Mỹ ngụy biện
Hãng RIA Novosti dẫn nguồn tin từ Lầu Năm Góc cho biết, Mỹ đang cân nhắc kế hoạch tăng cường hệ thống phòng thủ và tên lửa đạn đạo trên đất liền tại một số nước Baltic.
Theo đó, chính quyền của Tổng thống Barack Obama đang thúc đẩy các cuộc thảo luận về khả năng triển khai tên lửa trên đất liền ở châu Âu, đồng thời xem xét việc cải thiện kho vũ khí hạt nhân của Mỹ.
Dù nguồn tin không nêu rõ khi nào kế hoạch sẽ được thực hiện và những loại tên lửa nào sẽ được triển khai, song cho biết mục đích của kế hoạch nhằm nâng cao khả năng phòng thủ và phá hủy vũ khí của Nga khi cần.
Trước khi Mỹ công khai kế hoạch triển khai của mình, tờ Der Spiegel của Đức đưa tin các nhà lãnh đạo Ba Lan, Latvia, Lithuania, Estonia đã đề xuất Mỹ triển khai tên lửa đạn đạo nhằm đáp trả Nga khi cần. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có quyết định cuối cùng nào được đưa ra.
Hệ thống phòng thủ S-400
Dù Mỹ nhiều lần khẳng định hệ thống vũ khí họ triển khai tại Baltic và châu Âu chỉ mang tính chất phòng thủ nhưng người Nga đã không tin điều đó. Bởi nòng cốt của lá chắn tên lửa Mỹ đặt tại Romania và sắp tới là Ba Lan sử dụng hệ thống phóng M k41, đây là hệ thống có khả năng phóng hầu hết các loại tên lửa hiện có của Mỹ bao gồm cả phòng thủ lẫn tấn công.
Nga có thể làm gì?
Trước động thái của Mỹ, Nga từng bước củng cố sức mạnh quốc phòng tại Kaliningrad - nơi được coi là yết hầu của NATO đang khiến Lithuania, Estonia, Litva, Ba Lan đã và đang chịu sức ép rất lớn về mặt quân sự từ Moscow.
Ngay từ đầu năm 2015, Tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov tuyên bố: "Trong năm 2015, những nỗ lực chính của Bộ Quốc phòng sẽ tập trung vào việc tăng cường khả năng chiến đấu của các lực lượng vũ trang để đáp ứng với các kế hoạch xây dựng quân đội. Trong đó, trọng tâm sẽ là Crimea, Kaliningrad và Bắc Cực".
Theo đó, Kaliningrad là nơi đồn trú của Hạm đội Baltic - một yếu tố cấu thành trọng yếu của Quân khu phía Tây, có Bộ tư lệnh đặt tại thành phố Baltiysk. Hạm đội này có khả năng khống chế hoàn toàn khu vực eo biển Baltic với lực lượng chủ chốt là Lữ đoàn tàu mặt nước 128, Lữ đoàn tàu đổ bộ 71, Lữ đoàn tàu tên lửa 36, Lữ đoàn tàu ngầm 123.
Lực lượng không quân Nga ở khu vực này có các căn cứ không quân Chernyakhovsk và Donskoye. Cả hai căn cứ không quân trên đều có vai trò rất quan trọng, là địa điểm xuất phát của lực lượng máy bay trinh sát, chiến đấu, ném bom, đảm nhận nhiệm vụ tuần tra chiến đấu, ngăn chặn hoạt động theo dõi trên không ở vùng Baltic của NATO.
Vào năm 2012, phương Tây đã phát hiện các tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M đã được triển khai ở Kaliningrad. Ngoài ra, có những báo cáo chưa rõ ràng về việc Nga "có thể đã triển khai vũ khí hạt nhân đến Kaliningrad", sau khi Mỹ tuyên bố về kế hoạch xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa tại Đông Âu.
Kể từ khi cuộc khủng hoảng ở Ukraine bùng nổ, Mỹ và NATO tăng cường binh lực đến khu vực Baltic và Ba Lan để kiềm chế Nga. Đáp trả lại, Moscow đã đơn phương chấm dứt một thỏa thuận với Lithuania vốn cho phép cả hai nước giám sát lực lượng vũ trang của nhau vào tháng 5/2014.
Thỏa thuận này là một phần trong những nỗ lực nhằm tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau, theo đó Lithuania có thể tự do tiếp cận với tất cả các đơn vị vũ trang Nga ở Kaliningrad và ngược lại, Moscow được phép giám sát tất cả các lực lượng quân sự của Vilnius.
Như vậy, những cơ chế hợp tác và giám sát lẫn nhau giữa Nga và NATO đã bị hủy bỏ, dẫn tới những căng thẳng tiếp theo khi cả hai bên đều liên tiếp tăng cường các hoạt động diễn tập đáp trả lẫn nhau trong năm 2014.
Đặc biệt là Nga đã công khai đưa tới đây cả máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 và máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3, đồng thời tăng cường cho Hạm đội Baltic tới hơn 20 chiến hạm, lực lượng phòng không cũng được bổ sung sức mạnh với các hệ thống tên lửa tối tân S-300 và S-400 (đầu năm 2015).
Với lực lượng này, Nga có thể tung ra những cú đòn thích đáng vào đối phương trong trường hợp Nga bị đe dọa tấn công hoặc tấn công.