Tờ Telegraph (Anh) ngày 9/10 đưa tin, hơn một tuần sau một trong những cuộc tấn công đơn lẻ dữ dội nhất trong lịch sử bằng cách sử dụng tên lửa đạn đạo tiên tiến, tác động của cuộc tấn công chỉ mới bắt đầu trở nên rõ ràng.
Các chuyên gia đang nỗ lực tìm hiểu cách thức, và liệu Israel có thể tự vệ trước nhiều đợt tên lửa hơn nữa hay không nếu chiến tranh tiếp tục leo thang ở Trung Đông.
Cuộc tấn công của Iran diễn ra như thế nào?
Video do một hành khách trên chuyến bay thương mại từ Dubai (UAE) quay đã ghi lại cảnh bắt đầu của cuộc tấn công, có vẻ như xuất phát từ khu vực gần thành phố Shiraz của Iran.
(Video hành khách trên chuyến bay thương mại từ Dubai (UAE) ghi lại cảnh bắt đầu của cuộc tấn công tên lửa của Iran)
Ngay sau đó, người dân Israel được cảnh báo tìm nơi trú ẩn. Ước tính tên lửa đạn đạo mất khoảng 12 phút để đến đích, đầu tiên là đi vào bầu khí quyển của Trái đất và sau đó quay trở lại với tốc độ cao.
Video từ Jordan cho thấy các tên lửa Iran lao vút qua bầu trời hướng về phía Israel, trong khi cảnh quay từ mặt đất tại Israel cho thấy các hệ thống phòng không của nước này được kích hoạt và trong một số trường hợp bị tên lửa áp đảo.
Một video khác cho thấy ít nhất 9 tên lửa Iran đã tấn công gần các cơ sở quân sự ở Israel, trong khi các báo cáo chi tiết sau đó phát hiện ra rằng nhiều tên lửa khác đã xuyên thủng hệ thống phòng không Israel.
(Video một số tên lửa Iran đã xuyên thủng hệ thống phòng không và tấn công các công trình bên trong Israel)
Tiến sĩ Yehoshua Kalisky - nhà nghiên cứu cao cấp tại tổ chức tư vấn INSS có trụ sở tại Tel Aviv - cho biết, ý định của Iran là "làm bão hòa hệ thống phòng không" bằng cách bắn số lượng tên lửa chưa từng có, 180 quả, cùng một lúc.
Tên lửa Iran vượt qua hệ thống phòng không Israel ra sao?
Theo Telegraph, Israel sở hữu một trong những hệ thống phòng không được coi là tốt nhất thế giới, và chắc chắn là một trong những hệ thống được triển khai dày đặc nhất.
Hệ thống phòng không của Israel bao gồm nhiều lớp: Iron Dome, David's Sling và hệ thống vũ khí Arrow - tên lửa đạn đạo chống chiến thuật đầu tiên trên thế giới (sử dụng tên lửa đất đối không để bắn hạ tên lửa đạn đạo).
Mỗi lớp trong hệ thống được thiết kế để ngăn chặn tên lửa từ trên trời xuống ở các độ cao khác nhau, với phiên bản mới nhất của Arrow được thiết kế để đánh chặn tên lửa trong không gian, được gọi là đánh chặn "ngoài khí quyển".
"Ý tưởng là bắn hạ tên lửa càng xa Israel càng tốt, tốt nhất là trên lãnh thổ của đối phương", Kalisky nói với Telegraph. “Nếu việc đó không thành công, các lớp tiếp theo sẽ sẵn sàng bắn hạ tên lửa khi độ cao giảm xuống.”
"David's Sling và cuối cùng là Iron Dome có thể bắn hạ tên lửa khi chúng gần tới mặt đất", Kalisky nói.
Các chuyên gia cho biết, các video cho thấy Israel có thể không có đủ đơn vị phòng không hoặc máy bay đánh chặn để ngăn chặn thành công một loạt tên lửa mạnh như vậy.
Một số nhà quan sát cũng đưa ra nhận định về tốc độ của tên lửa.
Fabian Hoffman - một chuyên gia về tên lửa và là nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Dự án hạt nhân Oslo (Thụy Điển) - cho biết, cảnh quay cho thấy rõ ràng "tốc độ phi thường theo thời gian thực, khoảng 600 – 700 m/s, chúng cực kỳ nhanh".
Ông nói thêm rằng, tất cả các tên lửa mà Iran bắn ra "về bản chất đều là siêu thanh cho đến khi chúng quay trở lại bầu khí quyển và bị làm chậm lại".
Theo Telegraph, Hezbollah thỉnh thoảng cũng bắn hàng trăm quả rocket vào Israel trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng hầu hết chúng đều kém tiên tiến và dễ bị đánh chặn hơn.
Iran đã tấn công vào đâu?
Telegraph đưa tin, Israel ban đầu hạ thấp thiệt hại do cuộc tấn công của Iran gây ra, nhưng sau đó thừa nhận rằng một số căn cứ quân sự đã bị tấn công, mặc dù không có máy bay hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng nào bị hư hại.
Một hình ảnh vệ tinh mà công ty Planet Labs tiết lộ sau đó cho thấy rằng Căn cứ Không quân Nevatim của Israel đã bị ảnh hưởng ở 30 chỗ khác nhau, các nhà kho chứa máy bay và tòa nhà văn phòng bị hư hại.
Một hố lớn do tên lửa gây ra cũng được phát hiện gần trụ sở cơ quan tình báo Mossad của Israel ở Glilot, phía bắc Tel Aviv.
Theo Telegraph, ước tính đã có hơn hai chục tên lửa Iran xuyên thủng hệ thống phòng không Israel. Khoảng 20 tên lửa đã tấn công căn cứ không quân Nevatim, trong khi 3 tên lửa tấn công căn cứ Tel Nof ở miền trung Israel.
Chuyên gia Kalinsky cho biết, có vẻ như hệ thống phòng không Arrow đã bắn trúng động cơ của một số tên lửa nhưng chúng vẫn tiếp tục bay và cuối cùng rơi xuống đất.
Các mảnh vỡ từ tên lửa đã được tìm thấy ở cả Bờ Tây và bên trong lãnh thổ Israel sau cuộc tấn công.
Khu vực chịu tác động của tên lửa Iran tại Căn cứ không quân Nevatim ở Tel-Aviv, Israel. Ảnh: Telegraph
Lỗ hổng phòng không Israel
Theo Telegraph, trong khi hầu hết sự chú ý đổ dồn vào cuộc tấn công trực tiếp của Iran, Israel đã phải chống trả các cuộc tấn công quy mô nhỏ hơn kể từ tháng 10 năm ngoái.
Một số chuyên gia cho rằng, sự gia tăng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nói riêng đã phơi bày một lỗ hổng hoặc điểm yếu của hệ thống phòng không Iron Dome (Vòm Sắt).
Hàng trăm máy bay không người lái đã được phóng từ Iran, Iraq, Yemen, Lebanon và Syria trong một năm qua, làm nhiều người thiệt mạng và gây thiệt hại nghiêm trọng cho các công trình nhà cửa và đường sá.
Chúng bay ở độ cao thấp, thường nằm dưới radar của Iron Dome, buộc Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) phải phát hiện và bắn hạ bằng súng.
Các chuyên gia an ninh đã cảnh báo trong nhiều năm rằng, một cuộc tấn công tên lửa phối hợp lớn của Iran và lực lượng ủy nhiệm của họ có thể áp đảo hệ thống phòng không Israel và gây ra sự tàn phá lớn. Cuộc tấn công hôm 1/10 là một ví dụ.
Tiến sĩ Kalinsky nói rằng, "một đòn tấn công trực tiếp sẽ phá hủy một số tòa nhà" nếu một cuộc tấn công nhắm tới Tel-Aviv. Nhưng ông cũng cho biết, dân thường có thể có thời gian để đến hầm trú ẩn nhờ hệ thống cảnh báo sớm. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng ngay cả một đòn tấn công gián tiếp cũng sẽ gây ra thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạ tầng bởi sóng xung kích mạnh.
Tuy nhiên, các chuyên gia như Tiến sĩ Kalinsky cũng cảnh báo rằng, triển khai một loạt tên lửa với số lượng lớn hơn cần có thời gian và sự chuẩn bị, và có khả năng sẽ bị phát hiện trước.