Cuộc Chiến tranh 5 ngày giữa Nga và Gruzia đã trôi qua gần 8 năm, ngoài những kinh nghiệm thực chiến được các chuyên gia quân sự thế giới đúc rút thì vẫn còn đó một vài bí ẩn chờ đợi lời giải thích thỏa đáng, một trong số đó là thực chất vũ khí nào đã gây tổn hại lớn cho Không quân Nga?
Hầu hết các ý kiến đều cho rằng "tác giả" bắn hạ 6 chiến đấu cơ Nga trong đó có cả máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3 chính là Buk-M1 do phía Ukraine cung cấp cho Gruzia ngay trước khi cuộc chiến nổ ra.
Tuy nhiên lại tồn tại nhận định khác cho rằng việc Nga không thể đưa ra biện pháp đối phó hiệu quả với hệ thống tên lửa do chính mình thiết kế là rất đáng ngờ, do vậy vũ khí được sử dụng không thể là Buk-M1.
Tên lửa 9M38 thuộc hệ thống phòng không tầm trung Buk-M1, trong tay quân đội Gruzia có 48 đạn đánh chặn loại này
Nếu như không phải Buk-M1 thì tổ hợp phòng không tối tân nào đã gây ra thiệt hại nặng nề như vậy cho Không quân Nga? Cần lưu ý rằng đã có những báo cáo về việc Gruzia mua của Israel hệ thống phòng không tầm ngắn tiên tiến SPYDER-SR và đã đưa vào tình trạng trực chiến ngay trong năm 2008.
Mặc dù nguồn tham khảo tin cậy như Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) không xác nhận việc này nhưng Tạp chí quốc phòng Jane lại dẫn lời đại diện của Công ty Rafale cho biết "Một trong hai khách hàng nước ngoài của hệ thống SPYDER đã triển khai chúng".
Ngoài ra theo tác giả Anton Lavrov viết trong bài báo có tiêu đề "Russian Air Losses in the Five-Day War Against Georgia", ông đã khẳng định SPYDER đã bắn rơi chiếc Su-24M vào ngày 9/8/2008.
Bên cạnh đó, trang mạng military-today.com cũng đưa ra thông tin SPYDER-SR mới chính là đối tượng hạ gục máy bay trinh sát Tu-22MR (không phải Tu-22M3) cùng chiếc cường kích Su-25 của Nga.
Xe mang phóng tự hành của tổ hợp phòng không SPYDER-SR đặt trên khung gầm xe tải việt dã MAN TGS 6x6
Như vậy có thể thấy đang tồn tại "độ vênh" nhất định giữa các chuyên gia hay giữa những trang mạng, những tạp chí quốc phòng khác nhau. Thậm chí còn xuất hiện ý kiến cho rằng SPYDER-SR có tham chiến nhưng không hạ được máy bay nào và sau này nó đã bị quân Nga chiếm được khi kết thúc giao tranh.
Việc hệ thống phòng không SPYDER-SR có xung trận trong cuộc Chiến tranh 5 ngày hồi năm 2008 và nó có bắn hạ được chiến đấu cơ nào của Nga hay không có lẽ sẽ chưa thể được làm sáng tỏ trong tương lai gần, cho nên tạm thời chúng ta hãy cứ đồng ý với nhận định được nhiều "phiếu bầu" nhất, đó là máy bay Nga bị rơi do Buk-M1.