Coi chừng "cò" bay !
"Ai có nhu cầu việc làm ở NH, cứ giới thiệu cho tôi...". Đó là lời của một người môi giới việc làm trên thị trường nhân sự NH. Ông ta khoe rằng, mọi bộ phận tổ chức của các NH đều là chỗ quen biết nên người xin việc cứ yên tâm.
Thậm chí "cò" này còn hô giá 100 triệu đồng nếu xin một "ghế" cán bộ tín dụng trong đợt tuyển dụng sắp đến tại một chi nhánh NH. Thế nhưng, sợ các cơ quan chức năng phát hiện, "cò" đã biến mất dạng, người xin việc liên hệ nhiều lần bằng điện thoại đều không được.
"Hoang đường" hơn, trên diễn đàn thông tin của mạng facebook, một thành viên còn giới thiệu một số vị trí VIP với giá "khủng" đến 500 triệu đồng? Tệ hại hơn nữa, nhiều gia đình vẫn còn tin tưởng, lao vào những đường dây môi giới việc làm như vậy trên Internet để rồi "tiền mất, tật mang".
Gần đây, trên địa bàn các đô thị lớn, xuất hiện các trung tâm môi giới việc làm, hưởng hoa hồng cho mỗi lần giao dịch thành công. Và đây cũng là nơi có thể phát sinh những vụ việc tiêu cực có liên quan đến đường dây "chạy việc ở NH?".
Mới đây, "người đẹp" Đậu Thị Thu Hà (1982) đã bị Cơ quan CAQ Thanh Xuân (Hà Nội) bắt vì hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản khi môi giới 2 "suất" việc làm ở NH với mức 7.000 USD/người. Sau khi nhận tiền ứng trước 3.500USD, Hà đã cao chạy xa bay và gia đình nạn nhân đã trình báo cơ quan chức năng.
Tương tự như vậy, cách đây khá lâu, CAQ Hai Bà Trưng (Hà Nội) đã khởi tố, tạm giam Đào Tuấn Phong (33 tuổi, kỹ sư hóa thực phẩm) khi môi giới một "suất" việc làm con em cán bộ tại một chi nhánh NH trực thuộc một TCTD lớn trên địa bàn. Với giá 8.000USD, tội phạm đã lừa đảo nạn nhân một quyết định bổ nhiệm giả sau khi nhận tiền đặt cọc 30 triệu đồng.
Làm việc trong ngành NH không phải "sướng" như nhiều người nghĩ. (Ảnh minh họa).
"Chạy" việc ở NH được ra giá công khai trên mạng với những địa chỉ, số điện thoại... lấp lửng. Chính vì vậy, người dân phải cẩn thận để khỏi bị mắc lừa. Giám đốc khối nhân sự một NHTM cho biết, việc thi tuyển vào các NH không khó khăn, nhưng đòi hỏi người có trình độ, năng lực thực sự.
Mỗi NH thường có những phương thức tuyển dụng riêng, tuy nhiên đa số đều tổ chức thi nhiều vòng khác nhau về nghiệp vụ, ngoại ngữ. Tại vòng cuối cùng, giám đốc, bộ phận nhân sự và trưởng bộ phận chuyên môn tham gia phỏng vấn trực tiếp. Do vậy, để có một quyết định bổ nhiệm công việc, người xin việc phải đối diện với nhiều người, thậm chí cả một hội đồng tuyển dụng.
Đối mặt với nguy cơ thất nghiệp
Một người công tác lâu năm ở NH tâm sự, ngành NH đang tiến tới những chuẩn mực quốc tế. Thách thức với người làm nghề này rất lớn, thậm chí rất nguy hiểm vì đầy "cạm bẫy" và rủi ro. Các sinh viên tìm việc nên nghĩ rằng, để có một vị trí trong nhà băng, họ phải có tài năng, sự phấn đấu chứ không chỉ là chuyện "bỏ ra" một khoản tiền rồi ngồi ở đó hưởng lương.
Nói thế để thấy rằng, NH không phải là một ngành dễ làm, dễ kiếm tiền, thậm chí phải đối mặt với nguy cơ thất nghiệp nếu các nhân viên không hoàn thành các chỉ tiêu cơ bản tối thiểu trong một thời gian dài.
N.V.T. - nam SV ĐH Kinh tế (khoa tài chính - NH) vừa xin được việc làm tại một NH ở Đà Nẵng bộc bạch, sau khi hưởng được khoản lương khá do vượt khoán huy động vốn (từ gia đình, bà con, thân hữu), anh đã phải bắt đầu nhận dưới 3 triệu đồng/tháng... để cầm hơi vì không hoàn thành nhiệm vụ.
Bực quá, anh đành phải nghỉ việc do sức ép công việc cũng như những chỉ tiêu giao khoán... ở trên trời. Một nữ sinh viên xinh đẹp cùng ngành, được tiếng làm ở một NH "hoành tráng", nhưng suốt ngày phải "phát tờ rơi" và thu hồi nợ xấu. Những công việc "không tên" cùng với những lời khiển trách thường xuyên đã khiến cho cô ra đi không hẹn ngày tái ngộ.
Không chỉ những SV mới ra trường, những nhân viên cũ tại các NHTM trong diện yếu kém, sắp xếp, tái cơ cấu cũng đang "hoang mang" vì không biết ngày mai sẽ ra sao? Năm 2013, các NHTM buộc phải sáp nhập để lành mạnh hóa thị trường tiền tệ theo yêu cầu chung của nền kinh tế.
Các nhân viên NH phải đối mặt với sự sàng lọc về năng lực, quá trình công tác và cống hiến. Những phương án sắp xếp nhân sự "3 chọn 1", thậm chí "5 chọn 1" của một NH mới sau sáp nhập sẽ "loại" ra rất nhiều lao động do không bố trí được công việc phù hợp. Và như thế, nghề NH luôn phải đối mặt với nguy cơ thất nghiệp.
Cung cầu thời sáp nhập
Hằng năm, Việt Nam có đến hàng chục ngàn SV ngành NH ra trường tìm việc làm. Trong những năm vừ qua, các phụ huynh "đua" nhau cho con thi tuyển vào ngành "hot" này đã dẫn đến tình trạng dôi dư nguồn nhân lực.
Theo khảo sát của Viện Nhân lực ngành NH tài chính (BTCI), năm 2013 sẽ có khoảng 32.000 SV chuyên ngành tài chính - NH ra trường. Trong số đó, chỉ có 20.000 người được các tổ chức tài chính, NH tuyển dụng. Cân đối cung cầu, thị trường nhân lực sẽ có 12.000 SV thất nghiệp hoặc làm việc trái ngành.
Dự đoán trong vòng 4 năm tới, số sinh viên tài chính - NH không được tuyển dụng sẽ lên đến 13.000 người/năm. Vấn đề đặt ra, trong tương lai, các SV mới ra trường sẽ có cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường nhân lực. Ngược lại, các NHTM sẽ tha hồ lựa chọn các SV thật xuất sắc để làm việc, tất nhiên sự đãi ngộ, thăng tiến sẽ kèm theo.
Cho dù thế nào đi nữa, cung lớn hơn cầu trên thị trường lao động sẽ phát sinh những hệ lụy. Để hạn chế những tiêu cực phát sinh, hướng dẫn dư luận có cái nhìn tốt hơn về tình hình nhân sự, các NHTM cần phải minh bạch hóa trong công tác tổ chức.
Như thế, tình trạng "chạy" việc ở NH sẽ bị ngăn chặn, SV ra trường khẳng định được giá trị bản thân trước nhà tuyển dụng, cơ hội công việc, sự thăng tiến trong tương lai sẽ luôn được rộng mở với bất kỳ những ai có năng lực thật sự.