Theo báo cáo của Bộ Công Thương, chỉ thống kê trên các phương tiện
truyền thông đại chúng, từ tháng 1/2011 đến tháng 9/2012, đã xảy ra tổng
cộng 552 vụ cháy xe, trong đó có 252 xe ôtô và 300 xe máy.
Các
vụ cháy, nổ xảy ra đối với ôtô và xe máy của nhiều hãng khác nhau đối
với cả xe cũ và xe mới, trong các điều kiện làm việc khác nhau như khi
đang hoạt động trên đường, khi đang đỗ hoặc khi đang khởi động, có cả
cháy do hỏa hoạn.
Trước sự gia tăng đột biến về số lượng xe
cháy và các hình thức cháy xe, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tập hợp các
nhà khoa học, chuyên gia độc lập tiến hành nghiên cứu nguyên nhân. Và,
chất lượng xăng dầu đã dần dần “lộ mặt” như một nguyên nhân chính.
Tổng
hợp kết quả từ các nghiên cứu, thí nghiệm, Bộ Công Thương nêu thực
trạng những cơ sở pha chế nhiên liệu có chất lượng thấp (xăng A83,
naphtha condensat) được pha chế để gian lận thành nhiên liệu có chất
lượng cao (A92, A95). Dầu diesel có hàm lượng lưu huỳnh cao 2500 ppm
hoặc phân đoạn cũng thường được sử dụng để pha chế gian lận thành diesel
500 ppm.
Kết quả là nhiên liệu thu được, hoặc không đạt quy
chuẩn, hoặc nếu có đạt thì trong nhiên liệu cũng có nhiều thành phần lạ,
có thể trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến sự an toàn cháy nổ.
Đối
với các phụ gia đã được sử dụng trên thế giới có thể rất phù hợp với
nguyên liệu có chất lượng tốt (hàm lượng lưu huỳnh rất thấp - đạt tiêu
chuẩn Euro 4) nhưng lại không phù hợp với nhiên liệu có hàm lượng lưu
huỳnh cao (đạt tiêu chuẩn Euro 2) ở Việt Nam.
Đây cũng là một
nguyên nhân gián tiếp gây cháy nổ do hình thành nên hợp chất trung gian
giữa thành phần kim loại trong phụ gia (đặc biệt là phụ gia chứa sắt
đang được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam) và các hợp chất chứa lưu huỳnh
trong nhiên liệu.
Thống kê của Bộ Công Thương cho biết, trong số 252 ôtô bị cháy có 6 xe do va chạm, 11 xe bị chập điện, 3 xe cháy ở nơi hỏa hoạn và có đến 74 xe không rõ nguyên nhân. Cùng với đó, trong số 300 xe máy cháy cũng chỉ có 9 xe do va chạm hoặc đỏ, 10 chập điện, 132 cháy tại nơi có hỏa hoạn, 6 xe bị rò rỉ xăng và cũng có đến 98 xe không rõ nguyên nhân.
Mới đây, Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã công bố một số kết quả đáng chú ý. Cụ thể, qua kiểm tra 5.278 cơ sở kinh doanh khí hóa lỏng và xăng dầu đã có đến 678 cơ sở vi phạm các quy định của nhà nước. Đáng chú ý, tỷ lệ cơ sở bán xăng, dầu không đạt chất lượng ở mức cao, cụ thể có đến 90/836 mẫu xăng, dầu được kiểm nghiệm không đạt chất lượng.
Bộ Công Thương cho biết, thời gian tới các chuyên gia và nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm để xác định toàn diện, đầy đủ căn cứ, cơ sở khoa học về nguyên nhân gây cháy, nổ ôtô và xe máy. Trong đó, sẽ tập trung nghiên cứu về ảnh hưởng của phụ gia nhiên liệu và nhiên liệu đến các vật liệu làm chi tiết tiếp xúc với nhiên liệu trong phương tiện giao thông, đánh giá khả năng gây cháy từ các bộ phận trong phương tiện, đánh giá ảnh hưởng của các kết cấu, vật liệu tới khả năng cháy nổ phương tiện, đánh giá các nguyên nhân từ thao tác kỹ thuật vận hành, môi trường và địa điểm tổ chức bảo quản phương tiện đến khả năng gây cháy…