Khoai tây rất dễ mọc mầm nếu để một thời gian dài không sử dụng và không được bảo quản đúng cách. Vậy khoai tây mọc mầm nguy hiểm ra sao và có thể ăn khi đã cắt bỏ phần mầm không?
Việc ăn khoai tây mọc mầm có hại cho sức khỏe hay không từ lâu đã trở thành vấn đề gây tranh cãi. Một số người cho rằng chỉ cần cắt bỏ phần mầm trên khoai tây là có thể ăn được. Tuy nhiên, một số khác cảnh báo khoai tây mọc mầm rất độc hại, có thể gây ngộ độc thực phẩm, thậm chí là tử vong.
Ăn khoai tây mọc mầm nguy hiểm ra sao?
Khoai tây là nguồn cung cấp tự nhiên của solanine và chaconine. Đây là 2 hợp chất glycoalkaloid được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm khác nhau. Một lượng nhỏ glycoalkaloid có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe, gồm các đặc tính kháng sinh, tác dụng hạ đường huyết và cholesterol. Tuy nhiên, hợp chất này có thể trở nên độc hại nếu ăn quá nhiều.
Khi khoai tây mọc mầm, hàm lượng glycoalkaloid bắt đầu tăng lên cao hơn so với củ khoai tây bình thường. Ăn khoai tây mọc mầm có thể khiến bạn vô tình hấp thụ quá nhiều hợp chất glycoalkaloid dẫn đến ngộ độc.
Các triệu chứng ngộ độc thường xuất hiện trong vòng vài giờ đến tối đa 1 ngày sau khi ăn khoai tây mọc mầm. Triệu chứng thường gặp là nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng. Nếu tiêu thụ hợp chất này với lượng lớn hơn thì bạn có thể gặp các triệu chứng nặng nề như huyết áp thấp, mạch nhanh, sốt, đau đầu, lú lẫn, một số trường hợp có thể gây tử vong.
Theo một số nghiên cứu nhỏ, phụ nữ mang thai ăn khoai tây mọc mầm có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên tránh ăn loại khoai tây này.
Để tránh các ca ngộ độc đáng tiếc, cục An toàn thực phẩm (bộ Y tế) khuyến cáo người dân tốt nhất không nên ăn những củ khoai tây mọc mầm. Nếu củ khoai mới nảy một, hai mầm nhỏ, bỏ cả củ thấy phí thì bỏ hết mầm, khoét bỏ hết chân mầm, đồng thời gọt bỏ vỏ để loại bỏ hết chất solanine tập trung ở đây rồi mới được nấu ăn.
Có cách nào để loại bỏ chất độc hại trong khoai tây mọc mầm không?
Trên thực tế, hợp chất glycoalkaloid tập trung nhiều nhất ở phần lá, hoa, mắt và mầm của khoai tây. Ngoài việc mọc mầm, khoai tây bị dập nát hoặc có màu xanh cũng cho thấy chúng chứa hàm lượng glycoalkaloid cao.
Việc cắt bỏ mầm, mắt, phần chuyển màu xanh hoặc các phần bị dập sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm độc từ việc ăn khoai tây. Thêm vào đó, cách thức chế biến cũng giúp làm giảm hàm lượng glycoalkaloid trong khoai tây.
Cụ thể, bạn có thể gọt sạch vỏ rồi cho vào chảo chiên để làm giảm lượng glycoalkaloid. Tuy nhiên, các phương thức luộc, nướng hoặc dùng lò vi sóng không đem đến hiệu quả đáng kể.
Lưu ý, cần có nhiều nghiên cứu sâu hơn để khẳng định kết quả nói trên. Do đó, một số chuyên gia khuyên để an toàn, bạn tốt nhất vẫn nên vứt bỏ khoai tây đã mọc mầm hoặc chuyển sang màu xanh.
Cách bảo quản khoai tây để tránh mọc mầm
- Không dự trữ khoai tây quá lâu, chỉ mua đủ dùng.
- Nếu muốn dự trữ khoai tây, cần kiểm tra và loại bỏ các củ đã hỏng, đảm bảo những củ còn lại vẫn an toàn và khô ráo trước khi bảo quản ở nơi tối, khô ráo và thoáng mát.
- Khoai tây mua về nếu không được đựng trong các túi lưới thì có thể cho vào một cái hộp có lỗ thông hơi, nên đặt một tờ báo giữa các lớp khoai tây, sau đó đậy hộp bằng một tờ báo.
- Trong thời gian bảo quản, nên kiểm tra khoai tây định kỳ mỗi tuần để sớm phát hiện các dấu hiệu hư hỏng. Một củ khoai hỏng có thể làm lây nhiễm sang những củ khoai tây khác.