Món đặc sản “ẩn mình” trong thân cây ở miền Tây Việt Nam, du khách nhận xét nhìn thôi đã phải nhăn mặt

Mỗi khi nhắc tới những món ăn, đặc sản nổi tiếng, làm nên hình ảnh của ẩm thực Việt trong mắt bạn bè quốc tế, đa phần những cái tên hiện ra đầu tiên sẽ là phở, bún chả hay bánh mỳ. Không phủ nhận rằng những món ăn này rất ngon, đa dạng, có hương vị đặc sắc và từng nhiều lần lot top những món ăn ngon trên thế giới. 

Tuy nhiên, ẩm thực Việt vẫn có những khía cạnh vô cùng thú vị khác. Chúng là những món ăn có thể đánh giá là kỳ lạ, không phải ai cũng dám thử, nhưng chúng lại là những món đặc sản mang hương vị thơm ngon và giàu dinh dưỡng. 

Một trong số những món ăn như thế có thể kể tới đó là đuông dừa. Tuy nhiên, ở Việt Nam, cụ thể là khu vực miền Tây Nam Bộ, còn có một loại đặc sản khác tương tự, song có hình thức đặc biệt hơn. Đó là đuông chà là. 

Đặc sản đuông chà là ở miền Tây

Đuông chà là là ấu trùng của một loại côn trùng có cánh gọi là kiến dương. Chúng thường sống trong các cổ hũ (phần mềm trong ngọn), thân, gốc của cây chà là tự nhiên. Đây là loại cây thường thấy chủ yếu ở các rừng ngập mặn vùng Tây Nam Bộ, hình dáng giống như cây cau kiểng, mọc thành từng bụi, mỗi bụi có nhiều cây và gai sắc nhọn. Cũng chính bởi "nơi cư trú" đặc biệt như vậy, nên đuông chà là có tên gọi như ngày nay. 

Xét về hình dáng bên ngoài, đuông chà là cũng giống như các loại đuông khác như đuông dừa, đuông tơ tằm. Tuy nhiên đuông chà là to hơn, béo hơn, cỡ bằng ngón tay. 

Trên thực tế, đuông chà là được người dân địa phương coi là một loài sâu bệnh, gây hại cho cây trồng. Đuông chà là sẽ ăn chất dinh dưỡng từ ngọn cây, từ đó mà trở nên to lớn. Tuy nhiên, chính đuông chà là lại được người dân tận dụng, khai thác và trở thành một món ăn đặc sản thơm ngon, nhiều dinh dưỡng. 

Địa phương thuộc vùng Tây Nam Bộ được xem là nổi tiếng và có thể bắt gặp nhiều đuông chà là nhất chính là đất mũi Cà Mau hay cụ thể là khu vực bên bờ sông Báy Háp hoặc khu vực rừng Đầm Dơi.

Đặc sản trong thân cây, không phải ai cũng dám thử

Như đã nói ở trên, đuông chà là sinh sống trong chính thân của cây chà là, và đặc biệt là mỗi phần cổ hũ chỉ có 1 con. Chính vì vậy đuông chà là được đánh giá là quý hiếm và có giá thành cao hơn gấp 3 - 4 lần so với đuông dừa thường. Hoàng Lam, một thực khách đến từ TP.HCM chia sẻ, cô đặt mua 15 con đuông chà là với giá 825.000. Chia ra có nghĩa là 55.000 đồng/con. Vào những giai đoạn "hiếm", đuông chà là còn có thể lên tới giá cao hơn, gần 100.000 đồng/con.

Vào khoảng từ tháng 10 đến tháng 2 Âm lịch năm sau là thời gian đuông chà là bắt đầu được sinh sản. Những người nông dân sẽ đi dọc theo các bụi cây chà là để tìm và chặt các cây chà là có dấu hiệu có đuông bên trong. 

Khi vận chuyển tới tay người mua hay đến bàn ăn của thực khách, đuông dừa tươi từ thiên nhiên vẫn sẽ nằm nguyên trong cổ hũ của cây chà là. Người ăn cần dùng tay hoặc dùng dao để bóc, tách lớp vỏ ngoài này ra. Nhiều người chia sẻ, hình thù của con đuông đã vốn rất đáng sợ, giờ đây để được thưởng thức lại cần tự mình "đón" chúng ra khỏi lớp vỏ, thì quả là việc làm không dễ dàng gì. 

Những bình luận mà nhiều người dành cho món đuông chà là này có thể kể tới như: "Mình chỉ cần nhìn thôi là đã nhăn mặt rồi chứ đừng nói là cầm rồi ăn"; "Thấy mấy con này chắc mình bỏ của chạy lấy người luôn mất"; "Cho thêm tiền chắc mình cũng không dám đụng đến"; hay "Nhìn mà bủn rủn cả chân tay".

Tuy nhiên, vượt qua nỗi sợ về hình thức ban đầu, những người đã ăn thử đặc sản đuông chà là phải gật đầu tấm tắc khen ngợi rằng món ăn có vị thơm ngon, béo ngậy. Cách ăn phổ biến nhất với đuông chà là cũng như đuông dừa, là ăn sống chấm nước mắm ớt, hoặc cho đuông "tắm mắm". Cách ăn này được xem là đem lại vị món ăn tươi nhất, đồng thời giữ được nhiều chất dinh dưỡng nhất. 

Quân Không Gờ, đến từ TP.HCM sau lần đầu tiên ăn đuông chà là nhận xét: "Vị của nó ngon, có độ béo và thơm, không có mùi tanh. Lúc ban đầu ăn có thể thấy sợ vì đuông dừa tươi còn sống nguyên". Phương Oanh, một thực khách khác cũng nói thêm: "Khi cho vào miệng nhai thì cảm giác như có sữa từ đuông dừa chảy ra, vị rất béo".

Bên cạnh ăn sống, cách ăn phổ biến thứ 2 với đuông chà là là chiên. Cô gái có tên Mai Tây Bắc chia sẻ trên trang cá nhân của mình rằng, cô chiên đuông chà là cùng dầu ăn, nước mắm và tỏi. Thành quả cho ra rất thơm, dậy mùi, khi ăn thì có vị béo ngậy, rất ngon.

Có thể thấy dù có hình dáng kỳ lạ nhưng đuông dừa chà là vẫn là món đặc sản được đánh giá là tiêu biểu của vùng Tây Nam Bộ nói chung cũng như đất mũi Cà Mau nói riêng. Hiện nay du khách khi tới du lịch Cà Mau có thể trực tiếp hỏi dướng dẫn viên hoặc người dân bản địa đến những nơi phục vụ món ăn này. Hoặc có thể đặt giao hàng tận nơi nếu như ở những vùng miền xa mà vẫn muốn thưởng thức.