Tuy Ngân hàng (NH) Nhà nước giảm chi phí cho các NH thương mại qua việc giảm 1% các mức lãi suất chủ chốt từ ngày 13-5, lãi suất đầu vào cũng giảm mạnh còn 5%-10%/năm nhưng lãi suất cho vay giảm chưa đáng kể.
Lãi vay tiêu dùng quá cao
Ngày 16-5, chúng tôi đến một số NH để tìm hiểu lãi suất cho vay. Tại NH Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), chúng tôi đề nghị vay 100 triệu đồng để mua sạp bán hàng ở chợ. Nhân viên VPBank cho biết sẽ chuyển mục đích sử dụng vốn sang cho vay tiêu dùng, lãi suất 14,4%/năm.
NH Quốc tế (VIB) cho vay mua ô tô với lãi suất ưu đãi 7,7%/năm trong 3 tháng đầu tiên, sau đó sẽ áp dụng lãi suất thả nổi. “Cụ thể là lãi suất bao nhiêu?” - chúng tôi thắc mắc. Nhân viên NH này cho biết: “Nếu căn cứ vào thời điểm này thì từ tháng thứ 4 trở đi, NH có thể áp lãi suất 14%/năm. Trường hợp khách hàng trả hết nợ trước hạn trong năm đầu tiên thì không được ưu đãi lãi suất trong 3 tháng đầu. Khi đó, lãi suất vay vốn thực tế là 14%/năm”.
Đến NH Sài Gòn Thương Tín, chúng tôi đề nghị vay 100 triệu đồng để du học thì được thông báo lãi suất 15%/năm, thời hạn vay ít nhất 1 năm. NH Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) áp dụng lãi suất cho vay 15%/năm đối với CBCNV có tài khoản chi trả lương qua Eximbank…
Hiện nay, hầu hết các NH huy động vốn lãi suất 5% - 10%/năm, cộng với chi phí kinh doanh khoảng 3%, tính ra lãi suất đầu ra chỉ ở mức 8% - 13%/năm. Nhiều ý kiến cho rằng các NH cho cá nhân vay với lãi suất 14% - 15%/năm là quá cao.
Theo các NH, tùy từng khách hàng, mục đích vay vốn, độ rủi ro của khoản vay nhiều hay ít mà họ ấn định mức lãi suất cho vay cao hay thấp.
Tùy thuộc từng ngân hàng
Đối với doanh nghiệp (DN), nhiều NH cho vay ngắn hạn lãi suất 8% - 9%/năm nhưng chỉ áp dụng cho khách hàng lớn hoặc đối tượng ưu tiên. Các DN khác thường phải vay vốn với lãi suất cao hơn.
Ông Đỗ Văn Tơ, Giám đốc Công ty Tân Phước Khanh, cho hay NH giảm lãi suất cho vay ngắn hạn xuống 9,7% - 10,5%/năm (giảm 0,5%). Trong khi đó, ông Khưu Lạc, Giám đốc Công ty Lạc Hưng, vẫn đang vay NH lãi suất 13,3%/năm. Bà Hứa Thục Châu, Giám đốc Công ty Vạn Lợi, cũng vay NH với lãi suất 12%/năm…
Không ít DN đang kỳ vọng lãi suất cho vay cũ sẽ đồng loạt giảm vì đã có 4 NH lớn tuyên bố giảm còn 13%/năm. Tuy nhiên, một cán bộ NH Nhà nước cho biết: Do tỉ trọng cho vay với lãi suất trên 15%/năm chiếm khoảng 14% tổng dư nợ cho vay nên NH Nhà nước kêu gọi các NH thương mại giảm lãi suất cho vay cũ về tối đa 13%/năm.
Thế nhưng, việc giảm hay không giảm lãi suất cho vay cũ sẽ tùy thuộc vào từng NH thương mại bởi NH Nhà nước không có văn bản yêu cầu. Do đó, không phải NH nào cũng giảm lãi suất cho vay cũ và không phải khách hàng nào cũng được giảm lãi suất.
Theo lãnh đạo một NH lớn ở TPHCM, đối với các khoản nợ quá hạn, NH sẽ tiếp tục xem xét từng DN để gia hạn nợ. Đến thời hạn quy định, nếu khách hàng trả được nợ thì NH sẽ giảm lãi suất. Các khoản vay với lãi suất cao và chưa đến thời hạn trả nợ thì đương nhiên NH sẽ giảm lãi suất.
Phó tổng giám đốc một NH nhỏ cũng cho biết sẽ chọn lọc khách hàng giảm lãi suất cho vay cũ còn 13%/năm. Trong khi đó, lãnh đạo NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam cho hay chỉ giảm lãi suất cho vay cũ đối với khoản vay chưa đến hạn trả nợ.
Giới phân tích cho rằng nhiều khả năng các NH sẽ đồng loạt giảm lãi suất cho vay cũ trong thời gian tới. Nếu để lãi suất cao, DN không trả được nợ thì nợ quá hạn sẽ tăng lên, làm tăng thêm nợ xấu buộc NH phải trích thêm dự phòng rủi ro, kéo lợi nhuận đi xuống.