Nga gay gắt "dập tắt" yêu cầu của Israel
Trong bối cảnh Israel sắp giáng đòn trả đũa vào Iran sau cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV nhằm vào lãnh thổ nước này đêm 13/4, hãng thông tấn RBC cho biết, Bộ Ngoại giao Nga đã đưa ra phản ứng trước một yêu cầu mà họ cho là vô lý của Tel Aviv.
Cụ thể, Đại sứ Israel tại Nga Simone Halperin đã đề nghị Moscow lên án cuộc tấn công của Iran. Đáp lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova phản bác rằng, Tel Aviv thường xuyên ủng hộ hành động của Tổng thống Ukraine Zelensky và không hề lên án các cuộc tấn công của Kiev nhằm vào các vùng lãnh thổ Nga/do Nga kiểm soát.
"Ông Simone, phiền ông nhắc tôi nhớ xem Israel đã lần nào lên án cuộc tấn công của Kiev vào các khu vực của Nga, dù chỉ 1 lần? Ông không nhớ ư? Tôi cũng vậy" – Bà Zakharova viết trong bài đăng trên mạng xã hội X.
Trước đó, theo hãng thông tấn RIA Novosti, Moscow kêu gọi Israel "hãy noi gương Iran" khi Tehran đã tuyên bố không muốn leo thang thêm nữa.
Trong cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 14/4, Đại diện thường trực của Liên bang Nga Vasily Nebenzya đã nhấn mạnh tới tín hiệu của Iran cho thấy nước này không muốn leo thang căng thẳng hơn nữa với Israel.
"Chúng tôi đặc biệt kêu gọi Israel noi gương Iran và từ bỏ việc tiến hành các hoạt động quân sự mang tính khiêu khích ở Trung Đông. Nơi đây đầy rẫy những rủi ro và ẩn chứa những hậu quả cực kỳ nguy hiểm cho khu vực vốn dĩ đã bất ổn do tình hình leo thang trong quan hệ Palestine-Israel" – Ông Nebenzya nói.
Bước sang ngày 15/4, khi trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình Rossiya-24 (Nga), ông Nebenzya cho biết, Nga hy vọng chính quyền Israel "sẽ giữ cái đầu lạnh".
"Hãy hy vọng rằng chính quyền Israel sẽ không lao đầu vào việc thúc đẩy thêm vòng xoáy bế tắc này, đồng thời giữ vững lập trường một cách hợp lý và cân đối. Điều này đặc biệt quan trọng sau khi Iran tuyên bố rõ ràng rằng, vụ việc đã kết thúc và họ sẽ không thực hiện thêm bất cứ hành động nào" – Ông Nebenzya nói.
Tuy nhiên, ông Nebenzya lưu ý rằng, các thành viên trong Nội các Israel có quan điểm rất cực đoan và đang kêu gọi tiến hành hoạt động tấn công trả đũa ngay lập tức.
Nga tiếp sức Iran, vũ khí bí mật sẽ được tung ra?
Mặc dù Nga đang theo hướng dùng sức ảnh hưởng của mình để ngăn chặn leo thang, nhưng trong trường hợp Moscow thất bại và Israel phát động trả đũa, giới chuyên gia cho rằng, không phận Iran đã được Nga tiếp sức đầy đủ để trở thành "một nơi nguy hiểm" cho bất cứ vũ khí nào của Tel Aviv.
NBC News ngày 16/4 dẫn lời 4 quan chức Mỹ dự đoán rằng, phản ứng trả đũa của Israel nhằm vào Iran sẽ có phạm vi giới hạn và rất có thể sẽ nhắm vào lực lượng quân sự Iran, cũng như các lực lượng ủy nhiệm được Iran hậu thuẫn bên ngoài lãnh thổ nước này.
Dự đoán được đưa ra dựa trên cuộc thảo luận giữ các quan chức Mỹ và Israel diễn ra trước khi Tehran phát động cuộc tấn công đêm 13/4.
Tuy nhiên, các quan chức tình báo của Mỹ cũng nhận định rằng, năng lực phòng thủ của Iran đã được tăng cường nhờ mối quan hệ hợp tác ngày càng gia tăng với Moscow. Điều này có thể khiến cuộc trả đũa của Israel chưa chắc đạt được mục tiêu như họ mong muốn.
Iran đã mở ra một chương mới mà phương Tây đánh giá là "nguy hiểm" trong mối quan hệ với Nga khi đồng ý cung cấp hàng nghìn UAV và tên lửa để hỗ trợ Moscow trong cuộc chiến trại Ukraine.
Mối quan hệ mở rộng đã giúp củng cố các thỏa thuận giữa Moscow và Tehran, bao gồm việc Nga cam kết sẽ cung cấp cho đồng minh các máy bay chiến đấu, cùng công nghệ quốc phòng tiên tiến để giúp Tehran tăng cường khả năng phòng thủ trước bất cứ cuộc tấn công nào trong tương lai của Israel hoặc Mỹ.
Trả lời tờ Washington Post (WP) với điều kiện giấu tên, các quan chức tình báo và chuyên gia vũ khí đến từ Mỹ, châu Âu, Trung Đông cho biết, họ không rõ có bao nhiêu hệ thống đã được Nga cung cấp và triển khai tại Iran, nhưng công nghệ của Nga có thể biến Iran thành một đối thủ đáng gờm hơn nhiều, với khả năng bắn hạ máy bay và tên lửa được tăng cường.
Về mặt phòng thủ, Iran từ lâu đã tìm tới các hệ thống tên lửa phòng không hàng đầu của Nga để bảo vệ các cơ sở hạt nhân và quân sự của nước này trước một cuộc tấn công tiềm năng từ Mỹ hoặc Israel.
Năm 2019, nước này bắt đầu triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-300 của Nga và kể từ đó cũng bắt đầu tìm cách mua các tổ hợp S-400 với khả năng vượt trội hơn. Một số biến thể của S-400 được trang bị radar có thể đánh bại công nghệ tàng hình có trên các loại máy bay chiến đấu hiện đại.
Hiệu quả của S-400 đã được chứng minh khi Moscow triển khai chúng để bảo vệ căn cứ quân sự Nga ở Syria. Các hệ thống này đã tạo ra mối đe dọa chết người đối với tiêm kích quân sự Mỹ và Israel hoạt động trong không phận Syria.
Theo WP, giữa bối cảnh Trung tướng Herzi Halevi, Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel tuyên bố cuộc tấn công của Iran "chắc chắn bị đáp trả" thì các tên lửa phòng không và hệ thống chống tàng hình của Nga chắc chắn sẽ khiến không phận Iran trở thành "một nơi nguy hiểm".
Trong đó, S-400 là "át chủ bài" bí mật có thể khiến Israel choáng ngợp, bởi cho tới nay, Moscow vẫn chưa công khai thông tin cung cấp tổ hợp tên lửa này cho Iran.
Theo David Albright, chuyên gia về hệ thống vũ khí Iran, ngay cả khi hệ thống này chưa được Moscow cung cấp và triển khai tại Iran thì việc Moscow chia sẻ thông tin thiết kế và công nghệ của chúng cũng có thể âm thầm giúp Iran tăng cường năng lực mà không châm ngòi báo động ở phương Tây.
Chuyên gia Can Kasapoglu, thành viên cấp cao của Viện Hudson (Washington) nhận định, trong bối cảnh hiện tại, Tehran sẽ có được lợi thế sân nhà trước bất cứ cuộc đồi đầu nào với Israel diễn ra trong không phận Iran.