Các nhà sản xuất ô tô và cả các tài xế ở Nhật Bản nổi tiếng là chậm chạp trong việc chấp nhận chuyển đổi sang xe điện. Tuy nhiên, sự nổi lên của 2 dòng xe điện ở đất nước mặt trời mọc hiện đang thu hút sự chú ý của tất cả mọi người, điều này cũng cho thấy cách xe điện có thể phát triển để phù hợp với các thị trường khác nhau.
Được giới thiệu vào năm ngoái, mẫu xe điện Sakura của Nissan Motor cùng với eK X của Mitsubishi Motors là những mẫu xe điện bán chạy nhất tại Nhật Bản trong năm nay. Dữ liệu của các nhóm ngành ô tô cho thấy, những mẫu xe này đã cùng giành được giải thưởng “Xe của năm” của Nhật Bản vào năm 2022, chiếm gần một nửa tổng doanh số bán xe điện trong nước, với 35.099 chiếc được bán ra từ đầu năm đến nay.
Keiko Kondo, giám đốc tiếp thị của Nissan cho hoạt động kinh doanh nội địa của Sakura, cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Chúng tôi đã ra mắt xe điện kei vì nó phù hợp với nhu cầu hàng ngày của người dân Nhật Bản và điều kiện đường xá ở đây”.
Kích thước của những chiếc xe điện nhỏ, hình hộp khiến chúng nằm ngang hàng với loại ô tô được gọi là kei – ý là “nhẹ” trong tiếng Nhật. Chính điều này khiến chúng trở nên lý tưởng để di chuyển trên những con đường hẹp của đất nước mặt trời mọc. Với khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn và thuế thấp hơn, chúng được người lao động và các gia đình sống bên ngoài các thành phố lớn ưa chuộng, nơi phương tiện giao thông công cộng thưa thớt.
Với động cơ điện mang lại khả năng tăng tốc cao hơn và tốc độ vượt trội so với các loại kei khác, Sakura mang đến trải nghiệm lái nhanh giống như một chiếc ô tô cỡ thông thường. Mặc dù pin có phạm vi hoạt động hạn chế hơn, khoảng 180 km (112 dặm), nhưng nó có thể được sạc đầy qua đêm khi cắm vào ổ cắm gia đình.
Một nhân viên bán hàng tại đại lý Nissan ở Fujisawa, ngoại ô Tokyo, cho biết nhiều khách hàng mua chiếc xe này như một chiếc xe bổ sung để chạy việc vặt quanh thị trấn. Takatoshi Ehara, cư dân 59 tuổi ở quận Saitama, đã mua một chiếc Sakura để thay thế chiếc xe hybrid mà gia đình ông sử dụng làm ô tô thứ hai vì con cái của họ đã lớn và không còn cần một chiếc ô tô lớn nữa.
“Vợ tôi đi làm chỉ có 6km nên chúng tôi chuyển sang Sakura”, ông nói. “Tôi cũng lái nó và chúng tôi khá hài lòng”.
Sakura và eK X đang dẫn đầu trong một thị trường xe điện vẫn còn trầm lắng. Ô tô chạy hoàn toàn bằng điện chỉ chiếm 1,5% doanh số bán ô tô mới tại Nhật Bản vào năm ngoái.
Kondo cho biết, giá của chiếc xe điện kei khoảng 2 triệu Yên (13.300 USD), bao gồm cả trợ cấp của chính phủ, khiến đây trở thành “chiếc xe điện dành cho tất cả mọi người”. Sự sụt giảm số lượng trạm xăng ở vùng ngoại ô và nông thôn cũng góp phần vào sự phổ biến của xe điện vì chúng có thể dễ dàng sạc tại nhà.
Trong số các nhà sản xuất trong nước, Suzuki Motor Co., Toyota Motor Corp. và công ty con Daihatsu sẽ giới thiệu xe điện kei thương mại nhắm đến các doanh nghiệp vào tháng 3 và Honda Motor Co. dự kiến sẽ giới thiệu một chiếc tương tự vào năm 2024.
Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà sản xuất ô tô đều theo xu hướng kei, thay vào đó họ thích tập trung vào sản xuất những chiếc xe điện lớn hơn có thể tạo ra lợi nhuận lớn hơn; điều đó rõ ràng dựa trên những mẫu xe mà họ dự định trưng bày tại Triển lãm Di động Nhật Bản tuần này.
Dĩ nhiên, việc thành công ở Nhật Bản không có nghĩa là các nhà sản xuất xe điện có thể áp dụng chiến lược tương tự ở nước ngoài. Sakura và eK X không được bán trên toàn cầu vì nhiều lý do, bao gồm cả việc chúng không thể đáp ứng các tiêu chuẩn va chạm của các quốc gia khác hoặc các quy định áp dụng cho dung tích động cơ hoặc tốc độ tối đa. Sakura và eK X có tốc độ tối đa khoảng 130 km/h.
Theo Kondo, Nissan sẽ tiếp tục có lợi thế về doanh số bán xe điện nhờ mạng lưới đại lý và kinh nghiệm bán xe điện, đặc biệt là với Leaf, chiếc xe điện đầu tiên của một nhà sản xuất lớn trên toàn cầu, kể từ năm 2010. Nissan đã đạt được cột mốc quan trọng này bán được hơn 650.000 chiếc Leaf trên toàn thế giới tính đến ngày 25/7.
Bà nói: “Là người tiên phong trong ngành công nghiệp xe điện của Nhật Bản, chúng tôi đặt mục tiêu giữ Nissan là nhà bán xe điện số 1 vào năm tới và năm sau đó”. Nissan có kế hoạch ra mắt 19 mẫu xe điện vào năm tài chính 2030 và cũng bắt đầu sử dụng pin thể rắn vào năm 2028.
Nhìn rộng hơn, việc thuyết phục người lái xe ở Nhật Bản chuyển sang sử dụng xe điện vẫn là một thách thức
Theo Yoshiaki Kawano, phó giám đốc của S&P Global Mobility, mức giá cao, thiếu cơ sở hạ tầng sạc và có nhiều lựa chọn xe hybrid hơn ở Nhật Bản là những lý do chính khiến ô tô chạy hoàn toàn bằng điện không được chấp nhận. Theo dữ liệu của Hiệp hội đại lý ô tô Nhật Bản và cơ quan công nghiệp xe kei có tên Zenkeijikyo, xe hybrid chiếm khoảng một nửa tổng số ô tô bán ra tại Nhật Bản trong tháng 9.
Koji Endo, giám đốc điều hành tại SBI Securities cho biết: “Đối với xe điện chạy bằng pin, chúng tôi có thể thấy một thị trường lớn ở Trung Quốc và một số quốc gia châu Âu”. Đối với Nhật Bản, “có lẽ chúng ta sẽ không bao giờ thấy xe điện chiếm ít nhất 50% thị phần trong thời điểm hiện tại”.
Yoshinori Suwa, chủ sở hữu của 1 chiếc Sakura 41 tuổi, cho biết khoản trợ cấp và sự giúp đỡ của Nissan trong việc lắp đặt hệ thống sạc tại nhà ông ở Fukushima đã khiến chi phí khi mua chiếc Sakura giảm xuống mức thấp như một chiếc ô tô cũ.
“Chi phí vận hành rất rẻ”, ông nói. “Hơn bất cứ điều gì, tôi hạnh phúc nhất là không gặp rắc rối khi tiếp nhiên liệu và thay dầu”.
Theo: Bloomberg
