Với việc có nhiều mẫu xe tăng, nguồn cung lớn xe bọc thép và lợi thế về số lượng lớn, xe tăng của Nga có thể sẽ áp đảo Ukraine trên chiến trường. Tuy nhiên, Nga đã mắc phải một số sai lầm trong việc triển khai xe tăng sau hơn 1 năm phát động chiến dịch quân sự đặc biệt, dẫn đến thiệt hại về trang thiết bị. Trong khi đó, Ukraine đang cố gắng “cân bằng lực lượng” với Nga bằng việc chờ phương Tây chuyển giao xe tăng trong những tháng tới.
Xe tăng Ukraine tại vị trí tiền tuyến ở Bakhmut, vùng Donetsk. Ảnh: AP
Theo Business Insider, diễn biến hiện tại của cuộc xung đột chưa thể được xác định bằng “cuộc chiến xe tăng”. Ukraine từng sử dụng xe tăng Nga bỏ lại trên chiến trường để hỗ trợ cuộc phản công ở Kharkov vào năm ngoái và đẩy lùi cuộc bao vây của Nga vào đầu năm nay ở Vuhledar, nơi diễn ra trận chiến xe tăng lớn nhất.
Theo Đại tá Thủy quân Lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu Mark Cancian, sức mạnh to lớn của xe bọc thép trên chiến trường là gấp 3 lần. Ông cho rằng xe tăng cung cấp khả năng cơ động, hỏa lực và khả năng bảo vệ, mang đến cho binh sĩ sự linh hoạt khi di chuyển và khai hỏa cùng lúc.
Xe tăng vẫn là một khía cạnh quan trọng của cuộc xung đột đối với cả Nga và Ukraine. Moscow đang nỗ lực bổ sung nguồn cung xe tăng, trong khi Kiev tiếp tục kêu gọi phương Tây hỗ trợ.
Liệu Nga đã triển khai lực lượng xe tăng hiệu quả?
Trong hơn 1 năm nổ ra xung đột, Nga chủ yếu sử dụng 4 mẫu xe tăng là T-64, T-72, T-80 và T-90, trong đó T-72 chiếm phần lớn trong hạm đội.
Theo một số báo cáo trích dẫn Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, Nga được cho là đã triển khai chiến dịch quân sự với một hạm đội khoảng 3.000 xe tăng. Tuy nhiên, ngay cả khi có hàng nghìn xe tăng trên chiến trường, sự đa dạng giữa các phương tiện vẫn rất ít.
Trên lý thuyết, Nga có thông số kỹ thuật về xe tăng tốt hơn nhưng triển khai xe tăng chiến trường lại là một câu chuyện khác.
Quân đội Nga không chỉ gặp khó khăn trong việc sử dụng hợp lý các xe tăng mà còn gặp thách thức khi cố gắng duy trì chúng. Các báo cáo từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế và Oryx, một nền tảng phân tích tình báo nguồn mở, ước tính rằng ít nhất 1.000 xe tăng Nga đã bị phá hủy kể từ đầu cuộc xung đột ở Ukraine.
Theo Jeffrey Edmonds, cựu sĩ quan thiết giáp của quân đội Mỹ và chuyên gia về Nga tại Trung tâm Phân tích Hải quân, một phần quan trọng của cuộc chiến xe tăng là sử dụng hiệu quả các phương tiện này song song với bộ binh, không quân, pháo binh và công binh, một chiến thuật được gọi là vũ khí kết hợp.
Vào giai đoạn đầu của chiến dịch quân sự, Nga đã gửi một đoàn xe tăng đơn lẻ vào chiến trường ở Bucha. Sau đó, vào đầu năm nay, Nga đã có động thái tương tự ở Vuhledar, dẫn đến việc mất hơn 100 xe tăng. Nếu Nga thực hiện vũ khí kết hợp, họ có thể đã cử một đội bộ binh đi trước xe tăng để thăm dò địa hình cho các phương tiện tiến tới và trinh sát các điểm có thể tấn công.
Những “lỗ hổng” của Nga buộc nước này phải sử dụng những chiếc xe tăng cũ lấy từ kho, bao gồm T-62, T-55 và T-54, một số có từ những năm 1940.
Chuyên gia Edmonds cho rằng những chiếc xe tăng đã có tuổi đời hàng thập kỷ này di chuyển chậm hơn và thiếu khả năng kiểm soát hỏa lực so với những chiếc xe tăng hiện đại. Nga được cho là vẫn còn hàng nghìn chiếc xe tăng cũ trong kho dự trữ mà họ có thể triển khai ra chiến trường nếu tiếp tục chịu tổn thất đáng kể về thiết bị.
Ukraine chờ đợi xe tăng từ phương Tây
Đầu năm nay, một số quốc gia phương Tây đồng loạt tuyên bố sẽ cung cấp xe tăng cho Ukraine. Mỹ đã cam kết gửi cho Ukraine 31 xe tăng M1A1 Abrams trong những tháng tới, Anh chuẩn bị gửi 14 xe tăng Challenger 2 và Đức sẽ cung cấp 14 xe tăng Leopard 2 cho Ukraine.
Nhà phân tích Cancian cho biết, đây là một loạt xe tăng phương Tây có lớp giáp và khả năng kiểm soát hỏa lực tốt hơn so với T-72 của Nga. Theo ông Edmonds, cả 3 mẫu xe tăng trên đều lớn hơn hầu hết các xe tăng Nga và có lớp giáp tiên tiến hơn.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ khi nào xe tăng phương Tây sẽ đến chiến trường ở Ukraine cũng như vai trò của chúng trong các cuộc phản công trong tương lai của Kiev.
Chuyên gia Edmonds cho rằng, các xe tăng sắp tới do phương Tây gửi cho Ukraine có thể giúp thay đổi tình hình xung đột. Theo ông, cuộc phản công vào mùa xuân hoặc mùa hè của Ukraine có thể sẽ là một nỗ lực nhằm gây ảnh hưởng cho phòng tuyến của quân Nga, một mục tiêu sẽ được hỗ trợ bởi một hạm đội xe tăng.
Trong khi đó, ông Cancian đánh giá, số lượng xe tăng của phương Tây, khoảng 150 chiếc, không có khả năng thay đổi cục diện xung đột. “Ukraine gặp vấn đề về số lượng xe tăng. Ngay cả khi chúng là những loại xe tăng tốt, thì số lượng cũng quá nhỏ để thay đổi diễn biến xung đột”.
Tuy nhiên, ông Edmonds cũng cho rằng những tuyên bố về việc cung cấp xe tăng cho Ukraine của phương Tây sẽ tạo tiền đề cho khả năng hỗ trợ thêm thiết bị cho Kiev trong tương lai./.