Loài cá hiếm có mặt ở Việt Nam, rất được người Trung Quốc ưa thích
Năm 2017, ông Lê Quốc Đại (trú phường Nguyễn Du - TP. Hà Tĩnh) cùng ông Trương Quang Thắng (trú xã Hộ Độ, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) đi thả câu trên vùng biển Thạch Hải (Thạch Hà, Hà Tĩnh) thì câu được con cá màu vàng óng rất lạ mắt. Con cá này sau đó được xác định là cá sủ vàng. Con cá nặng 4,6kg, dài gần 80cm, có vi màu hồng đỏ, bụng màu trắng, trên thân lấp lánh ánh vàng. Nhiều thương lái ở Nha Trang, Quảng Bình liên lạc và trả giá 400 triệu đồng.
Năm 2018, ông Lê Văn Hằng cùng đồng nghiệp là ông Hoàng Quốc Đại (phường Phước Long, TP Nha Trang, Khánh Hòa) trong một chuyến đi câu tại vùng biển Hòn Khói (thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) đã câu được 2 con cá nghi là cá sủ vàng quý hiếm; một con nặng 7kg, 1 con nặng 2kg. Sau đó, hai ông đã bán cặp cá sủ vàng quý hiếm cho thương lái Trung Quốc với giá lên tới 1,5 tỷ đồng.
Cá sủ vàng còn có tên khoa học là Otolithoides biauritus, hay được gọi là cá sủ vây vàng, cá sủ vàng kép, cá thủ, cá đường. Đây là loại cá lớn nhất trong họ cá đù, thuộc bộ cá vược (họ Sciaenidae), phân bố ở Ấn Độ, Indonesia, Sri Lanka, Trung Quốc, Việt Nam.
Theo các chuyên gia, cá sủ vàng mõm nhọn, miệng rộng, màu vàng nghệ, hàm dưới kéo dài tới dưới sau hốc mắt, răng khỏe, vây lưng dài. Loài cá này sinh sống ở biển, nhưng vào mùa sinh sản (tháng 1 - 4 và 9 - 10 âm lịch) nó sẽ bơi đến các vùng cửa sông nước lợ để đẻ.
Cá con sẽ bơi vào vùng nước ngọt sâu trong đất liền sinh sống, sau 1 - 2 năm sẽ tự trở về với biển. Cá trưởng thành kích thước có thể đạt đến 160cm, nặng trên 120kg, chiều dài tối đa có thể đạt được là 160cm.
Tùy vào môi trường đang sống mà đầu và lưng cá có màu xám hoặc xanh. Khi cá sủ vàng chết, toàn thân cá sẽ dần đổi màu từ vàng nhạt sang vàng thẫm.
Cá sủ vàng có thức ăn chính là các loài động vật không xương sống và các loài cá con sống ở tầng đáy của môi trường nước. Chúng rất khó phát triển trong môi trường nhân tạo, vậy nên việc nuôi loài cá này làm cảnh hoặc bảo tồn là điều cực kỳ khó khăn.
Ở nước ta, cá sủ vàng phân bố rải rác từ vùng biển miền Bắc đến miền Nam. Các tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An cũng xuất hiện loài cá này nhưng giờ không còn nhiều, thi thoảng mới xuất hiện. Tuy nhiên, chúng chưa được đưa vào Sách Đỏ vì vẫn có thể đánh bắt được. Dù vậy, chúng vẫn trở thành loài cá quý hiếm, có giá trị đắt như vàng ở Trung Quốc và Việt Nam.
Tại sao có mức giá lên đến bạc tỷ?
Giá trị kinh tế của loài cá này đặc biệt cao, trước năm 2005 tại Việt Nam giá từ 5-7 triệu đồng/kg (300 - 400 USD/kg). Năm 2007, giá tăng mạnh lên khoảng 15– 0 triệu đồng/kg. Đến hiện tại, do thương lái "săn lùng", giá có thể bán lên đến hàng tỉ đồng tùy theo trọng lượng.
Cá sủ vàng là loại cá quý hiếm, thịt thơm ngon và có giá trị kinh tế cao. Vẩy cá sủ vàng rất cứng nên được dùng để chế tạo những miếng gảy đàn cho người chơi đàn, bán sang Nhật Bản hay châu Âu.
Về dinh dưỡng, thịt cá sủ vàng ăn tươi cũng có mùi vị thơm ngon, bóng cá phơi khô là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao (ngang với nhân sâm vì bổ gan, thận). Phụ nữ mang thai hoặc sau khi sinh mà được ăn thịt cá sủ vàng sẽ giúp cơ thể bổ sung nhiều dinh dưỡng.
Các chuyên gia cho rằng, cá sủ vàng được trả giá cao bởi nó có giá trị cao trong dinh dưỡng và y học, đặc biệt trong lĩnh vực y học. Cụ thể, bong bóng cá sủ vàng chính là nguyên liệu hữu cơ để sản xuất ra một loại chỉ tự tiêu có khả năng tự hủy sau khi phẫu thuật cho bệnh nhân, không gây tổn thương đối với mô, giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm.
Bong bóng cá sủ vàng
Bong bóng cá cũng rất giàu đạm, cứ 500g bong bóng thì chứa 442g đạm, giúp người ăn đại bổ chân nguyên, hoạt huyết tráng dương, bổ sung chất cho cơ thể suy nhược, thiếu máu…
Do đó, nó có giá rất đắt, tới 45.000-55.000 USD/kg tùy theo độ dài của bóng. Cá có trọng lượng 40-50kg thì bóng đạt khoảng 1kg tươi.
Ngoài ra, người Trung Quốc sử dụng bong bóng cá trong một số phương thuốc bí truyền, khiến giá trị của nó càng nâng lên một cách chóng mặt.
Người Trung Quốc cho rằng, ăn cá sủ vàng sẽ có nhiều may mắn, làm ăn phát đạt. Người Nhật Bản và Việt Nam còn gọi đây là "lộc trời".
