"Đi sau"?
Cách đây vài tháng, người Ukraine đã đăng tải các đoạn video cho thấy Máy bay không người lái (UAV/Drone) của họ trở thành "súng phun lửa bay", bay qua các khu rừng, đốt cháy các vị trí phòng thủ của Nga.
Điều thú vị là chỉ vài ngày sau, các video tương tự cũng được phía Nga tung lên Internet.
Ngay cả các chuyên gia Nga cũng thừa nhận rằng nếu chỉ tính riêng về việc sử dụng UAV/Drone thì người Ukraine vẫn đang "đi trước một bước" so với họ.
"Súng phun lửa bay".
Tuy nhiên người Nga vẫn có một số điểm sáng. Cụ thể mới đây truyền thông Nga đã đăng tải một đoạn video cho thấy họ đã lần đầu tiên sử dụng nguyên mẫu UAV dạng "tàu mẹ" để đưa "tàu con" là FPV Drone (Drone góc nhìn thứ nhất) tập kích vị trí của đối phương ở Ukraine.
Đây cũng là lần đầu tiên một FPV Drone tấn công cảm tử nhằm vào mục tiêu nằm cách xa khoảng 40 km.
Không những vậy, việc "tàu mẹ" đóng vai trò là "bộ kích sóng" điều khiển từ người điều khiển đến "tàu con" cũng đã vô hiệu hóa EW (tác chiến điện tử) của đối phương. Điều thú vị là những nhận xét nói trên lại không đến từ phía Nga mà chính từ phía đối địch:
"... bằng những FPV Drone được vận chuyển bằng một UAV, người Nga đã tấn công đơn vị chúng tôi từ khoảng cách 40 km tính từ tuyến đầu .
"Tàu mẹ" tiến hành trinh sát trực quan và chỉ đạo FPV Drone tấn công. Nó cũng có chức năng như một bộ kích sóng. Khoảng cách gần giữa tàu mẹ và tàu con đã làm giảm hiệu quả của thiết bị EW xuống bằng 0..."
Loại UAV mới của Nga.
"Về trước"?
Có thể nói cùng với các loại UAV/Drone hiện có, loại UAV "tàu mẹ" nói trên đã giúp bổ sung tùy chọn hỏa lực của các đơn vị bộ binh Nga. Nhưng chỉ một loại UAV này là chưa đủ để giúp họ "về trước" đối phương.
Trong bài viết "Đôi cánh cho bộ binh: Lính xung kích Nga cần có loại UAV/Drone nào?" được Topcor đăng tải hôm 7/9 và được cây viết Nga Sergey Marzhetsky cũng đã đưa ra một gợi ý như sau:
"Thành công ngoài mong đợi của việc sử dụng các loại UAV/Drone ở đã dẫn đến sự xuất hiện của một loại hỏa lực bộ binh mới bên phía Ukraine.
Tất cả bắt đầu từ những Flycam Trung Quốc dùng để trinh sát, những chiếc "Baba Yaga" hay Drone nông nghiệp thả lựu đạn hoặc đạn cối, FPV Drone gắn đạn lõm săn lùng cơ giới... tới những FPV Drone được sử dụng như súng phun lửa hay phòng không.
Điều này cũng có nghĩa là để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, các tổ xung kích Nga cũng cần có thứ gì đó. Nhưng chúng có thể là gì?
Xét một cách toàn diện, có một xu hướng khá là tiêu cực đang diễn ra ở Ukraine đó là mặc dù về lý thuyết, thứ hiệu quả nhất để chống lại UAV/Drone là các thiết bị EW nhưng có rất nhiều vấn đề liên quan tới chúng.
Cả hai phía đều đang liên tục cải tiến hệ thống điều khiển UAV/Drone bằng liên lạc vệ tinh, AI (trí tuệ nhân tạo) và thậm chí là cả việc điều khiển bằng sợi quang... tất cả đang giúp UAV/Drone miễn nhiễm với EW.
Do vậy sẽ chỉ tồn tại một biện pháp thực tế duy nhất để tiêu diệt UAV/Drone đó là hỏa lực phòng không với sự trợ giúp của... chính UAV/Drone. Câu trả lời đơn giản và có lẽ hiệu quả nhất về việc thứ lính xung kích Nga cần là loại "Shotgun bay" được Almaz-Antey phát triển.
Những người lính có thể nhanh chóng tung nó lên bầu trời, bắn hạ UAV/Drone trinh sát của đối phương trước khi hạ cánh và tháo dỡ nó. Đây có lẽ là loại vũ khí không người lái đơn giản, rẻ tiền nhưng vẫn hiệu quả nhất dành cho những người lính Nga ở tuyến đầu...".
Nguyên mẫu "Shotgun bay" được đề cập trong bài viết.
"Shotgun bay"" của ông Sergey Marzhetsky (chính xác hơn là nguyên mẫu Drone của Almaz-Antey) không phải là gợi ý duy nhất khi chỉ ít ngày trước, nhà sản xuất vũ khí nổi tiếng Kalashnikov đã ra mắt Drone trinh sát cá nhân có tên "Karakurt".
Theo nhà sản xuất, loại Drone có thể triển khai rất dễ dàng này sẽ giúp từng người lính bộ binh Nga nâng cao nhận thức về những gì đang diễn ra trên chiến trường, giúp đưa ra quyết định nhanh hơn trong các tình huống chiến đấu khó khăn.
Quan trọng hơn, loại Drone này có kích thước nhỏ nên đối phương rất khó phát hiện và vô hiệu hóa...
Nhưng một điều đáng buồn từ cả 2 ý tưởng của ông Sergey Marzhetsky lẫn Kalashnikov đều chỉ giải quyết được phần gốc chứ chưa phải phần ngọn. Tức là chúng chưa trả lời được câu hỏi đó là làm sao để Nga "về trước" trong cuộc chiến không người lái với Ukraine.
Tới đây chúng ta cần tham khảo những nhận xét như sau của nhà phân tích Nga Andrey Mitrofanov trên Topwar:
"Thực chất chiến tranh là chất xúc tác cho sự tiến bộ, mặc dù sự tiến bộ này sẽ phải trả giá rất đắt.
Nếu bạn xem các bộ phim tài liệu hoặc phim viễn tưởng về chiến tranh, bạn có thể thấy chúng khác biệt rõ rệt với những gì đang xảy ra ở Ukraine. Cụ thể các hoạt động quân sự chỉ vài năm trước cũng đã khác biệt hoàn toàn với hiện tại.
Sự bão hòa của UAV/Drone trên chiến trường đã dẫn đến sự thay đổi đáng kể trong chiến thuật và dần dần chúng sẽ có tác động ngày càng lớn hơn đến chiến lược nói chung.
Trong khi đó ở Nga, người ta vẫn như ở trong sương mù, không nhận thấy những thay đổi đang diễn ra trên chiến trường...
Câu trả lời là cần có một cách tiếp cận có hệ thống trong việc chế tạo UAV/Drone cho các mục đích khác nhau và việc sử dụng chúng trên chiến trường với sự liên kết bắt buộc giữa nhà sản xuất và những người sử dụng chúng..."
Drone "Karakurt" của Kalashnikov.
Hoài Giang