Hãng tin Unian (Ukraine) đưa tin, ngày 29/4, một trung tâm đã được mở tại thị trấn Novoshakhtinsk thuộc tỉnh Rostov, Nga để làm thủ tục cấp hộ chiếu cho cư dân có nhu cầu đến từ khu vực ly khai Luhansk, miền Đông Ukraine.
Ngày 30/4, một trung tâm nữa được mở tại làng Pokrovskoye, thuộc vùng Neklinovsky của tỉnh Rostov để thực hiện thủ tục như trên cho các cư dân ở vùng ly khai Donetsk.
Động thái của nhà chức trách Nga nhằm xúc tiến thực thi sắc lệnh do tổng thống Vladimir Putin ký hôm 24/4, nới lỏng điều kiện cấp quyền công dân Nga cho các cư dân ở vùng ly khai miền Đông Ukraine. Sắc lệnh cho phép người dân ở Donbass có thể đăng ký và được cấp hộ chiếu Nga trong vòng 3 tháng.
Bộ ngoại giao Ukraine ngày 30/4 đã lên tiếng phản đối hành động mới nhất của Nga.
"Bộ ngoại giao Ukraine phản đối mạnh mẽ việc mở cửa các trung tâm ở tỉnh Rostov, Nga, nhằm cấp hộ chiếu Liên bang Nga cho công dân Ukraine ở khu vực bị Nga chiếm đóng tạm thời tại Donetsk và Luhansk của Ukraine," thông cáo của Bộ này viết. "Chúng tôi nhấn mạnh những hành động sai trái, vi phạm cam kết quốc tế của Kremlin đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine."
Kiev chỉ trích chính phủ Nga "hoàn toàn phớt lờ các tiêu chuẩn và nguyên tắc luật pháp quốc tế" và cơ bản hủy hoại thỏa thuận Minsk nhằm lập lại hòa bình ở miền Đông Ukraine.
Bộ ngoại giao Ukraine tuyên bố sắc lệnh do ông Putin ban hành là vô hiệu về mặt pháp lý và Kiev sẽ không công nhận các giấy tờ do Nga cấp cho người dân Donbass, đồng thời yêu cầu Moskva ngừng ngay hành động của mình, hủy bỏ những điều chỉnh trong luật pháp Nga về việc cấp quyền công dân cho người Ukraine.
Trong khi đó, thư ký báo chí của tổng thống Nga Dmitry Peskov hôm 29/4 lên tiếng rằng việc Nga tiến hành cấp hộ chiếu cho người dân Donbass không gây ra xáo trộn nào.
"Việc Moskva đề xuất cấp hộ chiếu Nga cho cư dân mang hộ chiếu Ukraine sinh sống tại vùng Donbass không gây nên xáo trộn nào," ông Peskov nói. Theo đó, người dân ở Donetsk và Luhansk sẽ có thể sở hữu cả hộ chiếu Nga và Ukraine.
Đề cập đến tuyên bố hôm 27/4 của ông Putin về khả năng Nga mở rộng quy trình cấp quyền công dân nhanh áp dụng cho toàn bộ người dân Ukraine, ông Peskov cho hay chương trình này vẫn đang được thảo luận.
Sau khi sắc lệnh của ông Putin được ban hành, nhiều người dân vùng Donbass đã tìm đến chính quyền để tìm hiểu về thủ tục xin nhận quyền công dân Nga. Phó giám đốc cơ quan di trú của Cộng hòa nhân dân tự xưng Lugansk Ruslan Nadziya cho biết, mỗi ngày có ít nhất 200 người tới các cơ quan khu vực để tìm hiểu về vấn đề này.
Tổng thống đắc cử Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm 27 cũng cảnh báo ông Putin đừng nên kỳ vọng nhiều cư dân Ukraine sẽ bị lôi kéo vào chương trình của Nga, và đưa ra đe dọa sẽ đề xuất cấp quốc tịch Ukraine cho người Nga để giúp họ có thêm nhiều quyền tự do. Tổng thống Putin thì cho rằng, người dân hai nước sẽ cùng có lợi khi sở hữu hai hộ chiếu.