"Những phát biểu thiếu trách nhiệm của phía Mỹ về vụ tai nạn đâm tàu xảy ra giữa tàu cá Trung Quốc và tàu cá Philippines đã cho thấy rõ nước này có ý đồ muốn phá hoại" mối quan hệ của Trung Quốc với Philippines nói riêng và các quốc gia trong khu vực nói chung, cũng như "gây bất ổn trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương", tờ Thời báo Hoàn cầu - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc dẫn lời một chuyên gia nước này.
Trong một cuộc phỏng vấn trước đó, Đại sứ Mỹ tại Philippines Sung Kim đã tuyên bố về khả năng Mỹ ra tay can thiệp sau vụ tàu cá Philippines bị tàu cá Trung Quốc đâm chìm trên Biển Đông hôm 9/6 vừa qua.
Cụ thể, theo lời ông Kim, thì cái được gọi là "sự cố va chạm" giữa tàu cá 2 nước Trung Quốc - Philippines có thể kích hoạt Hiệp ước phòng thủ chung (MDT) được kí kết giữa Mỹ và Philippines.
Phát ngôn của Đại sứ Mỹ đã nhận nhiều lời chỉ trích gay gắt từ giới chuyên gia Trung Quốc, theo Thời báo Hoàn cầu.
Một nhà nghiên cứu có tên Chen Xiangmiao bình luận rằng phía Mỹ đã "phóng đại vụ va chạm", vì "câu hỏi về việc Biển Đông có nằm trong phạm vi của hiệp ước MDT vẫn còn đang bỏ ngỏ".
"Phát ngôn của ông Kim là không có cơ sở, vì vụ va chạm chỉ là một tai nạn xảy ra giữa các ngư dân, chứ không có cuộc tấn công quân sự nào, và vụ việc vẫn đang trong quá trình điều tra", ông Chen cho biết.
Tại cuộc họp báo ngày thứ 2 (17/6) vừa qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng đã gửi lời chia sẻ và động viên các ngư dân Philippines đã bị đẩy vào tình huống hiểm nghèo sau vụ tai nạn, và cho biết phía Bắc Kinh sẽ tiếp tục tiến hành điều tra toàn diện, thấu đáo và có trách nhiệm.
Ngoài ra, ông Lục còn khẳng định rằng phía Trung Quốc mong muốn và sẵn sàng tăng cường liên lạc với phía Philippines nhằm củng cố niềm tin, xóa bỏ những hoài nghi giữa hai nước, trao đổi kết quả điều tra và làm rõ nguyên nhân gây ra vụ việc ngày 9/6, Thời báo Hoàn cầu cho hay.
Bên cạnh đó, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc dường như cũng ám chỉ tới phát ngôn trước đó của Đại sứ Mỹ, cụ thể là câu nói sau đây của phát ngôn viên Lục Khảng:
"Dù là hành động móc nối vụ tai nạn với mối quan hệ và tình hữu nghị của hai nước Trung Quốc - Philippines hay chính trị hóa vụ tai nạn này, thì đó đều là những hành động không thích hợp. Phía Trung Quốc rất coi trọng vấn đề an ninh hàng hải và sẵn sàng tăng cường hợp tác với các quốc gia láng giềng trong khu vực."
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Philippines đã bác bỏ cáo buộc rằng tàu cá của nước này đã "đâm chìm tàu Philippines rồi bỏ chạy" trong một thông cáo được phát trên Facebook. Thông cáo này thậm chí còn cáo buộc ngược rằng tàu Trung Quốc bị "7-8 tàu Philippines bao vây", và đã bị xóa chỉ sau vài giờ.
Trong thông cáo được đăng lại sau đó, và phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 17/6, chi tiết "7-8 tàu Philippines bao vây" tàu cá Trung Quốc đã bị lược bỏ.