Tiến sĩ triết học Vũ Toản:
Trách nhiệm không của riêng ai
Cổ nhân có câu "Họa từ miệng mà ra". Ngày nay, "miệng" còn là lời hiện diện trên không gian số, đặc biệt là khi sử dụng mạng xã hội.
Người trẻ vốn giàu năng lượng, năng nổ, nhiệt tình, song cũng dễ có suy nghĩ và hành vi bột phát khi cảm xúc không được kiểm soát tốt. Điều này vô tình có thể rước họa vào thân do sự căng thẳng trong các mối quan hệ xung quanh; có thể đánh rơi giá trị xã hội của bản thân và vướng vào những rắc rối ngớ ngẩn do vi phạm pháp luật.
"Gió tầng nào, mây tầng đó"! Nếu chúng ta gieo sự tử tế, trí tuệ, hành động thiện lành, có trách nhiệm với cộng đồng, xã hội thì không chỉ giúp chúng ta tích lũy được năng lượng tích cực cần thiết cho cuộc sống của mình mà còn góp phần lan tỏa những điều tốt đẹp đến mọi người. Tư duy tích cực, làm việc thiện lành là góp phần nâng cao giá trị bản thân, xây dựng môi trường văn hóa ứng xử văn minh.
Với mỗi người, cần tiếp tục tự tin lan tỏa những điều tốt đẹp, nét đẹp truyền thống của người Việt, truyền năng lượng tích cực đến cộng đồng xã hội trên không gian mạng. Bày tỏ chính kiến trước những biểu hiện suy thoái về phẩm chất, đạo đức. Những hành vi ứng xử thiếu văn minh, thiếu trách nhiệm trên không gian mạng, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người khác cần phải được nghiêm trị. Lấy cái đẹp, thu hẹp cái xấu, cái chưa đẹp là trách nhiệm không của riêng ai!
Một TikToker làm video nói xấu người miền Trung nhằm “câu view, câu like” mới đây đã bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính. (Ảnh chụp từ màn hình)Chuyên gia tâm lý Bùi Quang Minh Nhật, giảng viên Trường Cao đẳng FPT Polytechnic:
Chọn lọc thông tin khi chia sẻ
Người dùng mạng xã hội thường mang suy nghĩ "trang của tôi, tôi muốn nói gì mặc tôi". Đã có một số trường hợp bị xử lý nhưng người dùng mạng xã hội chưa ý thức hết hậu quả của sự cuồng ngôn, thiếu chừng mực trên không gian mạng.
Phải nhìn nhận rằng thời gian đầu, khi mạng xã hội mới xuất hiện tại nước ta, khi chưa có bất kỳ quy định nào về quản lý trên không gian mạng, người dùng tự do phán xét, chỉ trích người khác, lâu dần trở thành một thói quen xấu. Đồng thời, gia đình cũng quá dễ dãi trong việc răn dạy con về trách nhiệm phát ngôn, khiến nhiều người trẻ không nghĩ đến hậu quả.
Luật An ninh mạng được thông qua giúp trực tiếp ngăn chặn, xử lý những cá nhân, tổ chức có phát ngôn trái với chuẩn mực, làm ảnh hưởng quyền lợi, danh dự người khác. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cần nhanh chóng, triệt để và mạnh mẽ xử lý người lợi dụng không gian mạng. Lâu dài hơn, cần giáo dục nhận thức, kỹ năng sử dụng mạng xã hội cho thế hệ trẻ. Định hướng cho họ hiểu rằng mạng xã hội tuy là ảo nhưng ảnh hưởng của nó là thật.
Bên cạnh đó, để môi trường mạng được trong sạch, mỗi cá nhân cần hết sức cẩn trọng khi chia sẻ bài viết, thông tin. Cần biết chọn lọc đâu là thông tin khi chia sẻ sẽ gây ra hiệu ứng tích cực; đâu là thông tin gây ảnh hưởng tiêu cực đến mọi người… Có như vậy, dần dần chúng ta mới trở thành những người dùng văn minh, môi trường mạng xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn.
Phát hiện tin giả, báo 18008108
Việt Nam là một trong 10 nước đứng đầu thế giới về số người dùng mạng xã hội, với gần 64 triệu tài khoản Facebook và gần 35 triệu tài khoản YouTube, chưa kể nền tảng TikTok hiện nay.
Luật hiện nay có nhiều chế tài dành cho người dùng mạng xã hội, tùy mức độ vi phạm mà phải chịu chế tài về hành chính hoặc hình sự nếu đủ các yếu tố cấu thành. Mức xử phạt hành chính được quy định tại điểm a, khoản 1, điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP là phạt tiền từ 10-20 triệu đồng; tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm; buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn. Ngoài ra, hành vi đưa thông tin sai sự thật lên mạng xã hội gây ảnh hưởng đến uy tín cá nhân, tổ chức khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Vu khống" hoặc tội "Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông" hoặc tội "Làm nhục người khác"...
Trong nền tảng mạng xã hội thật và giả lẫn lộn, người dân cần lựa chọn thông tin đăng tải, chia sẻ từ những trang mạng xã hội chính thống; nói không trong việc tham gia đăng tải, bình luận thông tin sai sự thật, hình ảnh phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục, xúc phạm danh dự của tổ chức, cá nhân. Đồng thời, cần đẩy mạnh thông tin tích cực, có ý nghĩa trong cuộc sống; đấu tranh, phê phán, lên án hành vi sai trái, vi phạm trên mạng xã hội.
Khi phát hiện tin giả, thông báo về Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam qua website: http://tingia.gov.vn; email: online.abei@mic.gov.vn hoặc số điện thoại 18008108.
Luật sư Trần Minh Hùng
(Trưởng Văn phòng Luật sư Gia Đình - Đoàn Luật sư TP HCM)