Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 10/8 đưa tin, vào tháng 3/1994, Vương Hỗ Ninh là một giáo sư khoa học chính trị nổi tiếng tại Đại học Phục Đán danh tiếng ở Thượng Hải (Trung Quốc), người có ước mơ là "viết nhiều sách hay hơn và dạy nhiều sinh viên giỏi hơn", theo nhật ký của ông vào thời điểm đó.
Nhưng thay vào đó, sự nghiệp của Vương đã đưa ông đi sâu vào trung tâm của nền chính trị tinh hoa ở Trung Quốc. Ông là chuyên gia tư tưởng cho ba nhà lãnh đạo của Trung Quốc, từ Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào đến Tập Cận Bình, và hiện là quan chức cấp cao thứ tư của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Ông Vương có đóng góp lớn cho cả ba luận thuyết của ĐCSTQ bao gồm: "Ba đại diện" của ông Giang Trạch Dân, "Quan điểm phát triển khoa học" của ông Hồ Cẩm Đào và "Giấc mộng Trung Quốc" của ông Tập Cận Bình.
Vương Hỗ Ninh - quan chức cấp cao thứ tư của Đảng Cộng sản Trung Quốc - đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ tư tưởng cho ba chủ tịch Trung Quốc, bao gồm cả ông Tập Cận Bình. Ảnh: AFP
Có ghế trong nhiều nhóm soạn thảo nghị quyết
Với địa vị của mình, ông Vương là phó chủ nhiệm nhóm soạn thảo các nghị quyết cho Hội nghị Trung ương ba của ĐCSTQ vào tháng trước, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế Trung Quốc trong ít nhất 5 năm tới.
Ông Vương Hỗ Ninh, 68 tuổi, đã trở thành Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc) vào năm ngoái. Nhưng ông vẫn tiếp tục có ghế trong Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ - cơ quan ra quyết định hàng đầu của ĐCSTQ, nơi ông là người đứng đầu về tư tưởng và tuyên truyền từ năm 2017, trong nhiệm kỳ 5 năm đầu tiên của mình.
Theo SCMP, mặc dù ông Tập vẫn giữ vị trí chỉ đạo cao nhất trong quá trình soạn thảo tất cả các nghị quyết của hội nghị toàn thể của ĐCSTQ kể từ năm 2012, nhưng ông luôn chọn hai hoặc ba cấp phó trong số bảy thành viên của Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị.
Hai nguồn tin có liên quan cho biết, ngoài việc tham vấn ông Vương trong việc soạn thảo nghị quyết cho hội nghị toàn thể mới nhất của ĐCSTQ, ông Tập thường xuyên yêu cầu ông Vương đóng góp ý kiến cho các bài phát biểu và tuyên bố quan trọng của mình.
Kể từ năm 2017, khi lần đầu tiên giành được một ghế trong Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ gồm 7 thành viên, ông Vương đã ba lần giữ chức phó chủ nhiệm của một trong những nhóm soạn thảo này, cho một số nghị quyết mang tính lịch sử nhất của ĐCSTQ.
Năm 2021, ông Vương đồng chỉ đạo nhóm biên soạn nghị quyết về lịch sử ĐCSTQ - đây mới là nghị quyết thứ ba thuộc loại này trong 100 năm thành lập ĐCSTQ. Một năm trước đó, ông đã đóng vai trò tương tự trong việc soạn thảo phác thảo cho Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Trung Quốc.
Các thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ tham dự Hội nghị Trung ương ba của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 7, do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dẫn đầu, tiếp theo là các ông Lý Cường, Triệu Lạc Tế, Vương Hỗ Ninh, Thái Kỳ, Đinh Tiết Tường và Lý Hy. Ảnh: Xinhua News
Ông Vương cũng là phó chủ nhiệm nhóm soạn thảo văn kiện Đại hội lần thứ 20 của ĐCSTQ vào năm 2022, khi Tổng bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình trình bày báo cáo nêu rõ tầm nhìn của mình trong 5 năm tới trước hơn 2.000 đại biểu tại Bắc Kinh.
Ông Vương cũng giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Cải cách toàn diện Trung ương - một ủy ban của ĐCSTQ do ông Tập thành lập và chủ trì, họp để thảo luận theo hướng mới về nhiều vấn đề ngay trước Hội nghị Trung ương ba của đảng này.
Theo SCMP, các vị trí của Vương Hỗ Ninh đã giúp ông có ảnh hưởng trong một danh sách dài các lĩnh vực chính sách, bao gồm vấn đề Đài Loan, các nhóm dân tộc thiểu số, các khu vực biên giới Tân Cương và Tây Tạng, cũng như khu vực tư nhân của nước này.
Tầm ảnh hưởng vượt xa một Chủ tịch Chính hiệp
Neil Thomas - nhà nghiên cứu chính trị Trung Quốc tại Trung tâm Phân tích Trung Quốc của tổ chức tư vấn Viện Chính sách Xã hội Châu Á (ASPI) – cho biết, vai trò của ông Vương trong nhóm soạn thảo nghị quyết cho Hội nghị Trung ương ba của ĐCSTQ "cho thấy tầm ảnh hưởng chính trị của ông vượt xa mức bình thường đối với một Chủ tịch Chính hiệp".
"Ông Vương dường như vẫn là bộ óc đáng tin cậy của ông Tập về chương trình cải cách trong nước của ông ấy [ông Tập]", Thomas nói.
Theo nhà nghiên cứu Thomas, ông Vương đã giành được sự tin tưởng của ông Tập vì ông Vương "là người tin tưởng vào việc tập trung quyền lực, chống tham nhũng và ưu tiên tăng trưởng công nghệ cao, và đã giúp đưa những vấn đề này trở thành trọng tâm trong chương trình nghị sự chính trị của ông Tập".
Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc Vương Hỗ Ninh dẫn đầu đoàn đại biểu Trung Quốc đến viếng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vào ngày 25/7. Ảnh: Xinhua News
Trong nhật ký năm 1994 của mình, ông Vương Hỗ Ninh từng viết, thay vì một hệ thống chính trị theo kiểu phương Tây dựa trên sự kiểm tra và cân bằng, Trung Quốc "phải khám phá ra những giá trị chính trị mới từ chính truyền thống văn hóa của chúng ta".
Ông Vương cũng lưu ý rằng "sự phát triển của Trung Quốc đòi hỏi một chính quyền có thể điều chỉnh toàn bộ xã hội theo cách thống nhất" và cân nhắc về cách chống tham nhũng.
"Ông ấy [Vương Hỗ Ninh] là một người tồn tại sau những chuyển biến chính trị, người đã trung thành phục vụ các ông Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào, nhưng lại tìm thấy người ủng hộ lớn nhất của mình là ông Tập Cận Bình. Dự án trí thức tân chuyên chế của ông Vương là sự bổ sung hoàn hảo cho dự án chính trị tập trung của ông Tập", nhà nghiên cứu Thomas nói.