SOHA NEWS
Niềm tự hào của Không quân Nga
Nhiều vật trưng bày ở Bảo tàng Không quân Nga có thể coi là độc nhất trên thế giới, theo các nhân viên bảo tàng, không chịu được quá trình vận chuyển tới địa điểm mới. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nga đã thông qua một quyết định hoàn toàn khác. Tại sao?
Thị trấn Monino ở ngoại ô Moscow được biết đến, trước tiên, như là "thủ phủ" của Không quân Nga (giống như Ryazan được coi là "thủ phủ" của Lính dù). Đúng là ở đây thấm đượm tinh thần của lực lượng không quân.
Trước đó, một sư đoàn không quân đã đóng quân tại đây cùng với Học viện Không quân mang tên Gagarin (sau này sáp nhập với Học viện kỹ thuật Không quân mang tên Zukov vào năm 2008).
Sau đó, ngay trên khu đất của sư đoàn không quân (đã giải thể) xuất hiện Bảo tàng Trung ương Không quân Nga và bắt đầu tiếp đón những vị khách thăm quan vào năm 1960.
Nó đã trở thành biểu tượng của Monino - ở đây trong có rất nhiều mẫu trưng bày các trực thăng và máy bay dân dụng cũng như quân sự (khoảng gần 200 vật trưng bày).
Có những mẫu trưng bày hết sức độc đáo như chiếc máy bay Po-2 duy nhất còn giữ được ở Nga hay những khí tài hàng không của nước ngoài có từ thời kỳ Thế chiến thứ Hai. Tại đây, khách thăm quan có thể tận mắt chiêm ngưỡng vũ khí, công cụ, các bộ quân phục phi công, những tác phẩm nghệ thuật.
Nói chung, những ai quan tâm tới lịch sử hàng không có rất nhiều thứ để xem. Hàng năm, Viện Bảo tàng Không quân tiếp đón gần 150 nghìn người.
Một góc Bảo tàng Không quân Monino nhìn từ trên cao.
Nguy cơ bị xẻ thịt
Hiện giờ Bảo tàng Monino lại là tâm điểm của những lời bàn tán – đó là cuộc di cư sắp tới tới công viên "Patriot" của Các lực lượng vũ trang Nga. Những cảm xúc liên quan tới vấn đề này không hề đơn giản.
Có những người ủng hộ việc di chuyển viện bảo tàng tới Kubinka (công viên Patriot), nơi nó sẽ trở thành một trong những cụm trưng bày các loại hình lực lượng vũ trang, nhưng có những người phản đối kịch liệt.
Tuy nhiên, quyết định cuối cùng đã được Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu thông qua, và mệnh lệnh phải tuân theo. Thế nhưng mệnh lệnh này có thực cần thiết hay không?
Quyết định về việc di chuyển viện bảo tàng không quân từ Monino tới Kubinka được Bộ Quốc phòng Nga thông qua từ năm 2016. Ngay lúc đó, quyết định này đã nhận rất nhiều sự phản đối của người dân địa phương và các cựu chiến binh.
Hàng loạt các phòng thiết kế hàng không mà từng là "đẻ ra" những mẫu trưng bày cũng lên tiếng phản đối. Động lực rất đơn giản: Các máy bay không thể chịu được quá trình di chuyển và sẽ bị hủy hoại, còn Monino sẽ không còn là mảnh đất hàng không "thần thánh".
Và khi đó, người ta quyết định tạm dừng công tác di dời (viện bảo tàng hiện nay vẫn nằm ở chỗ cũ). Nhưng chiến thắng không thực sự đã thuộc về những người dân Monino, mà đó chỉ là mang tính tạm thời.
Một góc Bảo tàng Không quân Monino nhìn từ trên cao.
Và đúng vậy, ngày 2/11/2018 bản lộ trình di chuyển các vật trưng bày từ Monino sang công viên "Patriot" do chính bộ trưởng Quốc phòng Nga ký vào ngày 15/10/2018 đã được công bố.
Theo văn bản này, đến cuối năm 2018 Bộ Quốc phòng Nga dự kiến hoàn thành công tác kiểm tra các máy bay và trực thăng ở viện bảo tàng và quyết định vấn đề liên quan tới hợp đồng bảo hiểm những mẫu trừng bày này, còn khu đất của viện bảo tàng sẽ được bàn giao cho địa phương khai thác.
Dự kiến trong năm 2019 sẽ diễn ra quá trình di dời về mặt pháp lý viện bảo tàng không quân về công viên Patriot, còn đến tháng 4/2020 toàn bộ các mẫu trưng bày sẽ được di dời xong. Nơi trưng bày mới dự kiến sẽ được khai trường vào quý II năm 2020.
Tóm lại, vấn đề liên quan tới viện bảo tàng ở Monino có thể coi là chấm dứt, nhưng những người phản đối vẫn tiếp tục bảo vệ quan điểm của mình rằng:
"Các máy bay tự bay chuyến cuối cùng của mình tới Monino vào các thời điểm khác nhau. Chúng đều là các máy bay huyền thoại của những át chủ bài huyền thoại. Từ giờ chúng sẽ bị xẻ thịt và tiến hàng lắp lại ở cách Moscow khoảng 60km. Bạn còn có thể di dời chúng bằng cách nào khác?
Từ những cỗ máy chiến đấu, người ta biến chúng thành những con thú nhồi bông ở công viên "Patriot". Bằng tiền của tôi và các bạn. Công viên "Patriot" không thể tiếp nhận toàn bộ các mẫu trừng bày.
Một lượng mẫu vật độc đáo (các tài liệu, những vật phẩm cá nhân của các phi công và kỹ sư nổi tiếng, bộ sưu tập độc đáo nhất của các động cơ hàng không) – không thể chứa được tất cả những thứ này, vậy chúng sẽ đi đâu?", nhà báo quân sự nổi tiếng và là cư dân Monino, ông Alexandr Sladkov chia sẻ với tờ báo Vzglyad.
Một logic vô cùng sắt đá. Nếu muốn tạo cái gì mới – xin mời. Nhưng đừng phá đi cái gì của dân. Muốn giúp đỡ? Vậy hãy phát triển Viện bảo tàng Không quân ngay tại nơi mà nó đã đi vào lịch sử!
Hãy tu sửa sân bay dã chiến lịch sử (đất của Bộ Quốc phòng Nga) mà từ đó các máy bay ném bom đã cất cánh để oanh tạc Berlin. Hoặc coi nó là một chi nhánh hàng không của công viên "Patriot" tại vùng đất lịch sử hàng không, giống như chi nhánh hải quân tại Kronshtadt hoặc Sevastopol.
Nhiều chuyên gia, đại diện của các phòng thiết kế hàng không có danh tiếng trong nước, các nhân viên và tình nguyện viện của Viện bảo tàng đồng loạt bày tỏ quan điểm phản đối việc di dời.
Theo ý kiến của họ, gần như toàn bộ vật trưng bày (một vài mẫu chỉ có 1 bản duy nhất) không thể chịu được quá trình di chuyển. Hơn nữa, người ta còn phải tháo rời chúng ra.
Di chuyển từ một vùng sang vùng khác của ngoại ô Moscow (cách nhau khoảng 108km từ Monino tới Kubinka) đúng là một quá trình đòi hỏi nhiều công sức. Đặc biệt căn cứ vào kích thước của nhiều vật trưng bày.
Một góc Bảo tàng Không quân Monino nhìn từ trên cao.
Mọi nỗ lực tháo dỡ các mẫu trưng bày, vận chuyển và lắp đặt chúng ở một địa điểm mới sẽ kéo theo những mất mát không đáng có về ngoại và nội thất, những hỏng hóc về thiết kế và công nghệ.
"Không phải tình cờ mà người ta nói rằng hai lần di dời bằng một vụ cháy. Phải có động cơ nghiêm túc để đưa Viện bảo tàng không quân từ Monino về Kubinka với ý tưởng tập trung những cụm trưng bày của tất cả các loại lực lượng vũ trang về dưới một mái nhà.
Cá nhân tôi chẳng hạn, không muốn để viện bảo tàng của chúng tôi với bề dày lịch sử từ năm 1924, với hàng chục nghìn các mẫu trưng bày độc đáo mà được coi là một trong những bộ sưu tập về đề tài hàng không-vũ trụ lớn nhất trong nước, bị di dời về khu trưng bày "Cosmos" ở Trung tâm Triển lãm thành tựu toàn quốc, nơi có trung tâm "Vũ trụ và hàng không".
Đề tài có vẻ giống nhau, nhưng ở đâu cũng có khác biệt của nó.
Lấy ví dụ, phòng làm việc của Yury Gagarin mà từng học tại học viện Zukovsky nằm ngay bên kia đường của Trung tâm. Ở đây mọi thứ đều thấm đẫm tinh thần của Gagarin – anh ấy đã viết luận án của mình ở đây, trong chiếc cặp của anh ấy vẫn còn một bao thuốc lá Mỹ.
Nhưng địa chỉ cũng mang ý nghĩa quan trọng", Giám đốc Viện Bảo tàng hàng không và vũ trụ Trung ương Nga, ông Igor Isakov chia sẻ với Vzglyad.
Bộ Quốc phòng Nga có ý định gì?
Bộ Quốc phòng Nga đương nhiên có quan điểm khác liên quan tới việc di dời viện bảo tàng. Người ta cho rằng bộ sưu tập độc đáo các thiết bị bay được trưng bày tại viện bảo tàng Không quân ở Monino sẽ phải được nhiều người chiêm ngưỡng hơn.
Không ai có ý định di chuyển viện bảo tàng Monino đến công viên "Patriot" một cách vội vàng.
Diện tích của công viên này không chỉ cho phép bố trí các mẫu trưng bày của viện bảo tàng Monino một cách thỏa mái, nhưng còn mở rộng hơn nữa các mẫu trưng bày trong lĩnh vực Không quân, cũng như bổ sung thêm các mẫu trưng bày mới của Các lực lượng không quân-vũ trụ.
Một góc Bảo tàng Không quân Monino nhìn từ trên cao.
Tại Monino, theo ý kiến của Bộ Quốc phòng Nga, không thể làm được điều này vì thiếu diện tích cần thiết. Các vật trưng bày tại bảo tàng Không quân không phải vĩnh cửu. Chúng cần được bảo dưỡng thường xuyên, xử lý bằng các lớp sơn chuyên dụng và các vật liệu bề mặt mà khá tốn kém.
Còn tại công viên "Patriot", từng chiếc máy bay hoặc trực thăng sẽ được bố trí trong những khu vực được trang bị đặc biệt, không phải nằm trực tiếp trên mặt đất như tại bảo tàng Monino. Điều này giúp khách tham quan có chiêm ngưỡng mẫu trưng bày tốt hơn.
Ngoài ra, tại công viên "Patriot", khách tham quan có cơ hội chứng kiến các màn trình diễn với dự tham gia của các đội bay biểu diễn có trụ sở tại Kubinka. Ở Monino không có điều kiện để làm việc này.
Và số lượng khách tham quan công viên "Patriot" nhiều hơn bảo tàng Monino. Và tất cả những điều này cũng là các luận chứng thuyết phục việc di dời bảo tàng không quân về Kubinka là đúng đắn.
Thêm vào đó, "câu chuyện đất đai" cũng không đáng được quan tâm. Nếu bảo tàng Monino được di dời, thì 20ha đất và 5500m2 nhà xưởng sẽ được giải phóng. Khu đất này của Bộ Quốc phòng, và có vẻ họ không muốn bàn giao lại cho địa phương.
Thay vào đó có thể xây dựng khu biệt thự - chỉ cách Moscow khoảng 38km. Có lẽ, việc di dời bảo tàng cũng vì lý do này?