Người dân Anh đang bị hạn chế mua rau xanh. Ảnh: CNN
Vào một buổi sáng lạnh giá đầu tháng 2, thầy giáo Edward McEwan di chuyển tới trường Arnold Hill Spencer ở ngoại ô Nottingham, Anh, nhưng anh không vào bước vào trong giảng đường mà cùng các đồng nghiệp tập trung trước cổng trường đình công đòi được trả lương cao hơn trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng leo thang.
McEwan không đơn độc. Hơn nửa triệu người lao động bao gồm y tá, công chức và tài xế đã liên tục tổ chức các cuộc biểu tình trên khắp nước Anh, yêu cầu tăng lương phù hợp với lạm phát và cải thiện điều kiện làm việc.
McEwan cho biết, do chi phí sinh hoạt tăng cao trong năm qua nên anh gặp rất nhiều khó khăn như chưa thể sửa chữa ngôi nhà cũ được xây từ những năm 1900 hay trả khoản vay từ thời sinh viên.
Anh thậm chí đã xếp xó chiếc xe ô tô hay dùng.
Đặc biệt, hóa đơn năng lượng là nỗi ám ảnh của McEwan khi giá tăng hơn gấp đôi. Dự kiến, anh sẽ phải trả 220 bảng Anh/tháng cho hóa đơn năng lượng công cộng. Giá của năm ngoái là 100 bảng Anh.
Câu chuyện của McEwan chỉ là một ví dụ về cuộc khủng hoảng năng lượng đang ảnh hưởng tới người dân châu Âu. Thực tế, tại Vương quốc Anh, người dân bắt đầu cảm nhận khủng hoảng năng lượng kể từ cuối năm 2021, khi giá nguồn cung tăng giá.
" Tôi đang cố gắng cân bằng giữa việc bật máy sưởi nhưng không lo lắng khi nhận hóa đơn cuối tháng ".
Tuy nhiên, McEwan khẳng định anh vẫn còn may mắn khi chưa cần sử dụng đến ngân hàng thực phẩm hoặc ngân hàng sưởi ấm.
Hơn nữa, ngôi nhà xây từ thời nữ hoàng Victoria của anh đã đủ điều kiện tham gia sáng kiến xanh của địa phương, được trợ cấp lắp đặt bộ điều khiển sạc năng lượng mặt trời.
Người dân Vương quốc Anh đau đầu vì khủng hoảng năng lượng. Ảnh: Shutterstock
Hóa đơn "nhảy múa"
Trang MarketWatch cho hay, ở Anh, song song với giá tiêu dùng tăng cao, sự "nhảy múa" của giá năng lượng càng nhấn mạnh thực tế tiền lương không theo kịp lạm phát.
Bianca Griffini, nghiên cứu sinh Tiến sĩ nhân học tại Đại học Goldsmiths ở Đông Nam London, cũng tham gia biểu tình đòi tăng lương.
Griffini được trả khoảng 1.500 bảng mỗi tháng thông qua chương trình học Tiến sĩ. Cuối năm ngoái, cô và các đồng nghiệp nhận thêm 160 bảng mỗi tháng nhưng hỗ trợ này hầu như không giúp cô đối phó với tình hình giá cả tăng cao.
Lương thấp khiến cô phải tìm thêm việc làm ngoài.
Griffini cũng sống trong một "ngôi nhà điển hình ở London". Ngôi nhà không có chế độ cách nhiệt tốt.
" Đóng cửa sổ rồi mà nhà vẫn có gió ", cô nói. " Chủ nhà không sửa bất cứ thứ gì và nếu họ sửa bạn thậm chí còn lo lắng hơn, vì sau đó họ sẽ tăng tiền thuê nhà của bạn ".
Những ngôi nhà cách nhiệt kém là một vấn đề phổ biến đối với cư dân Vương quốc Anh. Những ngôi nhà được xây dựng dưới thời Victoria có thiết kế gió lùa, nhằm thải chất ô nhiễm từ đốt than ra ngoài.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nhưng ngôi nhà ở Anh mất nhiệt nhanh hơn so với các ngôi nhà ở các nước châu Âu khác. Ở Anh, những ngôi nhà mới xây có xu hướng cách nhiệt tốt và thường phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại.
Becky Fenton, một nhà vật lý trị liệu, gần đây đã cùng người bạn đời của mình thế chấp ngôi nhà mới xây ở London.
Bà cho biết, mình "may mắn" hơn những người khác vì ngôi nhà được cách nhiệt tốt nhưng vẫn không đủ tiền để bật máy sưởi.
" Chúng tôi chỉ dám đắp chăn ", Fenton nói, đồng thời cho biết thêm rằng chi phí sinh hoạt cao hơn đã khiến bà phải hoãn các dự án cải tạo nhà cửa.
" Hóa đơn năng lượng cao trong khi hóa đơn thực phẩm cũng tăng lên. Chúng tôi không thể làm những thứ cho ngôi nhà mới của mình bởi vì chúng tôi không đủ khả năng chi trả. Chúng tôi chẳng có rèm che, đại loại thế ".
Theo một cuộc khảo sát của công ty công nghệ chăm sóc sức khỏe Florence, các nhân viên y tế ở Anh đang ngày càng phải lựa chọn nhiều hơn giữa thực phẩm và nhiên liệu .
Số liệu thống kê mới nhất của chính phủ Anh cho thấy 3,2 triệu hộ gia đình ở nước này thiếu nhiên liệu vào năm 2020.
Tổ chức National Energy Action ước tính, số hộ gia đình Anh thiếu nhiên liệu đã tăng lên 6,7 triệu kể từ ngày tháng 10/2022 và có khả năng sẽ tăng lên 8,5 triệu hộ gia đình vào tháng 4/2023.
Nhiều gia đình ở Anh chật vật lựa chọn giữa nhiên liệu và thực phẩm. Ảnh: Getty
"Vất vả đi làm, chật vật trả tiền năng lượng"
Để giảm bớt căng thẳng của cuộc khủng hoảng năng lượng châu Âu, cựu Thủ tướng Liz Truss đã thông qua gói hỗ trợ trị giá 37 tỷ bảng Anh vào năm ngoái, bao gồm bảo đảm giá năng lượng.
Theo lý thuyết, hóa đơn tiền điện và ga trung bình hàng năm của mỗi hộ gia đình sẽ không vượt quá 2.500 bảng Anh. Từ ngày 1/4/2023, giới hạn giá này sẽ tăng lên 3.000 bảng Anh.
Tuy nhiên, hỗ trợ này vẫn không giải quyết được vấn đề năng lượng đối với nhiều người Anh.
Jasmine Lota, nhân viên Bảo tàng Anh ở trung tâm London cho biết, cô không thể làm việc từ xa nên thường mất tiền mua xăng để có thể di chuyển tới chỗ làm.
Humza Asif, đồng nghiệp của Lota cho biết, nhiều đồng nghiệp khác của họ thậm chí còn chuyển chỗ ở đến gần bảo tàng nhằm tiết kiệm chi phí di chuyển nhưng cuối cùng lại phải trả tiền thuê nhà đắt đỏ ở trung tâm London.
Cả Lota và Asif hiện đều phải chuyển về nhà với cha mẹ vì họ không đủ tài chính thuê nhà riêng. Hóa đơn năng lượng ngày càng tăng đã khiến việc sở hữu căn hộ riêng ngày càng xa tầm với và trở thành gánh nặng đối với cả các hộ gia đình trẻ.
" Tôi hầu như không còn tiền vào cuối tháng ", Lota nói. " Thực sự rất căng thẳng ".
Lota và Asif cho biết, họ phải cắt giảm mọi khoản chi tiêu, cộng với việc không thể tiết kiệm tiền cho các kế hoạch trong tương lai, điều đó đang ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của họ.
Asif nói: " Bạn phải vật lộn để đi làm và sau đó về nhà lại phải vật lộn để trả tiền ga và điện".
Rau củ cháy hàng trong các siêu thị ở Anh. Ảnh: CNN
Khủng hoảng thực phẩm
Bên cạnh năng lượng, người dân Vương quốc Anh đang phải đối mặt với tình trạng thiếu thiếu rau xanh và trái cây dẫn đến việc hạn chế lượng mua tại các siêu thị lớn.
Hồi tuần trước, siêu thị lớn nhất của Anh Tesco cho biết, họ sẽ tạm thời hạn chế số lượng bán ra, tức với mặt hàng cà chua, ớt và dưa chuột, mỗi khách hàng chỉ được mua 1 gói mỗi loại.
Theo giới chức Anh, điều kiện thời tiết xấu ở nước xuất khẩu như Tây Ban Nha và Ma-rốc là nguyên nhân chính gây ra tình trạng thiếu hụt này.
Nhưng nông dân Anh cho rằng, chi phí năng lượng cũng như việc thiếu lao động và các rào cản thương mại liên quan đến Brexit là nguyên nhân dẫn đến nguồn cung hạn chế.
Vào thời điểm này trong năm, Vương quốc Anh phụ thuộc rất nhiều vào trái cây và rau quả nhập khẩu.
Theo Hiệp hội bán lẻ Anh, các siêu thị ở Anh nhập khẩu 95% cà chua và 90% rau diếp vào tháng 12 năm ngoái và dự kiến tỷ lệ tương tự này cũng sẽ diễn ra trong tháng 3/2023.
(Theo MarketWatch, CNN)