Nga tăng cường tấn công vào phía Đông
Các nhà quan sát quân sự nhận định, nếu Chasov Yar thất thủ, Nga sẽ ở thế tấn công nhằm vào những thành phố cuối cùng còn lại ở Donetsk gồm Kostiantynivka, Druzhivka, Sloviansk và Kramatorsk - tuyến phòng thủ chính của Ukraine trong khu vực.
Trong khi đó, Kiev tung ra nhiều đợt tấn công UAV và xuồng không người lái, nhắm vào các cơ sở lọc dầu, kho dầu, sân bay và cảng của Nga, đồng thời đánh chìm tàu tên lửa cuối cùng mà Nga có ở Biển Đen.
Ukraine khai hỏa lựu pháo D-20 trên tiền tuyến ở khu vực Kharkov. Ảnh: Reuters
Các quan chức Ukraine cảnh báo sẽ tiến hành thêm các đợt tấn công khác ở Kharkov và một số nhà quan sát đã nhận thấy một đợt tăng cường lực lượng mới của quân đội Nga ở phía Bắc thành phố Sumy - dấu hiệu có thể báo trước cho một cuộc tấn công mới.
Dù vậy, theo Al Jazeera, cho đến nay Ukraine vẫn quản lý nguồn lực tương đối mỏng của mình đủ hiệu quả để đối phó với các cuộc tiến công của Nga.
Các lực lượng của Moscow đã tiến hành một cuộc tấn công cơ giới quy mô đại đội vào Chasov Yar ngày 17 và 18/5, bao gồm 2 xe tăng và 21 xe chiến đấu bộ binh. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, ít nhất 20 phương tiện đã bị phá hủy.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington nhận định, đây là cuộc tấn công đầu tiên của Nga với quy mô như vậy trong 6 tuần qua bởi các lực lượng của Moscow đã tìm cách tận dụng sức ép dồn lên lực lượng phòng thủ Ukraine sau cuộc tấn công ở Kharkov.
"Các lực lượng của Ukraine gần đây đã chuyển các binh lính của một lữ đoàn phòng thủ ở Chasov Yar tới Vovchansk và các lực lượng của Nga có thể đã tăng cường các hoạt động tấn công gần Chasov Yar để nhanh chóng tận dụng khả năng phòng thủ đang suy yếu của Ukraine", ISW đánh giá.
Ông Zelensky nhận định với Reuters rằng cuộc tấn công của Nga vào Kharkov đã đi vào ổn định trong khi giao tranh thực sự đang diễn ra ở phía Đông.
"Thậm chí không ai để ý rằng thực tế còn có nhiều trận giao tranh hơn ở phía Đông đất nước, đặc biệt là tại các khu vực theo hướng Donbass gồm: Kurakhove, Pokrovsk và Chasov Yar".
Mũi tấn công chính của cuộc tấn công vào Kharkov nhắm đến Vovchansk, cách thành phố này khoảng 40km về phía Đông Bắc, nơi quân đội Nga đã tiến hành các cuộc đột kích trong suốt tuần qua nhưng mới chiếm được khoảng 1/4 thị trấn.
Tuyến tấn công thứ hai của Nga ở Kharkov đang cố tiếp cận làng Lyptsi nhưng ông Zelensky cho biết Ukraine đã làm chững lại cả hai nỗ lực này.
Tờ The Economist đã tiết lộ chi tiết về một kế hoạch tấn công không ghi ngày tháng, trong đó yêu cầu các lực lượng của Nga phải đến một điểm cách biên giới 16km trong vòng 72 tiếng để có thể đặt Kharkov trong tầm bắn từ xa. Những chi tiết này đã tiết lộ Nga đang cố gắng để tiến xa nhất có thể như thế nào.
Thách thức của Ukraine
Một quan chức Ukraine nhận định với Washington Post rằng các hệ thống gây nhiễu và tác chiến điện tử của Nga đã chọc mù các UAV giám sát bay hàng ngày dọc biên giới trong những giờ trước cuộc tấn công, trì hoãn việc huy động lực lượng phòng thủ của Ukraine.
Thị trưởng Vovchansk Tamaz Gambarashvili cũng nói với tờ New York Times rằng trong nhiều tháng trước cuộc tấn công, sự kết hợp giữa UAV giám sát của Nga và hỏa lực pháo binh đã cản trở các binh lính Ukraine đang cố gắng xây dựng chiến hào và boong-ke bê tông, khiến tuyến phòng thủ đầu tiên không được chuẩn bị.
Ông Tamaz Gambarashvili cho biết: "Nga đang liên tục pháo kích vào mọi thứ chúng tôi đang xây dựng".
Trong khi đó, Tổng thống Zelensky đã tìm cách trấn an người dân tại một cuộc họp báo rằng: “Đây là tuyến đầu tiên - tuyến được quân đội chúng tôi xây dựng, hứng chịu hỏa lực liên tục. Tuyến thứ nhất và thứ hai do quân đội xây dựng, tuyến thứ ba do chính quyền địa phương xây dựng. Đó là lực lượng mạnh nhất – không phải vì họ giỏi hơn quân đội, mà đơn giản vì họ ở xa tầm bắn của vũ khí và các cuộc pháo kích”.
Đồng thời, ông Zelensky được cho là đã tăng áp lực lên Washington về việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp trong lãnh thổ Nga.
Cho đến nay, Anh là thành viên NATO duy nhất tuyên bố Ukraine có thể làm như vậy. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin đã nhắc lại lập trường của chính quyền Tổng thống Biden rằng "mong muốn của chúng tôi là Ukraine tiếp tục sử dụng các vũ khí mà chúng tôi cung cấp để nhắm vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Ukraine”.
Tuy nhiên, các nhà quan sát quân sự nói rằng việc bảo vệ Ukraine là không thể nếu Nga có thể tập trung lực lượng ở bên kia biên giới mà không bị tấn công.
"Lực lượng Không quân Nga có thể tấn công không dưới 2.480 khu định cư của Ukraine ở các khu vực Chernihiv, Sumy và Kharkov mà không cần rời khỏi không phận Nga", chuyên gia George Barros thuộc ISW cho hay.
Theo ông: "Ukraine không thể bảo vệ các vị trí trên tiền tuyến của mình khỏi bom lượn của Nga cũng như không thể chặn máy bay chiến đấu của Moscow trong không phận Nga nếu không được sử dụng các hệ thống phòng không do Mỹ cung cấp".
Ukraine thúc đẩy các chiến dịch tấn công vào lãnh thổ Nga và Crimea
Ukraine đang sử dụng máy bay không người lái sản xuất nội địa để tấn công Nga và vũ khí do Mỹ sản xuất để tấn công Crimea.
Ukraine tấn công sân bay Belbek ở phía Tây Crimea đêm 14 rạng sáng 15/5, có thể đã sử dụng tên lửa ATACMS. Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã bắn hạ 10 tên lửa nhưng nhà báo Ukraine Yury Butusov cho biết một máy bay MiG-31 và 2 hệ thống phòng không của Moscow đã bị phá hủy trong khi 3 máy bay Sukhoi Su-27 bị hư hại.
Ngày hôm sau, các nguồn tin tình báo và an ninh quân sự Ukraine tiết lộ, UAV của họ đã tấn công cảng Novorossiysk và nhà máy lọc dầu Tuapse ở Nga cùng với cảng Sevastopol ở Crimea. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã phá hủy 123 UAV và 25 xuồng không người lái của đối phương.
Ngày 19/5, 3 tên lửa ATACMS đã bắn trúng một tàu ở Sevastopol và máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu Slavyansk và sân bay Kushchyovskaya, cả hai đều ở khu vực biên giới Krasnodar Krai của Nga thuộc phía Đông Crimea. Các nguồn tin tình báo Ukraine cho biết, UAV đã làm hỏng một số máy bay và cột chưng cất.
Thành quả lớn nhất trong tuần của Ukraine có thể là việc đánh chìm Tsyklon, tàu sân bay mang tên lửa lớp Karakhut của Nga, bằng tên lửa ATACMS. Người phát ngôn Hải quân Ukraine Dmytro Pletenchuk cho biết đây là tàu chiến mang tên lửa hành trình cuối cùng còn lại của Nga ở Biển Đen.