Phát biểu trước những người đồng cấp NATO trong chuyến thăm Brussels ngày 15-2, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis nhấn mạnh: “Nước Mỹ không thể nào quan tâm nhiều hơn cho sự an toàn trong tương lai của con em các bạn bằng chính các bạn”.
Theo Reuters, Mỹ đóng góp tới 70% trong nguồn quỹ quốc phòng của NATO. Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần nhấn mạnh cần phải thay đổi chính sách này. Ông Trump nói rằng các đồng minh NATO “rất thiếu công bằng với Mỹ” vì chi tiêu khá ít ỏi.
“Mỹ sẽ thực hiện trách nhiệm của mình nhưng nếu các bạn không muốn chứng kiến cảnh Mỹ giảm các cam kết đối với liên minh này thì mỗi thành viên đều phải cho thấy sự ủng hộ đối với mục tiêu phòng vệ chung của chúng ta” – ông Mattis nói.
Tuyên bố của ông Mattis là một trong những chỉ trích mạnh mẽ nhất nhằm vào các đồng minh không hoàn thành mục tiêu chi tiêu quốc phòng.
Tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis yêu cầu các đồng minh NATO phải đạt được mục tiêu chi tiêu quân sự bằng 2% tổng sản lượng kinh tế trong nước. Ông nói rằng các thành viên NATO cần cho thấy sự tiến bộ trong năm 2017 và thực hiên các kế hoạch liên quan tới mục tiêu chi tiêu quốc phòng.
Một số nước như Ý, Tây Ban Nha chi tiêu quân sự chỉ khoảng 1%/năm trong bối cảnh các nước này tìm cách cắt giảm thâm hụt ngân sách theo sau cuộc khủng hoàng tài chính toàn cầu giai đoạn 2008-2009.
Trong khi đó, Bỉ, Hà Lan và Đan Mạch, ba quốc gia thịnh vượng khác, hiện cần thuyết phục các đảng chính trị cánh tả trong nước vì lực lượng này yêu cầu chính phủ ưu tiên phúc lợi xã hội và giáo dục thay vì tăng chi tiêu quốc phòng.