Hai điều khoản luận tội Tổng thống Trump
Ngày 10/12, đảng Dân chủ đã công bố 2 điều khoản luận tội Tổng thống Trump là lạm quyền và cản trở Quốc hội. Mỗi điều khoản này sau đó được Ủy ban Tư pháp Hạ viện bỏ phiếu để thông qua. Cơ quan này hiện có 24 nghị sĩ đảng Dân chủ và 17 nghị sĩ đảng Cộng hòa.
Sau khi các điều khoản luận tội được thông qua, chúng sẽ được bỏ phiếu tại toàn bộ Hạ viện. Dĩ nhiên, với một Hạ viện do đảng Dân chủ chiếm đa số, kết quả là không khó đoán. Quy trình tiếp theo sẽ diễn ra tại phiên tòa của Thượng viện. Nếu 2/3 Thượng viện, tức là 67 thượng nghị sĩ bỏ phiếu tán thành các điều khoản trên, Tổng thống Trump sẽ bị bãi miễn và Phó Tổng thống Mike Pence là người lên thay.
Trong quá trình điều tra luận tội Tổng thống Trump , điều khoản lạm quyền được thiết lập dựa trên cáo buộc rằng ông Trump đã hoãn khoản viện trợ quân sự 400 triệu USD cho Ukraine mà Quốc hội đã thông qua để gây sức ép buộc Tổng thống Zelensky tiến hành điều tra đối thủ chính trị của ông - cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng viên đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020.
Một cuộc gặp với Tổng thống Trump tại Nhà Trắng của Tổng thống Zelensky cũng bị hoãn lại như một điều kiện để trao đổi với yêu cầu điều tra trên.
Theo báo cáo của Ủy ban Tình báo Hạ viện, trong cuộc điện đàm ngày 25/7, Tổng thống Trump đã đề nghị ông Zelensky điều tra ông Biden và con trai là Hunter khi 2 cha con cựu Phó Tổng thống có liên quan đến công ty năng lượng Burisma Holding của Ukraine. Báo cáo này cũng cho biết, bất chấp việc thiếu bằng chứng về các hành động tham nhũng của cha con ông Biden, Tổng thống Trump đã đưa ra một "đặc ân" cho phía Ukraine nếu tiến hành điều tra.
Đảng Dân chủ cho rằng việc Tổng thống Trump gây sức ép với đồng minh nước ngoài là một hành động vi hiến khi lạm dụng quyền lực để đạt được mục đích chính trị cá nhân. Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler cho rằng Tổng thống đã tìm cách "đạt lợi ích cá nhân một cách không phù hợp trong khi phớt lờ hoặc làm phương hại đến lợi ích quốc gia".
Điều khoản thứ hai mà đảng Dân chủ muốn đưa ra để luận tội Tổng thống Trump là cản trở Quốc hội. Cáo buộc này được đưa ra dựa trên việc ông Trump thiếu hợp tác với cuộc điều tra của Hạ viện, trong đó có việc ngăn cản các nhân chứng thực hiện trát hầu tòa và ra làm chứng.
Cố vấn Nhà Trắng Pat Cipollone trong một bức thứ gửi tới Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và các lãnh đạo Hạ viện khác ngày 8/10 đã khẳng định cuộc điều tra này đã "vi phạm sự công bằng cơ bản và quy trình bắt buộc mà Tổng thống xứng đáng được hưởng theo Hiến pháp".
Tuy nhiên, đảng Dân chủ phản pháo lại rằng việc giữ kín các tài liệu và ngăn cản các nhân chứng ra làm chứng như một phần trong cuộc điều tra liên quan đến Ukraine đã vi phạm hệ thống "kiểm tra và cân bằng" cơ bản giữa các nhánh quyền lực của đất nước.
Báo cáo của đảng Dân chủ khẳng định Nhà Trắng đã ngăn cản một số nhân viên cấp cao ra làm chứng. Tổng thống Trump đã tweet hồi tháng trước rằng ông muốn mọi người ra làm chứng nhưng để "đấu tranh cho các Tổng thống tương lai và Văn phòng Tổng thống”, ông quyết định không để họ xuất hiện trước Hạ viện.
Dù được chỉ đạo trực tiếp là không được ra làm chứng nhưng một số quan chức trong chính quyền Tổng thống Trump vẫn làm điều này. Cũng theo báo cáo của Ủy ban Tình báo, ông Trump đã đe dọa các nhân chứng, những người xuất hiện trước Ủy ban Tình báo Hạ viện như một phần của cuộc điều tra bằng cách đặt câu hỏi về lòng yêu nước của họ và biến họ thành mục tiêu để chỉ trích.
Phản ứng của đảng Cộng hòa
Tổng thống Trump và các đồng minh của ông trong đảng Cộng hòa tuyên bố rằng Tổng thống hành đã hành động trong thẩm quyền của mình khi ông hoãn khoản viện trợ quân sự Ukraine bởi những lo ngại về tình trạng tham nhũng của nước này.
"Những người phạm tội "lạm dụng quyền lực" chính là đảng Dân chủ - những người đang thúc đẩy quá trình luận tội, chứ không phải Tổng thống Trump, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham khẳng định trên Twitter.
Tổng thống Trump đã phản ứng trước các điều khoản luận tội của đảng Dân chủ bằng một loạt tweet khi cho rằng cuộc điều tra luận tội là một "cuộc săn phù thủy", đồng thời cáo buộc Chủ tịch ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff tham nhũng.
Ông Trump cũng tuyên bố rằng, cáo buộc ông yêu cầu Ukraine can thiệp cuộc bầu cử năm 2020 của Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Nadler là "điều ngớ ngẩn. Ông ta biết rõ điều đó không phải là sự thật".
Tổng thống Mỹ khẳng định rằng các quan chức Ukraine đều nói rằng họ không chịu bất kỳ sức ép nào: "Nadler và đảng Dân chủ hiểu rõ điều này, nhưng họ không chịu thừa nhận".
"Họ không có vụ án nào để luận tội cả. Không tham nhũng. Không trao đổi. Không lạm quyền. Sự thật không đứng về phía họ. Đây là một động thái chính trị không hề thỏa đáng được dựng lên nhằm chống lại Tổng thống Trump trong năm 2020", Thượng nghị sĩ Steve Scalise nhận định.
Trong khi đó, tại một buổi họp báo, lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy cho biết nỗ lực này của đảng Dân chủ là một điều gây lo ngại.
"Đây không phải là một ngày mà người Mỹ tự hào", ông McCarthy cho biết, đồng thời gọi đó là một "nỗi xấu hổ" của Quốc hội.
Các đồng minh của Tổng thống Trump còn cho rằng đảng Dân chủ đang tìm cách luận tội Tổng thống Trump như một cách để đảo ngược lại kết quả bầu cử năm 2016 và ngăn cản ông tái đắc cử vào năm 2020.
"Đây là đòn quyết định trong mục tiêu 3 năm qua của đảng Dân chủ, đó là luận tội và bãi miễn Tổng thống", Thượng nghị sĩ Andy Biggs, một đồng minh trung thành của ông Trump tại Ủy ban tư pháp Hạ viện cho biết. Ông Biggs đã gọi cuộc luận tội là "cuộc đảo chính diễn biến chậm nhất lịch sử".
Các điều khoản luận tội được đưa ra trong cùng một ngày khi ông Trump và đảng Dân chủ đạt được sự nhất trí trong việc nối lại thỏa thuận thương mại với Mexico và Canada. Đảng Cộng hòa đã nhiều lần chỉ trích đảng Dân chủ quá tập trung vào việc luận tội thay vì những vấn đề quan trọng khác của đất nước như thương mại hoặc các vấn đề pháp lý.
"Thông báo 2 điều khoản luận tội vô căn cứ sẽ không thể làm tổn hại đến Tổng thống mà chỉ làm tổn hại đến người dân Mỹ, những người mong đợi các quan chức mà họ bầu ra sẽ thay họ làm đất nước của chúng ta mạnh hơn", Thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham cho biết trong một tuyên bố.
Bà Grisham cũng khẳng định: "Tổng thống sẽ giải quyết những cáo buộc sai lầm này tại Thượng viện và sau đó sẽ được miễn tội hoàn toàn bởi ông ấy không làm bất kỳ điều gì sai trái"./.