Nữ tình báo xinh đẹp, anh dũng của "Biệt động Sài Gòn"
Sau khi được công chiếu vào năm 1986, bộ phim kinh điển về đề tài Cách mạng Biệt động Sài Gòn đã tạo nên cơn sốt phóng vé khắp trong Nam ngoài Bắc, xô đổ mọi kỷ lục người xem.
Thành công vang dội này không chỉ tạo tên tuổi cho các tài tử như Quang Thái, Thương Tín, mà còn giúp các "bóng hồng" của phim để lại dấu ấn đậm nét trong lòng khán giả, trong đó có NSƯT Hà Xuyên.
Nghệ sĩ Hà Xuyên đảm nhận vai Ngọc Mai - nữ chiến sĩ tình báo với bí danh Z20
Trong Biệt động Sài Gòn , nghệ sĩ Hà Xuyên đảm nhận vai Ngọc Mai - nữ chiến sĩ tình báo với bí danh Z20. Ngọc Mai giả làm vợ của trùm tình báo Tư Chung, bà chủ hãng sơn Đông Á để qua mặt giới cầm quyền lúc bấy giờ.
Không chỉ sở hữu vẻ đẹp kiêu sa, lộng lẫy, cô còn là một chiến sĩ biệt động dũng cảm, sẵn sàng hy sinh tình cảm riêng của mình, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên hết. Cho đến tận bây giờ, ấn tượng của khán giả với vai Ngọc Mai vẫn còn đậm nét.
NSƯT Hà Xuyên sinh ra trong một gia đình thuần nông ở Thái Bình. Năm 14 tuổi, bà được Đoàn ca múa Thái Bình tuyển vào đào tạo làm diễn viên múa. Tuy nhiên sau này, bà lại chuyển hướng sang môn nghệ thuật thứ 7 và được khán giả yêu mến nhiều hơn qua các vai diễn.
Nghệ sĩ Hà Xuyên tham gia phim Biệt động Sài Gòn khi bước sang tuổi 28. Để nhận được vai Ngọc Mai, bà phải vượt qua nhiều ửng cử viên sáng giá, trong đó có cả những minh tinh nức tiếng thời bấy giờ.
Kể chuyện đóng Biệt động Sài Gòn , NSƯT Hà Xuyên tâm sự, bà nhớ mãi cảnh ngồi trước gương và dùng chai nước hoa đập vỡ chiếc gương trước mặt. Khi ấy, đoàn phim đã chuẩn bị sẵn nhiều gương để đề phòng Hà Xuyên diễn một lần chưa đạt.
Nhưng cuối cùng đến lúc quay, sau khi đập vỡ chiếc gương, hai hàng nước mắt của Ngọc Mai chảy xuống, lúc đó chỉ còn một mảnh gương dính lại soi đúng gương mặt đau khổ của nhân vật. Đạo diễn Long Vân vô cùng hài lòng vì cảnh quay đã hoàn thành mà không tốn thêm cái gương nào nữa.
Ngoài ra, trong quá trình quay phim, nghệ sĩ Hà Xuyên cũng nhiều lần góp ý với đạo diễn và nhận được sự tán đồng. Ví như theo kịch bản tập 3 của Biệt động Sài Gòn, sau đám cưới, Ngọc Mai diện bộ đồ ngủ mỏng để quyến rũ Tư Chung. Tuy nhiên, nữ diễn viên phản đối.
Nghệ sĩ Hà Xuyên và nghệ sĩ Quang Thái (đóng vai Tư Chung) trong một cảnh phim Biệt động Sài Gòn
Hà Xuyên cho rằng, trong bối cảnh chiến tranh đầy đau thương mất mát, hơn hết, người chiến sĩ Cách mạng phải vượt qua những ham muốn tầm thường để chiến thắng, bảo vệ lý tưởng cao đẹp.
Nữ diễn viên quyết liệt đấu tranh để không thực hiện cảnh quay đó. Thay vào đó, nhân vật Ngọc Mai của bà sẽ mặc bộ trang phục bình thường, nằm trên giường mà nước mắt trào ra. Cảnh quay này sau đó khiến khán giả rất xúc động.
Có thể nói, với sự chuyên nghiệp, hết lòng vì vai diễn này, nghệ sĩ Hà Xuyên đã góp phần cùng dàn diễn viên của Biệt động Sài Gòn năm ấy tạo nên một tác phẩm huyền thoại.
Sau này, bà còn xuất hiện trong rất nhiều bộ phim nổi tiếng khác như Cô gái trên sông, Lưới trời, Hướng nghiệp, Đô la trắng, Những chiếc lá thời gian, Đại gia đình...
Tuổi xế chiều tận hưởng hạnh phúc bình yên bên con cháu
Dù gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp, nhưng đường tình duyên của NSƯT Hà Xuyên lại khá lận đận. Bà kết hôn sớm ở độ tuổi 20 với một nhạc trưởng cùng quê. Tuy nhiên, sau khi có với nhau 2 người con, cả hai chia tay.
Bước ra từ cuộc hôn nhân không trọn vẹn, NSƯT Hà Xuyên ở vậy nuôi hai con khôn lớn, không đi thêm bước nữa. Có thời điểm, bà từng chông chênh khi vừa phải là đàn bà, vừa phải là đàn ông, chống chọi với cuộc sống, một mình nuôi con, tính toán thu vén gia đình. Nhưng rồi với tính cách mạnh mẽ và tự trọng, bà vẫn tự đứng dậy và bước tiếp, không bao giờ gục ngã.
Hiện tại, nghệ sĩ Hà Xuyên sống bình yên, vui vầy bên con cháu
Hiện tại, sau khi trải qua nhiều thăng trầm, nghệ sĩ Hà Xuyên tận hưởng cuộc sống bình yên bên con cháu. Ở tuổi xế chiều, vẻ đẹp sắc sảo, kiêu sa của bà năm xưa dường như đã nhường chỗ cho nét phúc hậu, dịu dàng của một người mẹ, người bà.
Được biết, hai người con của NSƯT Hà Xuyên đều giỏi giang và đã lập gia đình. Bà hiện sống gần con gái và cháu ngoại, còn con trai của bà đã có gia đình riêng ở Singapore.
Ngoài vui vầy bên con cháu, nghệ sĩ Hà Xuyên còn tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, văn nghệ. Thi thoảng, bà tham gia một số chương trình truyền hình, hoặc tụ họp với những người đồng nghiệp, bạn bè cũ.