Theo quy định tại các Thông tư 24 năm 2023 về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới, Thông tư 58 năm 2020, Thông tư 15 năm 2014 và Thông tư 36 năm 2010 của Bộ Công An… thì khi mua bán xe cũ bắt buộc phải sang tên đổi chủ.
Cụ thể Thông tư 24 quy định: Khi bán, tặng cho, thừa kế, trao đổi, góp vốn, phân bổ, điều chuyển xe chủ xe phải giữ lại chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (không giao cho tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe) và nộp cho cơ quan đăng ký xe chứng nhận đăng ký xe, biển số xe để làm thủ tục thu hồi. Trường hợp chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá thì chủ xe nộp cho cơ quan đăng ký xe chứng nhận đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi.
Thời hạn để chủ xe làm thủ tục thu hồi là 30 ngày, kể từ ngày làm giấy tờ mua bán. Trường hợp để quá hạn 30 ngày mà chủ xe không làm thủ tục thu hồi hoặc giao chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cho người mua làm thủ tục thu hồi thì trước khi giải quyết cơ quan đăng ký xe ra quyết định xử phạt đối với chủ xe về hành vi không làm thủ tục thu hồi.
Khi mua bán xe cũ bắt buộc phải sang tên đổi chủ.
Mức xử phạt lỗi mua bán xe cũ không sang tên
Thông tư 24 năm 2023 của Bộ Công An quy định, khi mua bán xe cũ thì chủ cũ phải làm thủ tục thu hồi đăng ký xe và biển số xe, sau đó chủ mới phải làm thủ tục sang tên xe. Vì vậy, nếu mua bán xe cũ mà bên nào không làm thủ tục của mình theo đúng quy định thì sẽ bị phạt như sau:
Hành vi vi phạm đối với bên bán: Với mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô, xe gắn máy sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng nếu chủ xe là cá nhân, phạt tiền từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 nếu chủ xe là tổ chức; Với xe ô tô, xe máy chuyên dùng, các loại xe tương tự xe ô tô sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 nếu chủ xe là cá nhân, phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu chủ xe là tổ chức.
Hành vi vi phạm đối với bên mua: Với mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô, xe gắn máy sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng nếu chủ xe là cá nhân, phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.200.000 nếu chủ xe là tổ chức; Với xe ô tô, xe máy chuyên dùng, các loại xe tương tự xe ô tô: Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 nếu chủ xe là cá nhân, phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu chủ xe là tổ chức.
Có thể thấy, việc mua bán xe nhưng không sang tên có thể dẫn đến những rủi ro pháp lý là cả bên bán và bên mua đều bị xử phạt. Bên cạnh đó nếu mua bán xe cũ mà không sang tên ngay, sau này muốn sang tên thì thủ tục sẽ khó hơn rất nhiều.
Ngoài ra đối với bên bán thì còn nhiều rủi ro pháp lý khác như chẳng hạn bên mua gây tai nạn giao thông thì khi đó bên bán đứng tên trên đăng ký xe sẽ bị liên luỵ và phiền phức, hoặc khi chiếc xe bị phạt nguội thì chủ cũ (tức người đang đứng tên trên cà vẹt xe) sẽ là người bị mời lên làm việc.
Ngoài ra thì còn rất nhiều rủi ro khác, do đó, khi mua bán xe thì 2 bên nên nhanh chóng đi tiến hành làm các thủ tục sang tên, tránh việc “ cái sảy nảy cái ung” gây ra những rủi ro pháp lý nặng nề về sau nếu không may gặp phải sự cố.
Trương hợp mua bán xe cũ nhưng không tìm thấy chủ cũ, chủ cũ đã chết
Theo Điều 31 Thông tư 24 thì trường hợp mua bán xe cũ nhưng không tìm thấy chủ cũ hoặc chủ cũ đã chết vẫn có thể làm thủ tục sang tên xe theo trình tự như sau:
Bước 1: Tổ chức, cá nhân đang sử dụng xe đến cơ quan đang quản lý hồ sơ đăng ký xe đó để làm thủ tục thu hồi và đăng ký sang tên xe tại cơ quan đăng ký xe nơi có trụ sở, cư trú quy định tại Điều 4 Thông tư 24, trường hợp cơ quan quản lý hồ sơ cùng là cơ quan giải quyết đăng ký sang tên xe thì không phải làm thủ tục thu hồi.
Bước 2: Tiến hành giải quyết
Trường hợp tổ chức, cá nhân đang sử dụng xe có chứng từ chuyển quyền sở hữu xe của chủ xe và chứng từ chuyển quyền sở hữu xe của người bán cuối cùng: Trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ xe hợp lệ, cơ quan đăng ký xe ra quyết định xử phạt về hành vi không làm thủ tục thu hồi theo quy định và đăng ký sang tên xe theo quy định;
Trường hợp tổ chức, cá nhân đang sử dụng xe không có chứng từ chuyển quyền sở hữu xe của chủ xe và chứng từ chuyển quyền sở hữu xe của người bán cuối cùng: Cơ quan đăng ký xe cấp giấy hẹn có giá trị được sử dụng xe trong thời gian 30 ngày. Trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ đăng ký sang tên xe, cơ quan đăng ký xe phải gửi thông báo cho chủ xe, đồng gửi cơ quan đăng ký xe đã đăng ký cho xe đó; niêm yết công khai về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị đăng ký của tổ chức, cá nhân tại trụ sở cơ quan đăng ký xe; tra cứu, xác minh tàng thư xe mất cắp và dữ liệu đăng ký xe.
Sau 30 ngày nếu không tranh chấp, khiếu kiện, cơ quan đăng ký xe ra quyết định xử phạt về hành vi không làm thủ tục thu hồi và giải quyết đăng ký sang tên xe theo quy định.