Latvia là nước EU đầu tiên cấm lúa mì Nga
Chính phủ Latvia ngày 5/3 đã thông qua lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp từ Nga và Belarus. Lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm sẽ có hiệu lực sớm nhất vào ngày 8/3.
Lệnh cấm nhập khẩu áp dụng đối với các loại rau củ, các loại đậu, trái cây, ngũ cốc, bột mì, bánh, bã nho, và các sản phẩm dùng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi.
Lệnh cấm này chưa áp dụng cho lúa mì di chuyển qua Latvia trên đường đến các nước khác trong khối Liên minh châu Âu (EU).
"Vấn đề về việc vận chuyển lúa mì từ Nga và Belarus qua các cảng biển của chúng tôi vẫn là điều nhạy cảm", Bộ trưởng Nông nghiệp Latvia Armands Krauze nói.
"Latvia có thể cấm nhập khẩu từ Nga, nhưng chỉ có Liên minh Châu Âu (EU) mới có thể đồng ý về một hành động phối hợp nếu muốn việc cấm vận chuyển sản phẩm của Nga vào lãnh thổ EU," ông Armands Krauze cho hay.
Latvia là một nhà nhập khẩu lớn của sản phẩm nông nghiệp từ Nga. Nước này nổi lên là một trong những quốc gia châu Âu chỉ trích gay gắt nhất đối với Moscow và đã vận động hành lang để có các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn với Nga cũng như cung cấp thêm vũ khí cho Kiev.
The Moscow Times cho biết, từ đầu tháng 2, hàng ngàn nông dân Latvia đã biểu tình tại 16 thị trấn trên khắp đất nước, kêu gọi cấm nhập khẩu lúa mì từ Nga do lo ngại rằng hành động nhập khẩu này đang đồng nghĩa với việc tài trợ cho chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow ở Ukraine.
Bộ trưởng Nông nghiệp Latvia Armands Krauze
Ba Lan tiếp sức
Trong chuyến thăm Warsaw của thủ tướng Latvia Evika Silina hôm 29/2, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết, Ba Lan không loại trừ khả năng áp đặt các lệnh cấm đối với các sản phẩm nông nghiệp từ Nga.
Ba Lan hiện đang phải đối mặt với các cuộc biểu tình của nông dân trong thời gian gần đây nhằm chống lại các quy định về môi trường của EU. Nông dân nước này cũng ý kiến rằng khi EU miễn thuế nhập khẩu cho Ukraine vào năm 2022 thì việc cạnh tranh của các sản phẩm nông nghiệp đến từ Kiev với các sản phẩm nội địa là không công bằng.
Nông dân Ba Lan biểu tình. Ảnh: EPA-EFE
Trước vấn đề này, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nhận định thêm rằng các sản phẩm nông nghiệp từ Nga và Belarus cũng đang ảnh hưởng lớn tới thị trường.
"Latvia đã quyết định thực hiện lệnh cấm vận đối với việc nhập khẩu sản phẩm (nông nghiệp) từ Nga. Chúng tôi sẽ phân tích trường hợp của Latvia, và tôi không loại trừ khả năng Ba Lan sẽ có một sáng kiến thích hợp," ông Donald Tusk nói.
Kêu gọi toàn EU vào cuộc
Hôm 4/3, hãng tin Bloomberg cho biết, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho hay, nước này sẽ kêu gọi Ủy ban Châu Âu áp đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với việc nhập khẩu sản phẩm nông nghiệp từ Nga và Belarus nhằm tăng cường an ninh khu vực và bảo vệ nông dân.
"Tôi tin rằng một quyết định chung của Châu Âu sẽ hiệu quả hơn là quyết định riêng lẻ của từng quốc gia trong khu vực", Thủ tướng Tusk nói trong một cuộc họp báo chung với người đồng cấp Lithuania, Ingrida Simonyte, hôm 4/3 tại Vilnius. Ông Tusk cũng khẳng định sẽ đưa ra một nghị quyết trước quốc hội.
Thủ tướng Lithuania, bà Ingrida Simonyte cho biết, Lithuania sẽ ủng hộ sáng kiến toàn EU cấm nông sản của Nga trong cuộc họp với các nhà lãnh đạo EU để thảo luận về vấn đề an ninh trong bối cảnh chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine vẫn tiếp diễn.
Bloomberg dẫn các số liệu chính thức cho thấy, nhập khẩu lương thực từ Nga của Ba Lan đạt 350 triệu euro vào năm 2023, thấp hơn nhiều so với 1,7 tỷ euro nhập khẩu từ Ukraine.
Nga thuộc nhóm những cường quốc nông nghiệp quan trọng. Năm 2021, nước này nằm trong số 3 nhà xuất khẩu hàng đầu thế giới về lúa mỳ, lúa mạch, ngô, hạt cải và dầu hạt cải, hạt hướng dương và dầu hướng dương.