“Trung Quốc quản lý sự khác biệt trên cơ sở tôn trọng Mỹ và hợp tác có đi có lại. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình về an ninh và phát triển kinh tế”, Triệu Lập Kiên – phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – phát biểu khi được hỏi về một số thông tin cho rằng, ông Trump muốn tranh thủ thời gian cuối cùng ở Nhà Trắng để ra hàng loạt sắc lệnh trừng phạt Trung Quốc.
Sau khi ông Trump áp lệnh hạn chế đầu tư từ Mỹ đối với 31 công ty Trung Quốc, Ngoại trưởng Mỹ còn đi xa hơn khi tuyên bố “Đài Loan không phải một phần của Trung Quốc”.
“Mối quan hệ lành mạnh, ổn định giữa Trung Quốc – Mỹ là phù hợp với lợi ích cơ bản của người dân hai nước và cần được bảo vệ. Đây cũng là kỳ vọng chung của cộng đồng quốc tế”, ông Triệu nói thêm.
Theo thông tin từ một quan chức giấu tên chia sẻ trên trang axios (Mỹ), ông Trump sẽ dành 10 tuần còn lại ở Nhà Trắng để tung hàng loạt biện pháp mới đối phó Trung Quốc.
Động thái này nhằm củng cố di sản ngoại giao của ông Trump với Trung Quốc, theo Thời báo Hoàn cầu.
Trong 4 năm cầm quyền, ông Trump đã phát động thương chiến Mỹ - Trung, công kích nhiều hãng công nghệ lớn của Trung Quốc, cáo buộc Bắc Kinh là nguyên nhân khiến Covid-19 lây lan toàn cầu…
Những mâu thuẫn liên tục trên nhiều vấn đề khiến quan hệ Mỹ - Trung rơi xuống mức thấp nhất lịch sử. Ở Mỹ, Lưỡng viện đang tỏ thái độ ngày càng cứng rắn với Trung Quốc.
“Đối phó và kiềm chế Trung Quốc được ông Trump xem là thành tựu ngoại giao. Đây là thời điểm để ông ấy đi đến cùng nước cờ này”, Xin Qiang, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Phục Đán, nhận xét.
“Bước tiếp theo từ chính quyền ông Trump có thể là đóng cửa toàn bộ các Viện Khổng Tử ở Mỹ”, ông Xin nói thêm.
Giới chuyên gia Trung Quốc cho rằng, ông Trump không muốn người ủng hộ thất vọng và muốn tiếp tục cứng rắn đến cùng với Bắc Kinh.
Trong chính quyền ông Trump, nhiều nhân vật như Ngoại trưởng Mike Pompeo, Tổng chưởng lý William Barr và Cố vấn An ninh Quốc gia Robert O'Brien đều có quan điểm “diều hâu’ với Trung Quốc.
Ông Biden sẽ không đảo ngược toàn bộ các chính sách của người tiền nhiệm về Trung Quốc, theo chuyên gia (ảnh: AP)
Hôm 16.11, Bộ Thương mại Trung Quốc cũng bày tỏ quan điểm trước các đòn hạn chế mới từ ông Trump.
“Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngừng đối phó phi lý với các công ty của chúng tôi. Mỹ nên cung cấp một môi trường thương mại công bằng, không phân biệt đối xử. Việc Mỹ xác định nhiều doanh nghiệp có liên quan đến quân đội Trung Quốc là không có cơ sở”, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo.
Theo trang axios, ông Trump sẽ mở rộng trừng phạt hoặc hạn chế giao dịch thương mại với nhiều công ty, tổ chức chính phủ và quan chức Trung Quốc, liên quan đến những hoạt động ở Tân Cương, Hong Kong và đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.
“Trừ khi Trung Quốc đảo ngược chính sách và trở nên quốc gia có trách nhiệm trên trường quốc tế, chính quyền Mỹ tương lai sẽ không thể đảo ngược những chính sách lịch sử mà ông Trump áp đặt với Trung Quốc”, John Ullyot – phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ (NSC) – nói.
“Trung Quốc không thể mong đợi ông Biden hủy bỏ tất cả các chính sách do ông Trump đưa ra. Điều đó sẽ không xảy ra. Trung Quốc cần chuẩn bị sẵn sàng cho những biện pháp đối phó từ chính quyền mới”, Shen Yi, giáo sư tại Trường Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Phục Đán, nhận xét.