SOHA NEWS
Ngày 26.6, Nhà Trắng bất ngờ tuyên bố quân đội Syria chuẩn bị một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học, và cảnh báo Tổng thống Assad sẽ phải “trả giá đắt” nếu không nghe cảnh báo.
Lời cảnh báo dựa trên tin tình báo cho biết công tác chuẩn bị đang diễn ra ở căn cứ không quân Shayrat của Syria.
Ngày 28.6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói khi đang bay đến Bỉ dự hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng của khối NATO: “Xem ra Syria đã 'nghiêm túc' lắng nghe lời cảnh báo của Mỹ”.
Tuy nhiên, ông Mattis không trình chứng cứ, ngoài việc đã không diễn ra vụ tấn công nào. Khi các nhà báo hỏi ông có tin quân đội Syria đã hoàn toàn hủy kế hoạch tấn công hay không, ông Mattis đáp: “Tốt nhất quý vị nên hỏi thẳng Assad”.
Một quan chức Mỹ biết chuyện, nói tin tình báo dẫn đến sự cảnh báo của Nhà Trắng là “chưa thể khẳng định sẽ có một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học”.
Một quan chức khác nói tin tình báo là một máy bay Syria bị theo dõi đang chạy vào nhà chứa máy bay ở căn cứ Shayrat, nơi mà tình báo của Mỹ và của các nước đồng minh nghi chính phủ Assad đang giấu vũ khí hóa học.
Bộ trưởng Mattis nói mối đe dọa vũ khí hóa học của Syria rất lớn, chứ không chỉ từ căn cứ này.
Ảnh chụp đường băng căn cứ không quân Shayrat
Quan chức tình báo Mỹ và đồng minh đã nhiều lần xác minh nhiều địa điểm nghi ngờ Syria đang giấu vũ khí hóa học mới sản xuất khỏi sự giám sát của các thanh sát viên, theo một quan chức Mỹ nắm tin tình báo cho biết.
Căn cứ Shayrat từng là nơi xuất phát vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ngày 4.4 ở thị trấn Khan Sheikhoun do phe nổi dậy kiểm soát tại tỉnh Idlib, khiến ít nhất 87 người chết, trong đó có 31 trẻ em.
Ngày 6.4, ông Trump trả đũa bằng cách ra lệnh cho 2 khu trục hạm hải quân Mỹ phóng 59 quả tên lửa hành trình “Búa Tomahawk” nhắm vào căn cứ không quân Sharaf của Syria. Đấy là lần đầu tiên Mỹ tấn công vào tài sản của chính phủ Syria.
Ông Assad và Tổng thống Nga Vladimir Putin đều bác bỏ thông tin quân đội Syria tàng trữ vũ khí hóa học.
Theo trang The Aviationist, trước thông tin Syria tính thực hiện vụ tấn công bằng vũ khí hóa học, quân đội Mỹ đã cử 3 máy bay do thám đến Israel.
Ngày 27.6, khi Tổng thống Syria thăm một căn cứ không quân ở ven biển phía tây được Nga thuê, 3 chiếc máy bay do thám RC-135U Combat Sent, RC-135V Rivet Joint và P-8 Poseidon - đều có khả năng thu thập tin tình báo về mục tiêu - đang bay gần đó ở trên biển Địa Trung Hải, ngoài khơi Lebanon và Syria, không xa căn cứ Shayrat của không quân Syria.
Mỹ cũng chuẩn bị đưa siêu tàu sân bay George H.W. Bush lớp Nimitz đến Israel vào dịp Lễ Độc lập của Mỹ (ngày 4.7), theo báo Haaretz (Israel). Tàu này mang theo 5.700 thủy thủ và 50 máy bay, có nhiệm vụ hỗ trợ liên quân do Mỹ dẫn đầu đánh các vị trí của bọn khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria và Iraq.
Ngày 28.6, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói: Moscow sẽ phản ứng, nếu Mỹ có các biện pháp chống lại quân chính phủ Assad, một đồng minh của Nga.
Tại cuộc họp báo với người đồng cấp Đức, ông Lavrov nói ông hy vọng Mỹ không dùng tin tình báo về các ý đồ của chính phủ Syria để làm cớ “khiêu khích” ở Syria.
Các quan chức Nga mô tả chiến tranh Syria là nguồn căng thẳng lớn nhất giữa Moscow với Washington. Họ còn nói vụ Mỹ phóng “Búa Tomahawk” làm tăng nguy cơ đối đầu giữa Nga - Mỹ.
Tại Washington, Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley hoan nghênh Tổng thống Trump đã cứu mạng dân thường Syria. Bà nói với các nghị sĩ Mỹ: “Nhờ những hành động của Tổng thống, chúng ta không phải chứng kiến sự cố nào. Tôi nghĩ là Tổng thống đã cứu mạng nhiều người đàn ông, phụ nữ và trẻ em vô tội”.