Cuộc tấn công cầm chắc thất bại
Theo nhà phân tích Scott Ritter – cựu sĩ quan tình báo Thủy quân lục chiến Mỹ, các phần tử đến từ tổ chức khủng bố Hay'at Tahrir al-Sham (HTS), do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, đã tiến hành một cuộc tấn công "cầm chắc thất bại ngay từ đầu" nhằm vào quân đội Syria. Câu hỏi ở đây là tại sao chúng lại làm như vậy?
Các báo cáo tin tức truyền ra bên ngoài tỉnh Idlib cho biết, một chiến dịch liên hợp, với sự tham gia của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và các phần tử đến từ nhóm phiến quân thánh chiến dòng Salafi Hay'at Tahrir al-Sham (HTS), đã được phát động nhằm vào các vị trí của quân đội Syria ở bên trong và xung quanh làng Nayrab - khu vực mà quân chính phủ vừa giành được vài ngày trước.
Các đơn vị của HTS, dưới sự yểm trợ của pháo binh Thổ Nhĩ Kỳ, đã tràn vào một số vị trí của quân đội Syria, chiếm giữ một số xe bọc thép trước khi phải rút lui bởi các đợt không kích dữ dội của Không quân Nga.
Phe nổi dậy phóng rocket tại một vị trí gần làng Nairab, cách Idlib 14km về phía đông nam. Ảnh: AFP
Theo truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, có ít nhất 2 binh sĩ nước này đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh và một số khác bị thương nhưng cho biết đó là do phía quân đội Syria, chứ không phải do các máy bay chiến đấu Nga.
Đây không phải là lần đầu tiên Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và HTS "hiệp đồng tác chiến" trên chiến trường. Pháo binh Thổ Nhĩ Kỳ từng khai hỏa yểm trợ cho các cuộc phản công quy mô hạn chế của các đơn vị HTS. Những đơn vị này được trang bị các loại vũ khí và xe thiết giáp của Thổ.
Trong trận giao tranh ở Nayrab, các cuộc tấn công tương tự đã giúp HTS thu được thành công chớp nhoáng, trước khi chúng bị đánh bật.
Thổ Nhĩ Kỳ đang đánh một canh bạc lớn
Theo ông Ritter, điểm khác biệt giữa các cuộc phản công thất bại trước đó của HTS với chiến dịch như Nayrab là sự hiện diện của binh lính Thổ tác chiến song hành với các phần tử HTS, và tuyên bố đe dọa gần đây của Tổng thống Erdogan về việc phát động cuộc tấn công quy mô lớn nhằm buộc quân đội Syria phải rút về các vị trí mà họ chiếm giữ theo thỏa thuận Sochi.
Thoạt nhìn thì cuộc giao tranh ở Nayrab có vẻ biểu đạt lời đe dọa của ông Erdogan, nó như trận đánh đầu tiên trong một chiến dịch lớn nhằm "trừng phạt" quân đội Syria và đồng minh Nga của họ.
Song, có một nhân tố đã làm thay đổi kịch bản này, đó là Không quân Nga. Moscow đã thể hiện rõ ràng rằng họ sẽ không cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch đường không ở Idlib.
Ngoài ra, việc Không quân Nga được triển khai ngay lập tức để tấn công và đánh bại chiến dịch của Thổ/HTS cho thấy Moscow không có ý định từ bỏ quyền kiểm soát không phận Syria. Do đó, miễn là máy bay Nga còn ở Idlib thì không có hội thành công nào cho các cuộc tấn công chống lại quân đội Syria.
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn nhận thức được điều này, vì thế một câu hỏi được đặt ra là: Tại sao họ lại phát động một cuộc tấn công cầm chắc thất bại?
Một trong những câu hỏi mà trước đây Thổ Nhĩ Kỳ chưa tìm được lời giải đáp là Không quân Nga sẽ ứng phó như thế nào trước các cuộc tấn công có binh lính và trang thiết bị của Thổ. Tuy nhiên, có vẻ giờ đây họ đã tìm được đáp án.
Không quân Nga đã làm phá sản toan tính của Thổ. Ảnh: Sputnik
Khi phát động cuộc tấn công Nayrab, Thổ Nhĩ Kỳ đã làm leo thang tình hình lên gần tới mức độ của một cuộc đối đầu trực diện giữa Nga-Thổ.
Trước kết quả tức thì của các cuộc không kích do Nga tiến hành nhằm vào lực lượng Thổ/HTS, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã phải đề nghị Mỹ đưa các tên lửa phòng không Patriot tới hỗ trợ phòng thủ không phận Idlib. Tuy nhiên, rất khó có khả năng yêu cầu này sẽ được chấp thuận.
Ông Ritter nhận định, bằng cách tham gia vào hành động gây leo thang như trên, Thổ Nhĩ Kỳ dường như đang đánh cược việc Nga sẽ tìm cách giảm leo thang để tránh tổn hại lâu dài mối quan hệ giữa hai nước.
Một trong những mục tiêu của Thổ có thể là đạt được thỏa thuận ngừng bắn mới bao hàm những đợt tuần tra quân sự chung giữa Nga-Thổ, tương tự như các đợt tuần tra đang được thực hiện tại vùng lãnh thổ của người Kurd mà Thổ Nhĩ Kỳ đã chiếm đóng ở đông bắc Syria.
Mặc dù Nga có thể tán thành thỏa thuận ngừng bắn nhưng họ sẽ không làm thế trừ phi Thổ Nhĩ Kỳ có thể đảm bảo được rằng các phần tử HTS ở Idlib bị tước vũ khí và loại bỏ.
Nếu Thổ không làm được điều đó, thì Nga đã biểu hiện rõ ràng rằng họ sẽ tiếp tục hỗ trợ quân đội Syria trong việc khôi phục quyền kiểm soát đối với toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia này.
*** Bài viết thể hiện quan điểm riêng của nhà phân tích Scott Ritter.