"Nhân chứng duy nhất" nói gì?
Trái với tuyên bố được đưa ra trước đó của dinh Tổng thống Philippines Malacañang và Bộ trưởng Nông nghiệp nước này, ông Emmanuel Piñol, các thuyền viên của tàu cá GEM-VIR1 đều đã tỉnh giấc khi chiếc tàu bị đâm hôm 9/6 trên Biển Đông, Rappler đưa tin.
Theo những phát biểu được đưa ra trong các cuộc họp báo và phỏng vấn về vụ va chạm giữa tàu cá Trung Quốc và tàu cá Philippines hôm 9/6, phát ngôn viên của dinh Tổng thống Malacañang và Bộ trưởng Nông nghiệp Piñol đều khẳng định rằng thuyền viên phụ trách việc nấu ăn cho tàu GEM-VIR1 - ông Richard Blaza - là người duy nhất còn thức và là nhân chứng duy nhất khi vụ việc xảy ra.
"Chỉ có duy nhất một thuyền viên chứng kiến vụ việc, vì khi đó những người còn lại đều đang say ngủ", phát ngôn viên Panelo tuyên bố trong cuộc họp báo tại dinh Malacañang vào ngày hôm qua (18/6).
Tuy nhiên, chính ông Blaza - thuyền viên được các quan chức chính phủ cho là nhân chứng duy nhất - lại đưa ra phát ngôn trái ngược.
Cụ thể, trong một cuộc phỏng vấn do Bộ trưởng Nông nghiệp Piñol tổ chức hôm 17/6, ông Blaza đã khẳng định rằng ông đã đánh thức thuyền trưởng và các thuyền viên còn lại trước khi tàu cá Trung Quốc đâm vào họ. Do đó, theo lời ông này, thì các thuyền viên đều nhận thức được sự việc xảy ra.
"[Tàu cá Trung Quốc] di chuyển với tốc độ rất nhanh, nên tôi đã đánh thức thuyền trưởng và những thuyền viên khác. Tôi đánh thức họ vì biết rằng tàu chúng tôi sắp bị đâm", ông Blaza nói.
Cũng theo lời nhân chứng này, thuyền trưởng Junel Insigne đã cố gắng lái chiếc tàu cá lệch ra khỏi hướng di chuyển của tàu Trung Quốc, nhưng điều đó đã quá muộn.
Theo Rappler, lời kể của ông Blaza trùng khớp với câu chuyện của ít nhất 4 thuyền viên khác của tàu cá GEM-VIR1. Sau đây là lời kể của 4 thuyền viên trên:
Cirilo Escuterio: Một trong những thuyền viên của chúng tôi đã la lớn: "Dậy ngay đi, có một chiếc tàu đang tiến đến và chuẩn bị đâm vào chúng ta". Sau đó người này đã chạy tới buồng của thuyền trưởng, và bảo ông ấy rằng "Thuyền trưởng, hãy cho tàu chạy đi, chúng ta sắp bị đâm rồi".
Joven Jacinto: Khi mọi người bắt đầu la hét thì tôi mới tỉnh giấc. Khi tôi tỉnh hẳn, thì thấy mọi người đều đang chạy tán loạn.
Antonio Torres Jr: Tôi tỉnh giấc khi nghe tiếng la thất thanh: "Tàu kìa! Tàu kìa! Chiếc tàu kia sắp đâm vào chúng ta đến nơi rồi". Tôi đã chạy vội xuống boong tàu, và khi nhìn ra thì thấy có một con tàu sắp sửa đâm vào phần đuôi tàu của chúng tôi thật.
JP Gordiones: Khi đó tôi đang ở phía trong cabin thì nghe thấy có người hét lên rằng có một chiếc tàu lao tới. Sau đó tôi đã chạy ra phía ngoài.
Phóng viên Rappler có mặt trên tàu cá bị tàu Trung Quốc đâm.
Trong cuộc phỏng vấn hôm thứ 2, ông Blaza còn cho biết ông chỉ nhìn thấy ánh đèn trong cabin của tàu cá Trung Quốc. Trong khi đó, thì các thuyền viên còn lại và thuyền trưởng của tàu cá Philippines bị đâm chìm đều nói rằng họ chỉ có thể nhận ra đó là tàu Trung Quốc khi chiếc tàu này tiến lại gần và bật đèn sáng để xem xét tình hình sau vụ va chạm.
Tất cả các thuyền viên đều đưa ra ý kiến thống nhất rằng tàu Trung Quốc đã chiếu đèn rọi vào họ, sau đó lẳng lặng lùi tàu và biến mất, bỏ mặc các ngư dân Philippines không rõ sống chết ra sao sau khi tàu bị đâm chìm.
Ngư dân nói một đằng, quan chức tuyên bố một nẻo
Vì sao chi tiết trên lại quan trọng như vậy? Đó là bởi nhiều quan chức chính phủ Philippines cho rằng khi vụ việc xảy ra, chỉ có duy nhất ông Blaza chứng kiến, và họ dựa trên điều này để tuyên bố rằng họ "không chắc chắn" tàu Trung Quốc cố ý đâm vào tàu Philippines. Tuy nhiên, các thuyền viên của chiếc tàu chìm lại khẳng định chắc chắn rằng đó là hành động cố ý.
Ông Blaza đã được mời tới cuộc phỏng vấn của Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines bởi quan chức này cho rằng ông là nhân chứng duy nhất.
Thuyền trưởng Insigne cũng đã được mời tới dinh Tổng thống để tham gia trò chuyện cùng Tổng thống Rodrigo Duterte và Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines, tuy nhiên ông này đã đổi ý vào phút chót, một phần do tuyên bố "không chắc chắn" Trung Quốc cố tình gây ra vụ việc ngày 9/6 của Bộ trưởng Năng lượng Philippines Alfonso Cusi khiến ông và những người khác cảm thấy mất niềm tin.