tử lấy ở đâu ra thông tin rằng anh Trọng dặn vợ con là hãy chăm sóc bố mẹ già, phải ở cùng bố mẹ, không được ra ở riêng!? Anh Trọng là người rất hiểu vợ con, anh ấy sẽ không dặn như vậy. Mấy chục năm qua, vợ chồng tôi và các con vẫn ở cùng bố mẹ chồng, chưa bao giờ có ý định chuyển đi nơi khác". Bà H. cũng bày tỏ thêm: "Anh Trọng là người sống rất tình nghĩa, luôn hết mình vì người thân, bạn bè".
Tại phiên tòa phúc thẩm, khi nghe Dương Tự Trọng nói lo lắng cho anh, thương anh, Dương Chí Dũng cũng không cầm được nước mắt...
“Vấn đề đã được mở ra”
Về lý do khiến cựu Đại tá không còn trả lời nhát gừng như trước, trao đổi riêng với PV, luật sư Nguyễn Đình Hưng, người bào chữa cho Dương Tự Trọng phân tích: "Việc bị cáo Dương Tự Trọng nhận thức được sai lầm, khai đầy đủ, thành khẩn và xin giảm án không phải là mâu thuẫn với cái trước, tức là mâu thuẫn với những gì diễn ra tại phiên tòa sơ thẩm.
Trước đây không phải là ông Trọng ngoan cố mà có lý do. Bởi vì bây giờ, người ta (tức ông Trọng - PV) nhìn nhận thấy vấn đề đã được mở ra. Tức là thông qua phiên tòa, người khác khai ra có việc làm lộ bí mật Nhà nước của một lãnh đạo trong ngành công an. Với nhìn nhận của các luật sư bào chữa thì chúng tôi cho rằng, nội dung ấy là nội dung có cơ sở và tòa cấp sơ thẩm đã xác nhận có dấu hiệu pháp lý và người ta ra quyết định khởi tố vụ án làm lộ bí mật Nhà nước rồi, chứ không còn mơ hồ nữa. Tuy nhiên, hiện nay vấn đề này vẫn đang tiếp tục được xác minh, làm rõ. Như vậy, nếu có dấu hiệu đó thì có thể có sự "bật đèn xanh" nào đó của một "nhân vật" khác. Do vậy, vai trò của những người thực hiện trong vụ án này chỉ là vai trò tổ chức thực hiện thôi, kể cả ông Trọng. Có thể hiểu, vai trò sẽ kém hẳn đi chữ chủ mưu".
>> Xem thêm clip: Dương Tự Trọng "tươi cười" rời tòa
