Khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 quy định rõ đối tượng người lao động được yêu cầu nhận BHXH 1 lần. Cụ thể:
- Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
- Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ 55 tuổi 4 tháng (năm 2021) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện cũng sẽ đủ điều ki
- Ra nước ngoài để định cư;
- Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
- Tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Có thể thấy, Luật BHXH không quy định cụ thể thời gian tối thiểu tham gia BHXH để hưởng BHXH 1 lần. Tuy nhiên, để được tính tham gia BHXH, người lao động phải đóng tiền vào quỹ hưu trí và tử tuất. Cụ thể:
- BHXH bắt buộc: Người lao động được người sử dụng lao động đóng BHXH theo phương thức hằng tháng hoặc 3 tháng/lần hoặc 6 tháng/lần.
- BHXH tự nguyện: Người lao động tự mình lựa chọn phương thức đóng là hằng tháng, 03 tháng/lần, 6 tháng/lần, 12 tháng/lần,…
Như vậy, người lao động phải đóng ít nhất 1 lần tương ứng với 1 tháng thì mới được tính tham gia BHXH. Do đó, thời gian đóng BHXH tối thiểu của người lao động là 1 tháng.
Bên cạnh đó, Luật BHXH cũng đặt ra thời gian tối đa đóng bảo hiểm để được rút BHXH 1 lần. Cụ thể, với người lao động ra nước ngoài định cư và người lao động bị bệnh nguy hiểm đến tính mạng, thời gian tối đa đóng BHXH để rút BHXH 1 lần là không giới hạn.
Đối với lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đủ 55 tuổi 4 tháng, thời gian tối đa đóng BHXH để rút BHXH 1 lần là dưới 15 năm. Thời gian tối đa đóng BHXH để rút BHXH 1 lần với các trường hợp khác là dưới 20 năm
Như vậy, để được rút BHXH 1 lần, người lao động phải đóng BHXH từ 1 tháng đến dưới 15 năm hoặc 20 năm hoặc không giới hạn tùy trường hợp.