3.000 "chiếc hộp Pandora"?
Ít ngày trước, tờ Topwar của Nga đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "Cảnh quay thực chiến đầu tiên của Tổ hợp tự động nhận diện mục tiêu trên Drone (Máy bay không người lái) Mikrob-10 đã được công bố". Dưới đây là lược dịch bài viết:
"Hôm 4/10, đoạn video lần đầu tiên tổ hợp tự động nhận diện mục tiêu trên UAV Mikrob-10 hoạt động đã được công bố. Nó cũng là lần đầu tiên công nghệ này xuất hiện trong chiến đấu.
Video được camera trên loại Drone mới nhất của Nga ghi hình trực tiếp và có thể thấy rằng việc bám bắt mục tiêu mà cụ thể là xe bọc thép của lực lượng Kiev đã diễn ra hoàn toàn tự động. Và sau đó Drone đã ra một đòn chính xác vào mục tiêu.
Tổ hợp tự động nhận diện mục tiêu trong Mikrob-10 cũng như UAV được một công ty có trụ sở ở Moscow phát triển.
Sau khi người điều khiển ra lệnh "bắt", tổ hợp đã sử dụng thị giác máy tính để tự động đưa UAV đến mục tiêu.
Thị giác máy tính (computer vision) là các phương pháp giúp thiết bị thu nhận, xử lý, phân tích và nhận dạng từ đầu vào là các ảnh, video kỹ thuật số để cho ra các thông tin. Nói một cách đơn giản, thị giác máy tính mô phỏng các năng lực thị giác của con người.
Đoạn video được đề cập trong bài viết.
Gần đây chúng tôi (Topwar) cũng đã được tiếp cận với thông tin cho thấy rằng công ty Akademgorodok KB "Mikrob" ở Novosibirsk đã chuyển lô FPV Drone (Drone góc nhìn thứ nhất) đầu tiên đến khu vực Chiến dịch quân sự đặc biệt (SMO) của Nga ở Ukraine.
Đây cũng là lô hàng FPV Drone được trang bị hệ thống lái tự động với trí tuệ nhân tạo (AI) đầu tiên ở Nga được sản xuất hàng loạt.
Tổng cộng có khoảng 3.000 đơn vị Drone loại này sẽ được chuyển giao cho các đơn vị Nga vào cuối năm nay.
Nhờ sử dụng AI điều khiển hệ thống nhận dạng mục tiêu, Microb-10 hầu như miễn nhiễm với tác động từ khí tài EW (tác chiến điện tử) của đối phương.
Điều đó có nghĩa là chúng có khả năng tiếp tục thực hiện nhiệm vụ chiến đấu và vô hiệu hóa mục tiêu đã định ngay cả khi kết nối với người điều khiển bị ngắt".
Trong thần thoại Hy Lạp, "chiếc hộp Pandora" thuộc sở hữu của nàng Pandora người phụ nữ đầu tiên đến thế giới.
Bất chấp việc đã được thần Zeus dặn kĩ rằng không được mở ra, sự tò mò đã khiến Pandora mở chiếc hộp và tất cả những điều bất hạnh trong chiếc hộp kì bí đó như thiên tai, bệnh tật, chiến tranh… đã tràn ngập khắp thế gian.
Theo nhiều chuyên gia, việc trao quyền ra quyết định tiêu diệt các mục tiêu cho AI có thể mở ra "chiếc hộp Pandora" - một thế giới robot tự động săn lùng con người.
Vẫn "còn 1 bước nữa"?
Vào tháng 1/2024, thông qua kênh Telegram chính thức của mình, Bộ Quốc phòng Ukraine nói về sự xuất hiện của tổ hợp Drone SAKER SCOUT được AI điều khiển với tầm tác chiến hiệu quả là 10 km.
Chỉ ít giờ sau đó, chuyên gia Nga Sergey Marzhetsky đã đưa ra nhận định như sau trên Topcor:
"Theo những gì được người Ukraine công bố, tổ hợp này tập hợp lượng lớn UAV/Drone cho nhiều mục đích khác nhau bao gồm trinh sát, chỉ thị mục tiêu trong môi trường EW mạnh cũng như một số FPV Drone thuần túy tấn công.
Hình minh họa.
Rõ ràng AI sẽ được huấn luyện trên thư viện dữ liệu về tăng thiết giáp cũng như các khí tài khác do Liên Xô và Nga sản xuất. AI sẽ thu thập, xử lý, phân tích và truyền thông tin một cách trực quan đến người điều khiển để anh ta đưa ra quyết định cuối cùng.
Do vậy vẫn chưa có thông tin gì về khả năng tự hành hoàn toàn của UAV/Drone - tức là người Ukraine đã đứng ở bước cuối cùng trước khi vượt qua...
...chỉ còn một bước nữa là quá trình robot hóa hoàn toàn vũ khí chiến tranh sẽ xảy ra (ở Ukraine) và "chiếc hộp Pandora" sẽ được mở khiến các cuộc chiến của thế kỷ 21 thực sự khủng khiếp".
Mặc dù kết luận của vị chuyên gia Nga quy trách nhiệm cho phía Ukraine trong vấn đề robot hóa vũ khí chiến tranh nhưng từ video được đề cập ở phần đầu của bài viết, không khó để nhận ra Mikrob-10 đã thực hiện được tất cả những gì SAKER SCOUT có thể làm được.
Và có vẻ như không chỉ người Ukraine mà chính người Nga cũng đang "đứng ở bước cuối cùng trước khi vượt qua".
Một xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) Leopard 2A6 của phía Ukraine bị FPV Drone điều khiển bằng sợi quang của Nga vô hiệu hóa tại mặt trận Kursk.