Tỷ lệ thất nghiệp đang tăng vọt với tốc độ chưa từng thấy. Chi tiêu tiêu dùng suy giảm. Và GDP đang sụp đổ. Lịch sử cho thấy những xu hướng kinh tế khủng khiếp như những lời nguyền này báo trước sự thất bại đối với những tổng thống đang tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ hai.
Suy thoái do dịch coronavirus sẽ khiến ông Trump phải chịu một “thất bại lịch sử” vào tháng 11, theo một tính toán của công ty chuyên phân tích và dự báo kinh tế Oxford Economics. Theo mô hình tính toán mà dữ liệu đầu vào là các chỉ số về nạn thất nghiệp, thu nhập khả dụng và lạm phát để dự báo kết quả bầu cử, ông Trump sẽ thua “trắng bụng”, chỉ đạt được 35% số phiếu phổ thông. Đó là một sự đảo ngược mạnh mẽ từ dự đoán trước khi xảy ra khủng hoảng COVID-19 rằng ông Trump sẽ giành được khoảng 55% phiếu bầu. Và nếu điều này xảy ra, đây sẽ là màn trình diễn tồi tệ nhất của một tổng thống đương nhiệm trong một thế kỷ.
“Sẽ một phép màu kinh tế nếu ông Trump giành được sự ủng hộ”, Oxford Economics viết trong báo cáo và nói thêm rằng nền kinh tế sẽ là “trở ngại gần như không thể vượt qua đối với ông Trump vào tháng 11”.
Mô hình bầu cử của Oxford Economics đã dự đoán chính xác phiếu bầu phổ biến trong mọi cuộc bầu cử kể từ năm 1948, trừ các năm 1968 và 1976.
Tính toán lần này giả định rằng nền kinh tế vẫn đang trong tình trạng tồi tệ vào mùa thu tới, với tỷ lệ thất nghiệp trên 13%, thu nhập bình quân đầu người thực tế giảm gần 6% so với một năm trước và xuất hiện giảm phát.
“Nền kinh tế sẽ rơi vào tình trạng tồi tệ hơn ở so với mức độ của cuộc Đại suy thoái (1929-1933-PV)”, CNN dẫn báo cáo của Oxford Economics.
Một mô hình bầu cử khác nhưng cũng do Oxford Economics thực hiện, dựa trên xu hướng kinh tế địa phương và giá xăng, dự đoán ông Trump sẽ thua số phiếu đại cử tri với tỷ lệ chênh lệch từ 328 đến 210 (nước Mỹ có 538 đại cử tri đại diện các bang bầu ra tổng thống-PV). Mô hình này dự báo rằng bảy bang chủ chốt sẽ chuyển sang bầu cho đảng Dân chủ, gồm Iowa, Wisconsin , Michigan, Pennsylvania, Ohio, Missouri và Bắc Carolina.
“Chúng tôi cho rằng các tiểu bang này, trải qua khó khăn kinh tế và mất việc làm hàng loạt, có khả năng sẽ bỏ phiếu cho ai họ nghĩ là có thể thay đổi tình hình kinh tế”, báo cáo viết.
Oxford Economics đã phát triển mô hình dựa trên chỉ số từ các bang từ năm ngoái. Họ dự đoán chính xác ông Trump sẽ chiến thắng bằng số phiếu đại cử tri và bảy trong số chín cuộc bầu cử trước đó kể từ năm 1980.
Tuy nhiên, các mô hình dựa trên xu hướng kinh tế không phải lúc nào cũng chính xác. Và các mô hình này không có hồ sơ theo dõi dự đoán các cuộc bầu cử trong giai đoạn có đại dịch.
“Các mô hình truyền thống phát huy tác dụng trong thời gian bình thường. Nhưng hiện tại chúng ta không ở thời điểm bình thường”, Greg Valliere, chiến lược gia chính sách của Mỹ tại quỹ đầu tư AGF Investments nói.
Cuộc bầu cử vẫn còn sáu tháng nữa. Và sáu tháng qua cho thấy thế giới có thể thay đổi nhanh như thế nào.
