Theo báo cáo của Bộ LĐTBXH, khảo sát tại 25.565 doanh nghiệp sử dụng gần 4 triệu lao động trên phạm vi cả nước cho thấy, tiền lương năm 2018 và tiền thưởng nhân dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019 của người lao động đều tăng so với năm trước.
Thưởng Tết Nguyên đán cho người lao động bình quân bằng khoảng 1 tháng lương, tương ứng hơn 6,3 triệu đồng/người, tăng 11,4% so với năm trước.
Trong đó, khối công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thưởng gần 5,8 triệu đồng/người, tăng 15,2%; khối công ty có cổ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước thưởng hơn 6,8 triệu đồng/người, tăng 9,8%.
Lao động trong khối doanh nghiệp dân doanh nhận được mức thưởng hơn 6,4 triệu đồng/người, tăng 26,6%; khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhận được mức thưởng hơn 6,2 triệu đồng/người, tăng 9,7%.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp khuyến khích, động viên người lao động bằng các hình thức khác như thưởng bằng sản phẩm, cổ phiếu, các chuyến du lịch...
Trao đổi với PV, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Doãn Mậu Diệp cho biết, mức thưởng đưa ra căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, mức độ hoàn thành công việc của người lao động, các thỏa thuận giữa hai bên liên quan đến nội dung này trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc đã quy định trong quy chế hoạt động của doanh nghiệp.
"Trên thực tế, các đơn vị, doanh nghiệp thường chi thưởng vào dịp Tết, nên chúng ta quen gọi đó là thưởng Tết. Trong hệ thống pháp luật về lao động hiện hành không có chế độ thưởng Tết", ông Diệp nói.
Theo Thứ trưởng Bộ LĐTBXH, các doanh nghiệp trả lương, chi thưởng vào dịp Tết cho người lao động dựa trên nhiều yếu tố. Do đó, không có gì khó hiểu khi chúng ta thấy có những doanh nghiệp trả lương, chi thưởng cho người lao động rất cao, song cũng có những đơn vị trả lương, chi thưởng khá thấp.
Trong doanh nghiệp, người lao động ở những vị trí khác nhau, đảm nhận những công việc khác nhau cũng có thể nhận được mức lương, thưởng khác nhau. Tất nhiên, mức lương thấp nhất vẫn phải bảo đảm bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu do Chính phủ quy định.
Về tiền thưởng, dù đã rất cố gắng, cả nước vẫn còn khoảng 20% doanh nghiệp chưa thưởng Tết Dương lịch cho người lao động do sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn.
Ông Diệp cho biết, nếu thấy chế độ tiền lương, thưởng chưa thỏa đáng, người lao động và tổ chức đại diện tập thể người lao động cần rà soát lại các thỏa thuận với người sử dụng lao động.
Trong trường hợp người sử dụng lao động đã thực hiện đúng các thỏa thuận, thì người lao động và tổ chức đại diện tập thể người lao động cần gặp gỡ, trao đổi, thương lượng với người sử dụng lao động để có chế độ tiền lương, tiền thưởng hợp lý.
Bên cạnh đó, trường hợp người sử dụng lao động chưa thực hiện đúng các thỏa thuận, các bên liên quan cũng nên bàn bạc, trao đổi, thương lượng để tìm giải pháp tháo gỡ.